Hôm qua, 16/04/2024, bộ trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ và Trung Quốc có cuộc trao đổi trực tuyến. Biển Đông và Đài Loan là các chủ đề trọng tâm. Nối lại đối thoại quốc phòng giữa hai nước đã được thỏa thuận giữa tổng thống Mỹ và chủ tịch Trung Quốc trong cuộc gặp thượng đỉnh tháng 11/2023 tại San Francisco.
Đăng ngày: 17/04/2024
Đây là lần đầu tiên bộ trưởng Quốc Phòng hai nước đối thoại kể từ 18 tháng nay.
Theo thông báo của bộ Quốc Phòng Mỹ, bộ trưởng Lloyd Austin và người đồng cấp Trung Quốc Đổng Quân (Dong Jun) « đã thảo luận các vấn đề quốc phòng giữa Hoa Kỳ và Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa, và các vấn đề an ninh khu vực và toàn cầu ». Lãnh đạo bộ Quốc Phòng Mỹ nhấn mạnh tầm quan trọng của « việc tiếp tục duy trì các kênh liên lạc quân sự » song phương và « tầm quan trọng của việc tôn trọng quyền tự do hàng hải tại các vùng biển khơi, được bảo đảm bởi luật pháp quốc tế, đặc biệt tại Biển Đông. »
Về phía Trung Quốc, AFP cho biết, bộ Quốc Phòng nước này hôm nay, 17/04, cũng ra thông báo kêu gọi xây dựng « lòng tin » trong quan hệ song phương, giúp cho việc « phát triển quan hệ song phương và phòng ngừa các khủng hoảng lớn ». Về Biển Đông, bộ trưởng Quốc Phòng Trung Quốc một mặt khẳng định tình hình Biển Đông « nhìn chung bình ổn », mặt khác kêu gọi Hoa Kỳ nhìn nhận « lập trường kiên quyết » của Trung Quốc trong việc bảo vệ « chủ quyền lãnh thổ ».
Trong cuộc đối thoại nói trên, bộ trưởng Quốc Phòng Trung Quốc cũng nhấn mạnh Đài Loan là « lợi ích cốt lõi của Trung Quốc », và quân đội nước này « sẽ không im lặng và không bao giờ khuất phục trước các lực lượng ly khai cổ vũ cho Đài Loan độc lập, cũng như trước các ủng hộ và đồng lõa từ bên ngoài », lời lẽ lên án gián tiếp nhắm vào Hoa Kỳ, quốc gia hỗ trợ quân sự chủ yếu cho Đài Bắc.
Trong khi đó, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ khẳng định tiếp tục duy trì « chính sách Một nước Trung Hoa », được thực thi thông qua các văn bản chính, bao gồm « đạo luật Đài Loan » năm 1979 (Taiwan Relations Act), « ba tuyên bố Mỹ – Trung » và sáu nguyên tắc quan trọng trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ về quan hệ Đài Loan – Hoa Kỳ năm 1982, thường gọi tắt là « sáu bảo đảm », được Quốc Hội Lưỡng Viện Mỹ ra nghị quyết chính thức khẳng định vào năm 2016. Theo đạo luật Đài Loan 1979, Washington không ủng hộ Đài Loan độc lập, nhưng cam kết hỗ trợ vũ khí để Đài Bắc tự vệ.
Theo Reuters, ngày hôm nay, ít giờ sau cuộc đối thoại giữa bộ trưởng Quốc Phòng hai nước, một phi cơ tuần tiễu của hải quân Hoa Kỳ đã bay qua eo biển Đài Loan. Hạm đội 7 của Mỹ ra một thông cáo cho biết « một phi cơ trinh sát và chống tàu ngầm P-8A Poseidon đã bay qua eo biển trên không phận quốc tế », và chuyến bay này cho thấy cam kết của Hoa Kỳ « bảo vệ một khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và rộng mở ». Hiện tại Bắc Kinh chưa có phản ứng nào về hành động này.
