Dương Trọng Văn
Ngày 27 tháng 3 năm 2024
23 năm sau khi Hiệp ước An ninh Việt Nam – Trung Quốc được ký kết vào năm 1999, những tranh luận về bản Hiệp ước này vẫn sôi nổi và đầy cảm xúc. Hiệp ước, vốn được gia hạn tự động thêm 5 năm vào năm 2020 và sẽ tiếp tục có hiệu lực cho đến năm 2025, đang được xem xét lại trong bối cảnh đàm phán cho một Hiệp ước mới đang diễn ra giữa hai nước.
Đối với nhiều người Việt Nam, Hiệp ước An ninh 1999 luôn là một chủ đề nhạy cảm, khơi gợi nhiều lo âu lẫn hy vọng. Lo âu về những điều khoản có thể ảnh hưởng đến chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, và hy vọng về một mối quan hệ hòa bình, ổn định với người láng giềng hùng mạnh.
Hiệp ước An ninh 1999 được ký kết trong bối cảnh quan hệ Việt Nam – Trung Quốc đang dần cải thiện sau nhiều thập kỷ căng thẳng. Tuy nhiên, những lo ngại về ý đồ của Trung Quốc đối với Biển Đông vẫn luôn hiện hữu.
Điều 6 của Hiệp ước quy định hai bên “không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực chống lại nhau”. Tuy nhiên, nhiều người lo ngại rằng điều khoản này không đủ mạnh để ngăn chặn Trung Quốc sử dụng các biện pháp phi quân sự để thực hiện các yêu sách phi pháp trên Biển Đông.
Ngoài ra, Hiệp ước cũng không đề cập đến việc giải quyết các tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước. Điều này khiến nhiều người lo ngại rằng Hiệp ước có thể ràng buộc Việt Nam trong việc giải quyết tranh chấp Biển Đông theo hướng có lợi cho Trung Quốc.
Vấn đề người Việt Nam bị bắt sang Trung Quốc trái phép là một vấn đề nhức nhối trong nhiều năm qua. Theo nhiều tổ chức nhân quyền, hàng ngàn người Việt Nam đã bị bắt sang Trung Quốc, bị cưỡng ép lao động, kết hôn, hoặc bán làm nô lệ.
Hiệp ước An ninh 1999 không đề cập đến vấn đề này, khiến nhiều người lo ngại rằng Hiệp ước sẽ không giúp bảo vệ người Việt Nam khỏi nguy cơ bị bắt sang Trung Quốc.
Mặc dù có nhiều lo ngại, Hiệp ước An ninh 1999 cũng được nhìn nhận như một công cụ để duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực. Hiệp ước đã góp phần thúc đẩy hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực như an ninh biên giới, phòng chống tội phạm, và chống khủng bố.
Nhiều người hy vọng rằng Hiệp ước An ninh mới sẽ được ký kết sẽ giải quyết được những lo ngại về chủ quyền và an ninh của Việt Nam, đồng thời tiếp tục duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực.
Quốc hội đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát việc thực hiện Hiệp ước An ninh. Quốc hội cần được thông báo đầy đủ về các điều khoản của Hiệp ước mới, đặc biệt là những điều khoản có ảnh hưởng đến chủ quyền biển đảo và sự an toàn của nhân dân.
Quốc hội cũng cần tổ chức các cuộc thảo luận công khai để lấy ý kiến của người dân về Hiệp ước mới. Việc đảm bảo tính minh bạch và công khai trong quá trình đàm phán và ký kết Hiệp ước mới là vô cùng quan trọng để bảo vệ lợi ích quốc gia và an ninh của người dân.
Hiệp ước An ninh Việt Nam – Trung Quốc là một vấn đề quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chủ quyền, an ninh và lợi ích của quốc gia. Việc xem xét và đàm phán Hiệp ước mới cần được thực hiện một cách cẩn trọng, với sự tham gia và giám sát chặt chẽ của Quốc hội và nhân dân.
