September 20, 2023
Việt Nam khác với Trung Quốc ở điểm là đảng CSVN không có tư cách pháp nhân. Nguyễn Phú Trọng không có trách nhiệm trước pháp luật nhưng vị này được mặc nhiên đồng thuận là người đứng đầu, thay mặt nhà nước và chính phủ. Còn Tập Cận Bình kiêm nhiệm luôn chức tổng bí thư.
Nội bộ CSVN có thể đã manh nha một “niềm tin chiến lược” đối với Mỹ, rằng Mỹ đã nhìn nhận và tôn trọng nét đặc thù về chính trị rập khuôn Trung Quốc của Việt Nam.
Chiều ngược lại, Mỹ đối với Việt Nam, có hai “luồng” khác biệt.
Luồng thứ nhứt. Từ nhiều năm nay phía nhà nước Mỹ luôn thúc hối Việt Nam nâng tầm quan hệ giữa hai bên. Điều này cho thấy Mỹ luôn tin tưởng vào một Việt Nam “có lợi cho các chính sách quốc gia của Mỹ”. Mỹ đã sẵn sàng bắt tay với Việt Nam, ở bất kỳ mức quan hệ nào.
Trái banh “nâng tầm quan hệ” vì vậy nằm trong chân Việt Nam. Đến khi Hà Nội quyết định “ô kê” với Mỹ, dĩ nhiên đảng CSVN đã có “niềm tin chiến lược” vào Mỹ.
Luồng thứ hai là tư bản Mỹ. Chuyện tư bản Mỹ có tin tưởng vào chế độ CSVN hay không, theo tôi vẫn là một ẩn số.
Từ lúc Việt Nam “đổi mới” đến nay, tính chẵn 30 năm. Tư bản các quốc gia Đông Á (Nhật, Hàn, Đài…) ồ ạt đầu tư vào Việt Nam. Tài phiệt các nước ASEAN cũng tìm cách thâu tóm thị trường Việt Nam như tài phiệt Thái. Trong bối cảnh chen chúc đó ta thấy tư bản Mỹ hầu như vắng mặt. Vì sao?
Tại sao Việt Nam có chế độ rập khuôn Bắc Kinh nhưng tài phiệt Mỹ Âu chỉ đầu tư vào Trung Quốc mà xem nhẹ Việt Nam?
Câu trả lời có thể là vì Trung Quốc có nhiều lợi thế hơn Việt Nam, như trình độ nhân công và hạ tầng cơ sở tốt hơn.
Việt Nam hiện thời đã “mở” hết mức với thị trường thế giới, với 16 FTA đã ký kết và 3 FTA đang thương lượng. Nhưng tài phiệt thế giới vẫn không “chen lấn” để vào Việt Nam. Trong khi hàng hóa của Việt Nam phần lớn xuất qua Mỹ.
Tức là ngoài các lý do trình độ nhân công tay nghề kém và thiếu thốn hạ tầng cơ sở như khả năng cung cấp năng lượng, sức chứa cảng biển… Lý do còn lại là tài phiệt Mỹ vẫn còn nghi kỵ chế độ CSVN về yếu tố “quyền biến” trong việc giải thích và thực thi pháp luật.
Việt Nam khác với Trung Quốc ở điểm là đảng CSVN không có tư cách pháp nhân. Nguyễn Phú Trọng không có trách nhiệm trước pháp luật nhưng vị này được mặc nhiên đồng thuận là người đứng đầu, thay mặt nhà nước và chính phủ. Còn Tập Cận Bình kiêm nhiệm luôn chức tổng bí thư.
Luật lệ Trung Quốc, nói là “Nhà nước Pháp quyền”, nhà nước xây dựng trên các hệ thống luật lệ”. Thực tế là “nhà nước Việt Nam nằm trong tay đảng”.
Tài phiệt Mỹ và Châu Âu có thói quen “làm ăn sòng phẳng”, cái gì cũng có “luật” của cái đó, trắng đen minh bạch, tất cả thể hiện trên giấy tờ.
Trương Nhân Tuấn
