Hôm nay, 04/06/2024, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Lloyd Austin có chuyến thăm chính thức Cam Bốt. Sự kiện đặc biệt thu hút sự chú ý và bình luận từ giới truyền thông Đông Nam Á.
Đăng ngày: 04/06/2024
Từ Singapore, thông tín viên Nguyễn Giang, cho biết thêm thông tin:
Truyền thông Đông Nam Á chú ý đến chuyến thăm chính thức lần đầu, kéo dài một ngày, vào thứ Ba tuần này của bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Loyd Austin tới Cam Bốt.
Trước đó, cuối 2022 ông Austin đã thăm Cam Bốt nhưng không phải là chuyến thăm chính thức mà để dự hội nghị quân sự ASEAN cùng Hoa Kỳ.
Ông Austin đã gặp nguyên thủ tướng Cam Bốt Hun Sen trước khi gặp thủ tướng con trai ông, Hun Manet hôm nay ở Phnom Penh.
Cả báo Campuchia và truyền thông khu vực đều nhắc rằng hai ông Austin và Hun Manet có điểm chung là cùng tốt nghiệp học viện quốc phòng West Point của Mỹ. Ông Austin tốt nghiệp năm 1975 và ông Hun Manet năm 1999, đánh dấu sự khác biệt thế hệ rất lớn.
Quan chức nước chủ nhà đã phát biểu trước chuyến thăm của vị khách Mỹ đến Phnom Penh ngay sau Diễn đàn An ninh Quốc phòng Shangri-La ở Singapore, rằng ông Austin tới là để tạo cơ hội giúp hai bên đẩy mạnh quan hệ song phương, nhất là trong lĩnh vực quân sự.
Theo trang CNA của Singapore thì quan hệ hai bên xấu đi kể từ năm 2017 khi Cam Bốt bỏ tập trận chung Angkor Sentinel cùng Hoa Kỳ. Sang năm 2021, Hoa Kỳ không cấp học bổng quốc phòng cho Cam Bốt nữa. Trang Reuters thì nói quan chức quốc phòng Hoa Kỳ thăm một nước Cam Bốt đang “xích lại gần hơn với Trung Quốc”.
Nhưng các nhà bình luận Cam Bốt như Vithoureakborndidh Chou viết trên trang Asia Times rằng Hoa Kỳ cần bỏ cách nhìn Cam Bốt qua lăng kính Trung Quốc và cần đánh giá và coi trọng nhu cầu chủ động của Phnom Penh muốn nâng cao năng lực quốc phòng, mua sắm vũ khí nhiều hơn nữa, như các láng giềng Việt Nam, Thái Lan đã và đang làm.
Một trong những điểm đứng cao trong nghị trình chuyến thăm của ông Llyod Austin có thể là việc phục hồi tập trận chung với Cam Bốt, báo khu vực trích lời nhà phân tích chính trị Ou Virak nói với hãng tin AFP.
Phnom Penh thực sự mong muốn có quan hệ mang tính thực tiễn với Hoa Kỳ khi Washington nối lại quan tâm với Vương quốc Đông Nam Á, theo Ou Virak.
Theo CNA News thì vấn đề nổi cộm cho tới nay vẫn là sự có mặt từ tháng 12/2023 của hai chiến hạm Trung Quốc tới cập cảng Ream, nơi nước chủ nhà cho xây một quân cảng mà Hoa Kỳ lo ngại là sẽ khiến Cam Bốt thành quốc gia có hải quân Trung Quốc đóng căn cứ lâu dài. Nếu đúng như vậy thì Trung Quốc có thể phá vỡ thế trận Hoa Kỳ muốn sắp đặt ở vùng biển Đông Nam Á.
Phía Cam Bốt tuy thế luôn bác bỏ nghi ngờ trên và nói cảng Ream, không xa thành phố duyên hải Sihanoukville sẽ mở cửa cho bất cứ tàu chiến nước nào vào cập bến nếu có thông báo trước đúng quy định. Chính quyền Cam Bốt cũng đã có các động thái để tỏ ra sẵn sàng khởi động lại quan hệ với Hoa Kỳ, như ủng hộ một nghị quyết LHQ do Mỹ bảo trợ, lên án Nga xâm lược Ukraine. Sau khi Cam Bốt chấm dứt nhiệm kỳ làm chủ tịch luân phiên của ASEAN năm 2022, ông Hun Sen đã tới thăm đại sứ quán Hoa Kỳ, như để tạo đà cho con trai ông nâng tầm quan hệ với Mỹ.
Trao đổi quân sự cấp cao hai bên vì thế được quốc tế chú ý vào thời điểm cạnh tranh Mỹ-Trung trở nên công khai, và hai nước này đều tìm kiếm đồng minh, đối tác hoặc ít nhất là mong thiết kế các mối quan hệ ở châu Á không có hại cho chiến lược an ninh, quân sự của mình. Giữa cuộc cạnh tranh đó, vai trò của Cam Bốt nổi lên hơn bao giờ hết.
