2024.02.15
Tàu BRP Melchora Aquino của Tuần duyên Philippines và tàu Akitsushima của Tuần duyên Nhật Bản tham gia diễn tập trong cuộc tập trận bảo vệ bờ biển ba bên đầu tiên giữa Philippines, Nhật Bản và Mỹ, ngoài khơi bờ biển Bataan, Philippines ở Biển Đông, ngày 6/6/2023.
Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đang lên kế hoạch hỗ trợ an ninh biển 10 năm nhằm giúp bốn nước ASEAN là Indonesia, Malaysia, Philippines và Việt Nam ở Biển Đông.
Hãng tin NHK của Nhật Bản cho biết đây là bốn nước nằm trong ưu tiên hàng đầu của Nhật Bản về lĩnh vực an ninh.
JICA dự kiến sẽ công bố kế hoạch này vào tháng 3 năm 2025.
Kế hoạch hỗ trợ bốn nước sẽ bao gồm việc Nhật Bản cung cấp máy bay không người lái, hệ thống radar và tàu tuần tra cũng như các biện pháp xây dựng năng lực cho bốn quốc gia, theo NHK.
Các quan chức và chuyên gia Nhật đã thực hiện những nghiên cứu và điều tra thực địa hồi tháng trước ở Philippines và Indonesia. Họ cũng có kế hoạch đến Malaysia và Việt Nam vào tháng tư tới.
Một đoàn chuyên gia của JICA dẫn đầu bởi Tổng giám đốc Hiroo Tanaka đã đến Manila, Philippines vào tháng một vừa qua để xác định các dự án hợp tác an ninh biển với quốc gia này.
Trong chuyến thăm Philippines vào tháng 11 năm ngoái của Thủ tướng Nhật Fumio Kishida, hai bên đã ký một thoả thuận. Theo đó, Nhật Bản sẽ cung cấp các radar giám sát bờ biển cho Philippines trị giá 600 triệu yên, tương đương bốn triệu đô la.
“Nhật Bản sẽ tiếp tục đầu tư giúp xây dựng năng lực cho các nước Đông Nam Á qua việc cung cấp tàu, và đào tạo” – Stephen Nagy – giáo sư tại Đại học Công giáo Quốc tế (ICU) ở Tokyo nói với RFA.
Vào tháng 12 năm ngoái, ASEAN và Nhật Bản đã tổ chức một thượng đỉnh đặc biệt để kỷ niệm 50 năm hợp tác song phương và hữu nghị. Một phần chính trong sự kiện này được dành cho hợp tác an ninh biển.
Bên lề thượng đỉnh, Thủ tướng Nhật và người đồng nhiệm Malaysia Anwar Ibrahim đã ký một thoả thuận trợ giúp an ninh trị giá 400 triệu yên, tương đương 2,6 triệu đô la. Theo đó, Tokyo sẽ giúp cung cấp thiết bị hàng hải và tàu cứu hộ cho Malaysia.
Ngoài ra, Nhật Bản và Indonesia cũng ký các văn bản cho việc Nhật cung cấp tàu tuần tra do Nhật chế tạo lên đến 9,05 tỷ yên, tương đương 60,2 triệu đô la cho tuần duyên Indonesia.
Nhật Bản hiện cũng có tranh chấp với Trung Quốc về chủ quyền ở quần đảo Senkaku mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư ở biển Hoa Đông.
Trung Quốc đòi chủ quyền phần lớn ở Biển Đông với đường đứt khúc chín đoạn lấn sâu vào vùng đặc quyền kinh tế của các nước láng giềng trong đó có Việt Nam.
Toà trọng tài quốc tế hồi năm 2016 đã ra phán quyết bác bỏ tính hợp lệ của đường này nhưng Bắc Kinh không chấp nhận.
