Vào tháng 3 năm nay, 27 quốc gia thành viên Liên Hiệp Châu Âu đã cam kết sẽ cung cấp cho Ukraina tổng cộng 1 triệu đạn pháo từ đây đến tháng 03/2024 để hỗ trợ Kiev trong cuộc chiến chống quân xâm lược Nga. Nhưng rất có thể là Liên Âu sẽ khó mà thực hiện được mục tiêu này.
Đăng ngày: 15/11/2023
Kể từ khi Nga xâm lược Ukraina vào tháng 2/2022, Liên Hiệp Châu Âu đã cấp tổng cộng 27 tỷ euro viện trợ quân sự cho Kiev. Từ hôm qua, 14/11/2023, các bộ trưởng Quốc Phòng Liên Hiệp Châu Âu họp tại Bruxelles để bàn về viện trợ quân sự cho Ukraina và đã một lần nữa khẳng định sẽ tiếp tục yểm trợ chống quân Nga.
Nhưng các bộ trưởng châu Âu phải tìm cách huy động thêm phương tiện và thúc đẩy nhịp độ cung cấp viện trợ đó trong bối cảnh mà chính Ukraina nay nhìn nhận chiến dịch phản công được khởi động từ tháng 6 đã thất bại và Kiev đang lo ngại là các đồng minh phương Tây, đứng đầu là Hoa Kỳ, bắt đầu cảm thấy mệt mỏi. Xung đột giữa Israel với Hamas nay càng khiến cho các nước châu Âu bớt quan tâm đến chiến tranh Ukraina.
Trước báo chí hôm qua, chính bộ trưởng Quốc Phòng Đức Boris Pistorius đã nói thẳng thừng là Liên Âu sẽ không thể đạt được mục tiêu một triệu đạn pháo như đã cam kết. Cho đến nay, Liên Hiệp Châu Âu chỉ mới gởi 300.000 đạn pháo sang Ukraina, lấy từ các kho dự trữ.
Với nhịp độ như vậy, Liên Hiệp Châu Âu khó thể đạt được mục tiêu đã đề ra. Trang mạng châu Âu Politico, trụ sở đặt tại Bruxelles, cho biết : « Các nhà sản xuất vũ khí thường nêu trình trạng thiếu nhân công và khó khăn về nguồn cung cấp chất nổ. Đó là những trở ngại đối với những công ty gia công đang cố tăng sản lượng (đạn pháo). »
Hiện giờ khoảng 40% sản xuất đạn pháo của Liên Hiệp Châu Âu là dành để xuất khẩu sang khoảng 30 quốc gia khác, theo lời lãnh đạo ngoại giao châu Âu Josep Borrell. Ông cho rằng Liên Âu nên chuyển sang ưu tiên sản xuất cho Ukraina và « đây là một thay đổi đáng kể ».
Ủy viên châu Âu về thị trường nội địa Thierry Breton thì khẳng định, từ tháng Hai đến nay, khả năng sản xuất của Liên Âu đã tăng thêm từ 20 đến 30%. Mục tiêu sản xuất hơn một triệu đạn pháo sẽ đạt được vào mùa Xuân năm sau. Nhưng vấn đề là các nước thành viên Liên Âu phải nhanh chóng đặt mua, mà trong vấn đề này thì có rất nhiều chậm trễ, cho dù gần đây đã có nhiều hợp đồng được ký kết.
Theo lời ông Borrell, hiện chỉ mới có khoảng 180.000 đạn pháo được đặt mua và sẽ được giao cho Ukraina năm nay hoặc năm tới, tức là ít hơn phân nửa so với mục tiêu đề ra. Ông nhìn nhận rằng dù con số này có tăng thêm thì cũng khó mà thực hiện được cam kết giao một triệu đạn pháo cho Ukraina trước cuối tháng 3 năm tới.
Nhưng cho dù Liên Âu có hội đủ một triệu đạn pháo cho Kiev thì vẫn không đủ để đáp ứng nhu cầu hiện nay của Ukraina lên tới ba triệu đạn pháo mỗi năm, nhất là trong bối cảnh quân đội Ukraina đang gặp rất nhiều khó khăn trên chiến trường, và coi như đang lui về thế phòng thủ thay vì phản công. Chiến tranh Ukraina sẽ kéo dài hơn là dự kiến và như vậy là Liên Âu sẽ phải tiếp tục yểm trợ cho Kiev trong nhiều năm nữa.
Vào tháng Bảy vừa qua, lãnh đạo ngoại giao châu Âu Borrell đã đề nghị một ngân sách tổng cộng 20 tỷ euro cho bốn năm tới để tạo điều kiện cho việc cung cấp vũ khí cho Kiev, nhưng nhiều nước thành viên không muốn cam kết về ngân sách này.
