16 tháng 10 2023
Kết quả thăm dò cửa phòng phiếu (exit polls) sau ngày bầu cử Quốc hội ở Ba Lan 15/10 cho thấy đảng Pháp luật và Công lý (PiS) hiện đang cầm quyền giành nhiều phiếu nhất nhưng có thể mất quyền lãnh đạo sau hai nhiệm kỳ.
PiS được 36,8% phiếu cử tri, còn đảng Liên minh Công dân (Civic Coalition-Koalicja Obywatelska-KO) được 31,6%, theo điều tra thăm dò cửa phòng phiếu của Ipsos.
Nhưng vì hai đảng tiếp theo chia sẻ xu hướng chống lại PiS của KO đều đạt khá nhiều phiếu để vào Hạ viện, nên một liên minh ba đảng này sẽ thừa số ghế nghị sĩ để lập tân nội các.
Đó là các đảng Con đường Thứ ba (Trzecia Droga), được 13% phiếu và đảng Cánh tả (Lewica) được 8,6% phiếu.
Một đảng cực hữu là Confederation được 6,2%, đủ vượt ngưỡng 5% để vào Quốc hội nhưng không như ý muốn của ban lãnh đạo đảng này.
Tại Warsaw và một số thành phố lớn ở Ba Lan, con số là trên 62%, tính tới 17 giờ chiều cùng ngày, cho thấy ý thức dân chủ cao và sự quan tâm của người dân.
Tin tức từ Ủy ban Bầu cử Quốc gia sau đó nói tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu trên toàn Ba Lan đạt con số kỷ lục 72,9%.
Chấm dứt tám năm cầm quyền của PiS?
KO, do cựu Thủ tướng Donald Tusk, người cũng từng làm Chủ tịch Hội đồng châu Âu của EU lãnh đạo, đang muốn chấm dứt tám năm cầm quyền của PiS, đảng của ông Jaroslaw Kaczynski, chính trị gia được cho là theo đường lối bảo thủ, dân tuý.
Ông Tusk hoan nghênh kết quả thăm dò phòng phiếu tối Chủ Nhật 15/10, gọi đây là “Thắng lợi của Ba Lan, chiến thắng của nền dân chủ…”
Một đám đông người ủng hộ chào đón ông và chia sẻ niềm vui tại thủ đô Warsaw trong cuộc bầu cử có trên 57% cử tri tham gia, một con số cao hơn nhiều so với năm 2019.
Đảng PiS cũng đã cảnh báo cử tri của họ là họ khó có thể giành quyền lãnh đạo nhiệm kỳ ba.
Hiện PiS có cơ hội được 200 ghế trong Hạ viện gồm 460 nghị sĩ, ít hơn con số tối thiểu là 230 ghế để có đa số.
Cũng ít có khả năng PiS lập liên minh với đảng cực hữu Confederation, theo BBC News từ Warsaw lúc 22:00 giờ Trung Âu.
Tuy thế, có lời cảnh báo rằng thăm dò ý kiến cử tri ở cửa phòng phiếu có thể không phản ánh chính xác kết quả cuối cùng. Tình hình ở Slovakia trong cuộc bầu cử gần đây cho thấy thăm dò phòng phiếu nói phe cấp tiến thắng cử nhưng kết quả chung cuộc lại khác hẳn.
Trong ngày các báo Ba Lan liên tục đưa tin về số phần trăm cử tri các đô thị lớn nhất đi bỏ phiếu.
Một số cử tri Ba Lan gốc Việt cũng chia sẻ hình ảnh trên Facebook từ bên ngoài các điểm bỏ phiếu.
Trang Uwaga trên Facebook bằng tiếng Việt liên tục đăng tải tin tức về cuộc bầu cử cho cộng đồng Việt Nam ở Ba Lan.
Khác với Việt Nam, nước không cho công dân sống ở nước ngoài bỏ phiếu bầu quốc hội, hàng vạn người Ba Lan đã tham gia bầu cử ở nước ngoài.
Truyền thông Ba Lan cũng đưa tin hàng dài cử tri Ba Lan sống ở Hoa Kỳ, Anh, Đức…và nhiều nước khác xếp hàng trước cơ quan lãnh sự của họ để bỏ phiếu. Máy bay sau đó chuyển các túi phiếu bầu về Warsawa.
Trên thực tế, kết quả chung cuộc về cuộc bầu cử với 29 triệu cử tri tham gia có thể phải hết đêm thứ Hai, sang sáng ngày thứ Ba mới được xác nhận chính thức.
Vì việc bỏ phiếu diễn ra đến 21 giờ tối Chủ Nhật và phiếu còn được đếm, gồm phiếu của công dân Ba Lan ở hải ngoại, trong cả ngày 16/10.
Các bình luận quốc tế đều cho rằng một tân chính phủ lên sẽ không thay đổi chính sách ủng hộ với Ukraine.
Nếu KO lập chính phủ, có thể nhiều căng thẳng với EU dưới thời PiS sẽ mất đi, các bình luận dự đoán.
