- Bảo Duy
25 tháng 10, 2023
(minh họa: Jonathan Raa/NurPhoto via Getty Images))
Meta bị 42 luật sư kiện, cáo buộc các tính năng của Facebook, Instagram gây nghiện và nhắm vào trẻ em và thanh thiếu niên.
Nhóm luật sư công bố hôm Thứ Ba về vụ kiện này, theo CNBC. Sự hỗ trợ từ rất nhiều luật sư tiểu bang thuộc các nền tảng chính trị khác nhau cho thấy một thách thức pháp lý đáng kể đối với hoạt động kinh doanh của Meta.
Meta hiện đang phải đối mặt với nhiều vụ kiện về vấn đề này ở một số quận. Theo thông cáo báo chí từ văn phòng Bộ trưởng Tư pháp New York Letitia James, các bộ trưởng tư pháp từ 33 tiểu bang đã đệ đơn kiện liên bang chống lại Meta ở Northern District, Bắc California, trong khi chín bộ trưởng tư pháp khác đang nộp đơn ở tiểu bang của họ. Ngoài New York, các tiểu bang đệ đơn kiện liên bang bao gồm California, Colorado, Louisiana, Nebraska, South Carolina, Washington và Wisconsin.
Các vụ kiện là một minh chứng khác cho thấy các cơ quan thực thi pháp luật ưu tiên của lưỡng đảng đã đặt ra mục tiêu bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên khỏi bị tổn hại vì các trang mạng trực tuyến.
“Đây là thời điểm khó khăn ở Mỹ,” Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang Tennessee Jonathan Skrmetti, nói trong cuộc họp báo sau khi đơn kiện được đệ trình. “Chúng ta có sự phân cực như chưa từng thấy kể từ Nội chiến. Và vì vậy, đối với tất cả các luật sư của cả hai bên, những người thường xuyên bất đồng quan điểm một cách rõ ràng và rất công khai, tất cả hãy cùng nhau đi đến cùng một hướng.”
“Chúng tôi không hề xem nhẹ hành động này,” Phil Weiser, bộ trưởng tư pháp Colorado cho biết tại cuộc họp báo. “Đây cũng không phải là chuyện được giải quyết nhanh chóng, nhưng đó là điều quan trọng nhất. Đó là lý do tại sao chúng tôi dành nguồn lực của các cơ quan nhà nước tập hợp lại đây để giải quyết các vấn đề hàng đầu trong chương trình nghị sự quốc gia.”
Đây không phải là lần đầu tiên một liên minh rộng rãi gồm bộ trưởng tư pháp các tiểu bang hợp tác để kiện Meta. Vào năm 2020, 48 tiểu bang và vùng lãnh thổ đã kiện công ty này với lý do chống độc quyền, cùng với đơn khiếu nại riêng từ Ủy ban Thương mại Liên bang.
Bộ trưởng tư pháp cáo buộc rằng Meta đã thiết kế các sản phẩm Facebook và Instagram của mình để giữ người dùng trẻ tuổi sử dụng lâu hơn và liên tục quay lại. Theo đơn khiếu nại liên bang, Meta đã thực hiện điều này thông qua việc thiết kế các thuật toán, nhiều cảnh báo, thông báo và cái gọi là lướt vô hạn qua các nguồn cấp dữ liệu.
Công ty cũng bao gồm các tính năng mà bộ trưởng tư pháp cáo buộc tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần của thanh thiếu niên thông qua so sánh xã hội hoặc thúc đẩy sự rối loạn cơ thể.
Vụ kiện liên bang cũng cáo buộc Meta vi phạm Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em, hay gọi là COPPA, bằng cách thu thập dữ liệu cá nhân của người dùng dưới 13 tuổi mà không có sự đồng ý của phụ huynh.
Các tiểu bang đang tìm cách chấm dứt những gì họ coi là các hành vi có hại của Meta, cũng như các hình phạt và bồi thường. Họ yêu cầu Meta nhận thức rõ về những tác động tiêu cực mà thiết kế của nó có thể gây ra đối với người dùng trẻ tuổi.
Văn phòng của Bộ trưởng Tư pháp New York viết trong một thông cáo báo chí: “Mặc dù Meta đã công khai phủ nhận và hạ thấp những tác động có hại này, nhưng nó không thể bào chữa một cách đáng tin cậy cho sự thiếu hiểu biết. Các tài liệu nghiên cứu nội bộ của Meta cho thấy họ nhận thức được rằng sản phẩm của mình gây hại cho người dùng trẻ. Các nghiên cứu nội bộ mà Meta được giữ kín cho đến khi chúng bị rò rỉ bởi người tố giác và được báo cáo công khai, tiết lộ rằng Meta đã biết từ nhiều năm về những tác hại nghiêm trọng liên quan đến thời gian của người dùng trẻ dành cho nền tảng này.”
Người tố giác ấy là cựu nhân viên Facebook Frances Haugen, người gây náo động trong giới lập pháp và phụ huynh vào năm 2021 sau khi rò rỉ tài liệu nội bộ của công ty tiết lộ nghiên cứu nội bộ về sản phẩm của mình.
Một bộ tài liệu về tác động của Instagram đối với thanh thiếu niên cho thấy “32% các cô gái tuổi teen nói rằng khi theo dõi trên Instagram, họ cảm thấy mình tồi tệ hơn”, The Wall Street Journal đưa tin trước khi Haugen công bố danh tính của mình. Sau báo cáo, Instagram cho biết họ đang tìm cách kéo người dùng khỏi sự tập trung vào các chủ đề tiêu cực.
“Đáng lẽ Meta phải cảnh báo mọi người rằng họ đang xử lý một sản phẩm nguy hiểm, có khả năng gây nghiện trước khi họ bắt đầu sử dụng nó,” Bộ trưởng Tư pháp Quận Columbia Brian Schwalb nói với CNBC trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại. Schwalb là một trong những bộ trưởng tư pháp đệ đơn kiện cá nhân chống lại Meta với cáo buộc vi phạm luật bảo vệ người tiêu dùng của quận.
Người phát ngôn của Meta, Andy Stone, cho biết trong một tuyên bố: “Chúng tôi chia sẻ cam kết của bộ trưởng trong việc cung cấp cho thanh thiếu niên những kinh nghiệm trực tuyến an toàn, tích cực và đã giới thiệu hơn 30 công cụ để hỗ trợ thanh thiếu niên và gia đình họ.”
Một số phương pháp mà các luật sư tập trung vào Meta tương tự như những phương pháp được các doanh nghiệp truyền thông xã hội khác thực hiện, chẳng hạn như thiết kế các thuật toán để thu hút người dùng.
Skrmetti nói với các phóng viên rằng vụ kiện Meta chỉ là một phần của “cuộc điều tra toàn ngành”.
Năm ngoái, một nhóm lưỡng đảng gồm các bộ trưởng tư pháp tiểu bang cho biết họ đang điều tra TikTok về những lo ngại tương tự về an toàn trực tuyến cho trẻ em.
Skrmetti nói rằng vụ kiện đa tiểu bang chống lại Meta có thể là “phương tiện cho các cuộc đàm phán dàn xếp trong toàn ngành”. Ông nói mặc dù không phải là công ty duy nhất cố gắng thu hút sự chú ý của người dùng bằng các tính năng của mình, nhưng Meta “làm điều đó rất, rất hiệu quả và gây thiệt hại lớn cho hàng triệu thanh niên và hàng chục nghìn thanh niên.”
“Tôi nghĩ khi bạn đã phát hiện ra một vấn đề như thế này, thì đây là cơ hội tốt để các bộ trưởng tư pháp liên kết với nhau, không phân biệt đảng phái, nhằm cố gắng biến nước Mỹ thành một nơi an toàn hơn,” Schwalb nói.
