September 25, 2023
WASHINGTON, DC (NV) – Nhiều nhà quan sát Hoa Kỳ đang e sợ Trung Quốc châm ngòi kế hoạch quân sự thôn tính Đài Loan trước 2027, nhưng bằng hình thức bất bạo động võ trang, Trung Quốc từ lâu đã tấn công các luồng thông tin quan trọng của Đài Loan, trên cả phương diện vật lý và điện toán, đảo quốc cũng tiến hành phát triển các công cụ và kỹ thuật mới để kháng cự.
Hồi Tháng Tư, một thuyền ngư phủ Trung Quốc, theo sau là một thuyền tiếp vận, đã kéo neo ở phía Đông quần đảo Mã Tổ thuộc Đài Loan, cắt đứt hai tuyến cáp liên lạc nối các đảo với Đài Loan, một hành động dù vô tình hay ác ý cũng xảy ra ít nhất 27 lần chỉ trong vòng năm năm. Đài Loan cho biết họ ngờ rằng đây là hành động có dã tâm. Và tất nhiên, các cuộc tấn công viễn thông thương mại và công cộng là chuyện thường tình giữa các quốc gia đối địch, như khi Nga công kích hãng truyền thông vệ tinh Viasat trụ sở đặt tại Hoa Kỳ một giờ trước khi Moscow phát động xâm lược Ukraine.
Chính phủ Đài Loan coi sự gián đoạn này là thời cơ giúp người dân phát triển các giải pháp cho tình trạng quấy nhiễu liên tục từ Trung Quốc.
“Chúng tôi coi đó là thời cơ không chỉ để chỉ dạy người dân về lò vi ba, mà cả sao lưu [thông tin liên lạc] vệ tinh và những lãnh vực tương tự; chúng tôi cũng quan sát thấy rất nhiều xã hội dân sự bắt đầu học hỏi cách thức thiết lập liên lạc khẩn cấp khi bị hạn chế băng thông.” Audrey Tang, Bộ Trưởng đảm trách lãnh vực kỹ thuật số của Đài Loan, nói với khán giả tại Hội Nghị Thượng Đỉnh về Dự Án Nghiên Cứu Cạnh Tranh Đặc Biệt ở Washington, DC, hôm Thứ Năm, 21 Tháng Chín.
Nhưng nhiều phe do Trung Quốc hậu thuẫn cũng thường xuyên nhắm vào người dân Đài Loan bằng các chiến dịch gây ảnh hưởng và tin nhắn chi phối. Một bản phúc tình năm 2019 từ công ty an ninh mạng Record Future cho thấy chính phủ Trung Quốc tuyển mộ tới nửa triệu người nhằm cai trị dư luận trên mạng xã hội trong nước và toàn cầu.
Khi Đài Loan tiến tới cuộc bầu cử Tổng Thống quan trọng vào Tháng Giêng, Tang nói rằng cả chính phủ và mạng lưới tình nguyện viên bao trùm đang chuẩn bị tăng cường đáp trả nỗ lực thao túng của Trung Quốc đối với người dân Đài Loan. Xã hội dân sự Đài Loan phải phát triển các tổ chức mới để chống cự. Một nhóm có tên Cofacts cho phép thành viên chuyển các tin nhắn đáng ngờ tới một con chatbot (máy trò chuyện tự động). Các biên tập viên là người thật kiểm tra tin nhắn, nhập vào cơ sở dữ liệu và đưa ra phán quyết cho người dùng.
Tìm hiểu các công cụ trí tuệ nhân tạo AI như các mô hình ngôn ngữ quy mô lớn, có thể hỗ trợ các công cụ AI trực tuyến mang tính đột phá như ChatGPT. “Trong năm nay, do thế hệ AI tạo ra điện thư quá dễ dàng, nên họ chỉ tinh chỉnh một module ngôn ngữ để có thể làm rõ những thông tin sai lạc… thêm vào bối cảnh và những thứ tương tự. Vì vậy, chúng tôi không còn bị áp đảo,” bà nói. AI cũng cho phép công dân tự sinh hoạt, tự kiểm soát, thay vì nhờ vào chính phủ, và điều này làm tăng lên uy tín của trí tuệ thông minh. “Việc làm này không cần cương liệu hoặc tài nguyên chuyên dụng và có thể được thực hiện trên máy tính xách tay. Nó vẫn là lãnh vực xã hội thực hiện bởi các tình nguyện viên, đó là chỗ tốt nhất để nó không bị bất kỳ thể chế hay bộ máy tư bản nào chiếm giữ.”
Tình báo Hoa Kỳ cũng đang cân nhắc sử dụng trí tuệ nhân tạo nhằm đẩy mạnh hiệu suất, Avril Haines, Giám Đốc Tình Báo Quốc Gia, cho biết trong hội nghị thượng đỉnh.
Haines cho biết có một mối lo ngại là các công cụ mới như AI có sức phát triển mạnh tới mức các xứ sở nhỏ hay các tổ chức phi nhà nước có thể dùng chúng nhằm tạo hiệu quả đáng kể cạnh tranh với những địch thủ đáng gờm và dễ đoán hơn như Trung Quốc. “Các chủ thể nhà nước mà chúng tôi thường tập trung, cũng sẽ là một phần thuộc những gì chúng tôi xem xét khi nói về mối đe dọa. Nhưng nếu ai đó có sẵn thứ gì đó với giá hời trên thị trường, người ta cũng có thể thấy, các chủ thể nhà nước khác thường không tham gia vào các mối đe dọa này nhưng lại làm điều tương tự nhiều hơn khi mọi thứ sẵn có,” bà nói. (TTHN)
