December 4, 2023
Khi Sheynnis Palacios đăng quang hoa hậu Hoàn vũ 2023, đó là tin tốt lành ở Nicaragua. Đám đông hân hoan xuống đường ở Managua lần đầu tiên kể từ khi các cuộc biểu tình rầm rộ vào năm 2018 bị dập tắt bằng vũ lực.
Chế độ Nicaragua vốn ám ảnh với bất kỳ dấu hiệu bất đồng chính kiến nào, ban đầu chúc mừng Palacios, nhưng sau đó trấn áp các hoạt động ăn mừng danh hiệu hoa hậu Hoàn vũ – với lý do Palacios đã tham gia các cuộc biểu tình năm 2018 và những người phản đối chế độ đã coi cô như một biểu tượng của hy vọng và thách thức.
Palacios, 23 tuổi, trở thành Hoa hậu Hoàn vũ đầu tiên đến từ Trung Mỹ tại cuộc thi diễn ra ở El Salvador hồi tháng trước.
Elvira Cuadra, một nhà xã hội học người Nicaragua sống lưu vong ở Costa Rica, cho biết: “Điều này thật bất ngờ và gây ra những biểu hiện vui mừng tự phát ở đất nước này”.
Palacios xuất thân từ một gia đình có thu nhập thấp, bán bột chiên để giúp cô vào đại học, và câu chuyện của cô dường như đã gây được tiếng vang với nhiều người dân Nicaragua.
Việc cô tham gia các cuộc biểu tình năm 2018 cũng vậy, điều này đã trở nên phổ biến sau khi những bức ảnh của cô thời đó được lan truyền rộng rãi trước cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ.
Những cuộc biểu tình nhằm lật đổ Tổng thống Daniel Ortega, một cựu anh hùng cách mạng 78 tuổi, người đã giúp chấm dứt chế độ độc tài Somoza tàn bạo kéo dài bốn thập kỷ nhưng lại biến Nicaragua thành một quốc gia độc tài trong nhiệm kỳ tổng thống kéo dài từ năm 2007.
Các cuộc biểu tình kéo dài ba tháng trước khi bị dập tắt, với hơn 320 người thiệt mạng.
Một số người dân Nicaragua theo dõi lễ trao giải Hoa hậu Hoàn vũ đã nhận ra trang phục của Palacios, với chiếc váy trắng và áo choàng màu xanh, liên quan đến quốc kỳ đã bị cấm sau năm 2018.
Bản thân Palacios không nói gì chính trị một cách công khai trong đêm chung kết. Cô coi nhà nữ quyền người Anh thế kỷ 18 Mary Wollstonecraft là nguồn cảm hứng trước khi trao vương miện của mình cho “những cô gái trên thế giới, cô gái bên trong tôi… và hơn 6 triệu người dân đất nước tôi”.
Chiến thắng của cô đã khơi dậy niềm vui hiếm hoi ở một đất nước mà trong những năm gần đây không có nhiều điều đáng vui mừng.
Cuadra nói: “Kể từ năm 2018, Nicaragua đã sống trong tình trạng cảnh sát trị. Gần đây họ thậm chí còn không cho phép người dân tụ tập cử hành nghi thức tôn giáo. Nhưng khi Sheynnis chiến thắng, mọi người đã xuống đường với quốc kỳ và hát quốc ca.”
Trong lúc diễn ra cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ, các phương tiện truyền thông của chính quyền đã miệt thị Palacios.
Đến lúc cô đăng quang, chính quyền phát sóng chương trình về “những kẻ âm mưu đảo chính” đang lên kế hoạch “những hành động khiêu khích” lấy lý do ăn mừng danh hiệu Hoa hậu Hoàn vũ.
Chế độ đã bắt giữ một TikToker, người đã bảo vệ Palacios trước những lời chỉ trích.
Việc Palacios có được phép quay trở lại Nicaragua hay không vẫn chưa rõ ràng, vì chế độ này đã cấm giám đốc nhượng quyền Hoa hậu Nicaragua, Karen Celebertti, người cũng đã đến El Salvador, quay trở lại.
Chồng và con trai của Celebertti cũng được cho là đã biến mất.
Juan Pappier, phó giám đốc Châu Mỹ của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cho biết: “Chính phủ Nicaragua tỏ ra lo lắng. Không phải vì yếu đuối mà là do hoang tưởng. Họ sợ bất cứ điều gì không phù hợp với họ.”
