January 20, 2024
“Sau khi Tổng thống Biden qua Việt Nam nâng cấp quan hệ và tôi được được vào diện “trao đổi” thì họ mới bằng lòng cấp hộ chiếu để tôi xuất cảnh,” một giáo dân Cồn Dầu nói.
Ông Huỳnh Ngọc Trường, nhà hoạt động vì quyền đất đai và là giáo dân Cồn Dầu ở Đà Nẵng, vừa rời Việt Nam đến Mỹ định cư sau nỗ lực ngoại giao giữa Washington và Hà Nội trong chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Một ngày sau khi ông và gia đình có tất cả sáu người đặt chân đến thành phố Raleigh, bang North Carolina, ông nói:
“Trốn chạy khỏi chế độ độc tài và đến một đất nước tự do, tôi rất bỡ ngỡ và xúc động khi chính phủ Mỹ quá tốt với những người tị nạn như chúng tôi. Họ lo nhà cửa, các thứ…tôi xin cảm ơn chính phủ Mỹ”.
Ông Trường cho biết rằng sau chuyến thăm Hà Nội của ông Biden vào tháng 9/23, ông vẫn chưa được công an Đà Nẵng cho xuất cảnh ngay vì “trường hợp này khó đi”, ông thuật lời một quan chức an ninh nói với ông.
“Họ không thể để dễ dàng cho tôi rời khỏi Việt Nam và họ đã làm việc với tôi rất nhiều lần”, vẫn lời ông Trường.
“Tôi bị cấm xuất cảnh vào năm 2019 mãi cho đến cuối 2023. Sau khi được Tổng thống Biden qua Việt Nam nâng cấp quan hệ và tôi được được vào diện “trao đổi” thì họ mới bằng lòng cấp hộ chiếu để tôi xuất cảnh”.
Ông Nguyễn Đình Thắng, Chủ tịch tổ chức phi chính phủ BPSOS ở Mỹ, nói rằng tổ chức của ông đã vận động cho ông Trường xin tị nạn tại Mỹ sau khi ông Trường và các giáo dân Cồn Dầu sang Thái Lan tham dự Hội nghị Tự do Tôn giáo và Niềm tin Đông Nam Á năm 2019 và khi họ quay về đã bị công an xuất nhập cảnh thẩm vấn, câu lưu…
“Anh Trường bị công an đe dọa, đánh đập, bắt bớ… nên chúng tôi vận động để đưa anh Trường đi tị nạn tại Hoa Kỳ”, ông Thắng nói. “Đơn xin tị nạn đã được chấp thuận khá lâu rồi nhưng công an cứ giữ mãi hộ chiếu… Mãi cho đến sau khi Tổng thống Biden đến thì lệnh giữ hộ chiếu mới được gỡ bỏ, anh Trường mới có được hộ chiếu”.
Trong phản hồi bằng email hôm 19/1, Bộ Ngoại giao Mỹ không xác nhận cũng không bác bỏ việc ông Trường đến Mỹ tị nạn chính trị sau nỗ lực ngoại giao của chính quyền Tổng thống Biden. Bộ này nói rằng: “Vì lý do bảo mật và quyền riêng tư, chúng tôi không thể cung cấp thông tin cụ thể về các trường hợp được đề cập”.
Hôm 19/9/2023, hãng tin Reuters dẫn lời các quan chức Mỹ tiết lộ rằng hai nhà hoạt động Việt Nam mà chính quyền Mỹ tin là đã bị chính quyền cộng sản ở nước này bắt giữ sai trái sẽ tái định cư tại Hoa Kỳ theo một “thỏa thuận” được đàm phán trước chuyến thăm Hà Nội của Tổng thống Biden từ ngày 10/9/2023.
Khi ấy, hãng tin Reuters không nêu tên các nhà hoạt động, nhưng nói rằng một trong hai người này là một luật sư nhân quyền vận động đòi quy trách nhiệm về nạn bạo hành của công an, còn người kia là một giáo dân Công giáo bị cưỡng chế ra khỏi nhà.
Tại Hoa Kỳ, hai gia đình này dự kiến sẽ được tái định cư theo chương trình tị nạn “Ưu tiên số 1” hay “Priority One”, vẫn theo Reuters. Hai nhà hoạt động vừa kể dù chưa bị cầm tù nhưng bị cấm rời khỏi Việt Nam.
Hồi tháng 9/2023, khi Tổng thống Biden đến Hà Nội nâng cấp quan hệ ngoại giao lên tầm Đối tác Chiến lược Toàn diện với Việt Nam, nhà hoạt động tự do tôn giáo Nguyễn Bắc Truyển và nhà hoạt động môi trường Mai Phan Lợi đã được ra tù trước thời hạn, ông Truyển sau đó được cho sang Đức tị nạn.
Đến tháng 10/2023, luật sư nhân quyền Võ An Đôn và gia đình cũng đi Mỹ tị nạn chính trị.
Các nhà hoạt động cho biết rằng ông Trường là người thứ tư và cũng là người cuối cùng trong “thỏa thuận” này giữa Mỹ và Việt Nam trong chuyến công du của ông Biden.
(Theo VOA)