September 22, 2023
“Vì sợ bị CSVN trả thù”, một số tổ chức phi chính phủ và các đối tác lâu năm của Liên Hợp Quốc đã hạn chế tham gia công khai vào các cơ chế nhân quyền.
Báo cáo thường niên 2023 của Liên Hợp Quốc lưu ý rằng Chính quyền Việt Nam đe dọa và trả thù những người liên hệ và hợp tác với Liên Hợp Quốc trong lĩnh vực nhân quyền, nhấn mạnh rằng “không gian hoạt động của các tổ chức xã hội dân sự đã bị thu hẹp do chính phủ kiểm soát chặt chẽ hơn”.
Báo cáo của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc về các hành vi trả thù được công bố trong tuần này, cho biết chính việc Chính phủ Việt Nam kiểm soát chặt chẽ hơn các hoạt động của các tổ chức xã hội dân sự khiến các nhóm này không thể hợp tác với Liên Hợp Quốc được.
“Việc áp dụng luật pháp hạn chế một cách tùy tiện đã tác động tiêu cực đến khả năng và sự sẵn lòng của các tổ chức xã hội dân sự trong việc hợp tác với Liên Hợp Quốc. Một số đối tác xã hội dân sự lâu năm của LHQ được cho là đã bị kiềm kẹp nên không thể tham gia công khai vào các cơ chế nhân quyền được”, mục 118 của báo cáo viết về Việt Nam.
Trước việc sách nhiễu của chính quyền đối với các nhóm dân sự, nhiều tổ chức đã né tránh đăng ký với tư cách là tổ chức xã hội dân sự hay phi chính phủ (CSO/NGO) và tìm kiếm các phương thức pháp lý khác, báo cáo cho biết.
Báo cáo lưu ý rằng các tổ chức phi chính phủ bị ảnh hưởng nhiều nhất là những tổ chức hoạt động về nhân quyền, bình đẳng giới và phân biệt đối xử, thượng tôn pháp luật và quản trị.
Ngoài ra, tại Việt Nam, các đối tác chính phủ và các tổ chức xã hội dân sự bày tỏ sự miễn cưỡng khi tham gia vào các cơ chế nhân quyền quốc tế, bao gồm cả các cơ quan được thành lập theo hiệp ước quốc tế.
“Việc áp dụng tùy tiện các quy định pháp luật mang tính hạn chế, trong đó có những quy định mơ hồ trong Bộ luật Hình sự liên quan đến tuyên truyền chống Nhà nước và khuôn khổ pháp lý của các tổ chức phi chính phủ, đã tác động tiêu cực đến khả năng và sự sẵn lòng của các tổ chức xã hội dân sự trong việc hợp tác với Liên Hợp Quốc”, vẫn theo báo cáo nêu trên.
“Vì sợ bị trả thù”, một số tổ chức phi chính phủ và các đối tác lâu năm của Liên Hợp Quốc đã hạn chế tham gia công khai vào các cơ chế nhân quyền, bao gồm cả việc đánh giá của các cơ quan công ước trong giai đoạn hiện tại và các hoạt động chuẩn bị hướng đến tiến trình Rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ IV, dự kiến diễn ra vào tháng 4 –tháng 5 năm 2024.
Báo cáo nêu các trường hợp của một số thành viên của các cộng đồng tôn giáo độc lập và các nhà hoạt động đã tham dự hoặc tìm cách tham dự Hội nghị Tự do Tôn giáo hoặc Tín ngưỡng Đông Nam Á (SEAFORB), nhưng họ lại bị đe dọa, quấy rối, hạn chế đi lại và bị dùng bạo lực để cản trở sự tham gia của họ.
Báo cáo nêu các trường hợp của ông Y Khiu Niê và ông Y Sĩ Êban ở Tây Nguyên khi hai ông chuẩn bị tham dự SEAFORB vào tháng 11/2022 ở Bali, Indonesia.
Ông Y Khiu Niê, một giáo viên đồng thời là một tín hữu Tin lành ở Đăk Lăk, bị chính quyền cấm xuất cảnh hôm 6/11/2022 khi ông làm thủ tục ở sân bay Tân Sơn Nhất khởi hành đi Bali.
(Theo VOA)
