2023.10.09
Mã giám điệp trên màn hình vi tính (minh họa)
Việt Nam bị nêu danh là một trong những đất nước toàn trị mua phần mềm gián điệp Predator, gồm nhiệm vụ theo dõi giới bất đồng, của Tập đoàn Nexa và AMES của Pháp. Ít nhất hai nước khác cũng mua phần mềm này là Ai Cập và Madagascar.
Mạng báo Mediapart của Pháp và Der Spiegel của Đức loan tin ngày 5/10 dẫn kết quả điều tra do mạng lưới European Investigative Collaborations phối hợp thực hiện. Theo đó phần mềm Predator có khả năng xâm nhập điện thoại di động, tự bật microphone và camera trên máy điện thoại iPhone và điện thoại chạy phần mềm Android. Giá trị hợp đồng được cho biết là 5,6 triệu đô la và kéo dài hai năm.
Điều tra của Amnesty International mới được công bố cho thấy một tại khoản trên mạng xã hội X (tức Twitter) có tên là @Joseph_Gordeon16 được sử dụng. Tài khoản này chia sẻ các đường dẫn (link) đến các đối tượng tấn công nhằm cài đặt phần mềm gián điệp nếu người nhận nhấp chuột vào link. Vào tháng 4/2023, đơn vị an ninh thuộc Amnesty International đã thấy tài khoản này nhiều lần nhắm tới các học giả và giới chức làm việc trong vấn đề về biển, đặc biệt là những người làm việc cho Liên minh Châu Âu EU và Liên Hiệp quốc về chính sách liên quan đến đánh bắt cá trái phép. Việt Nam lúc đó đã bị Châu Âu rút thẻ vàng cảnh báo về tình trạng đánh bắt cá trái phép.
Tin cho biết ngoài phần mềm Predator, Tập đoàn của Pháp còn cung cấp nhiều phương tiện gián điệp gồm những hệ thống theo dõi rộng khắp trên Internet cho nhiều chế độ độc tài như Qatar, Congo, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống Nhất UAE), Pakistan.
Các tác giả của điều tra vừa nêu lên án các cơ quan tình báo của Pháp và cho rằng họ không thể không biết thực tế những chế độ phi tự do mua trang thiết bị hiện đại như thế để theo dõi, đàn án và đôi khi bỏ tù hay ám sát những nhà đối lập chính trị, nhà báo và những nhà hoạt động nhân quyền.
Hồi tháng 11/2021, Nexa và bốn viên chức điều hành của tập đoàn này bị truy tố với cáo buộc bán thiết bị giám sát mạng cho chế độ của Tổng thống Ai Cập Al Sissi nhằm theo dõi và bắt bớ các nhà đối lập. Tuy vậy, đến tháng 12/2022, phía tư pháp bãi bỏ cáo buộc này giúp cho những người liên quan không phải ra tòa.