5 tháng 2 2024
Nhà văn người Úc gốc Trung Quốc Yang Hengjun đã bị kết án tử hình treo, năm năm sau khi bị bắt với cáo buộc làm gián điệp.
Ông Yang Hengjun (tên tiếng Trung là Dương Hằng Vận) bị nhà cầm quyền Trung Quốc bắt năm 2019 sau khi đăng tải nhiều bài viết về tình hình nước này.
Án tử hình treo sau thời gian hai năm có thể được giảm xuống án chung thân, theo giới chức Úc.
Tiến sĩ Yang, một học giả và là nhà văn chuyên viết blog về Trung Quốc, đã bác bỏ những lời buộc tội, vốn tới nay chưa hề được công khai.
Chính phủ Úc cho biết họ cảm thấy “kinh hoàng” trước quyết định của Bắc Kinh.
“Chúng tôi sẽ đưa ra phản ứng với những ngôn từ mạnh mẽ nhất,” Ngoại trưởng Penny Wong nói trong tuyên bố đưa ra vào hôm thứ Hai.
“Tất cả người Úc đều muốn tiến sĩ Yang trở về đoàn tụ với gia đình. Chúng tôi sẽ tiếp tục vận động.”
Tiến sĩ Yang, người trước đây từng làm việc cho Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc, được đặt biệt danh là “tiểu thương dân chủ”, nhưng các bài viết của ông thường tránh phê phán trực diện chính phủ.
Cũng có thông tin ông từng làm việc cho Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhưng cơ quan này phủ nhận.
Vào năm 2019, người đàn ông 57 tuổi này đã bị chặn bắt tại sân bay Quảng Châu với cáo buộc làm gián điệp. Kể từ đó, vụ việc của ông luôn được nhà chức trách xử lý trong cảnh kín cổng cao tường, bao gồm một phiên tòa bí mật vào năm 2021.
Giới chức Úc trước đây đã bày tỏ quan ngại, nhưng Bộ Ngoại giao Trung Quốc cảnh báo rằng Úc không được can thiệp vào vụ việc và tôn trọng “quyền tài phán” của Bắc Kinh.
Từ đó đến nay, tiến sĩ Yang đã trải qua “hơn 300 lần thẩm vấn” và “sáu tháng bị tra tấn dã man” trong thời gian bị giam giữ, theo lời của gia đình ông.
Đại sứ Úc tại Trung Quốc từng cáo buộc Trung Quốc đã tùy tiện bắt giữ tiến sĩ Yang và những người ủng hộ ông Yang nói vụ bắt giữ là hành động “đàn áp chính trị”.
“Ông ấy đã bị chính quyền Trung Quốc trừng phạt vì lên tiếng tố cáo tình trạng vi phạm nhân quyền tại Trung Quốc và vận động cho các giá trị phổ quát như nhân quyền, dân chủ và pháp quyền,” học giả Feng Chongyi, một người bạn của ông Yang sống tại Sydney, nói với BBC.
Tử hình treo (tử hình hoãn kỳ chấp hành) là một mức án tử hình theo quy định của luật pháp Trung Quốc. Người bị kết án được hoãn hai năm thi hành. Án này thường được ân giảm xuống thành án tù chung thân sau hai năm nếu phạm nhân không phạm thêm tội nghiêm trọng.
