Trong phiên họp của Hội Đồng Bảo An hôm thứ Sáu 08/12/2023, Hoa Kỳ đã dùng quyền phủ quyết để chặn dự thảo nghị quyết của Liên Hiệp Quốc kêu gọi « ngừng bắn ngay lập tức vì lý do nhân đạo » tại dải Gaza. Dự thảo nghị quyết này được tổng thư ký Liên Hiệp Quốc và gần 100 quốc gia hưởng ứng.
Đăng ngày: 09/12/2023
Văn bản đã được 13 thành viên Hội Đồng Bảo An bỏ phiếu ủng hộ. Mỹ là thành viên thường trực sử dụng quyền phủ quyết bỏ phiếu chống. Một thành viên thường trực khác là Anh Quốc thì đã không tham gia biểu quyết.
Theo giới quan sát, đây là một thất bại mới đối với tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, do cách nay hai hôm ông Antonio Guterres đã dùng đặc quyền, viện dẫn điều khoản 99 của Hiến Chương Liên Hiệp Quốc, gây áp lực để Israel ngừng bắn vì lý do nhân đạo.
Từ trụ sở Liên Hiệp Quốc, thông tín viên RFI Carrie Nooten tường trình :
« Đây hoàn toàn không phải là chuyện bất ngờ, nhưng cũng để lại vị đắng tại Hội Đồng Bảo An. Dự thảo nghị quyết đề nghị ngừng bắn ngay lập tức vì lý do nhân đạo, trả tự do cho các con tin và đưa hàng viện trợ nhân đạo đến dân cư ở Gaza. Nhưng đây là văn bản thứ 5 bị Hội Đồng Bảo An khai tử trong vòng 2 tháng, và là lần thứ nhì Mỹ dùng quyền phủ quyết.
Đại sứ Palestine, Riyad Mansour, nói đến một ngày đáng buồn trong lịch sử của Hội Đồng Bảo An. Với giọng nói đầy xúc động, ông kêu gọi các đồng cấp đừng bỏ rơi việc đòi tạm ngừng bắn : « Hãy ngừng bắn, để cứu lấy mạng người. Mỗi ngày trôi qua lại có thêm người phải bỏ mạng. Số người chết đang tăng dồn dập với mức độ chưa từng thấy trong lịch sử đương đại. Phải đặt vế nhân đạo lên trên hết vì lợi ích của người Palestine ở Gaza, vì lợi ích của nhân loại ».
Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc thì tố cáo một văn bản ‘không phù hơp với thực tế’ và sẽ không có bất kỳ một tác dụng nào trên thực địa. Nhà ngoại giao này cũng đã kêu gọi tiêu diệt Hamas, tương tự như quan điểm của chính quyền Netanyahu.
Đây là lần thứ hai trong vòng hai tháng, kể từ khi chiến tranh Israel – Hamas nổ ra, Washington dùng quyền phủ quyết. Từ năm 1970, Mỹ đã 35 lần sử dụng đặc quyền này để ngăn chặn các dự thảo nghị quyết liên quan đến hồ sơ Israel. Hoa Kỳ kiên trì bảo vệ đồng minh Israel và chấp nhận thế bị cô lập ».
Iran cảnh cáo trước « nguy cơ khủng hoảng vượt ngoài tầm kiểm soát » nếu như Hoa Kỳ tiếp tục yểm trợ Israel. Trong một cuộc trao đổi với tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres, hôm nay 09/12/2023 ngoại trưởng Iran, Hossein Amir Abdollahian, nêu bật « khả năng bùng nổ » một cuộc xung đột và « tình hình trong khu vực vượt khỏi tầm kiểm soát ». Là điểm tựa của Hamas, Teheran khẳng định việc Israel quy trách nhiệm cho phong trào Hồi Giáo Palestine phá vỡ lệnh tạm ngừng bắn hôm 01/12/2023 là « hoàn toàn sai sự thật ».
