RFA
2024.06.08
Nhà báo Trương Huy San (Huy Đức)
Facebook Truong Huy San
Chính quyền Việt Nam cần ngay lập tức phóng thích nhà báo, blogger và tác giả nổi tiếng Huy Đức đồng thời hủy bỏ mọi cáo buộc đối với ông.
Human Rights Watch (Tổ chức Theo dõi Nhân quyền) có trụ sở tại New York hôm 7/6 đã ra thông cáo với nội dung trên, ngay sau khi Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an Việt Nam chính thức khẳng định đã ra quyết định khởi tố và bắt tạm giam ông Trương Huy San (tức nhà báo Huy Đức).
“Với việc bắt giữ Huy Đức một cách sai trái, nhà cầm quyền Việt Nam đang nhắm vào một trong những nhà báo dũng cảm và nhiều ảnh hưởng nhất Việt Nam,” bà Patricia Gossman, Phó Giám đốc Ban Á Châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói trong thông cáo gửi các cơ quan truyền thông.
Bà Patricia cho rằng “Các nhà tài trợ và đối tác thương mại quốc tế của Việt Nam cần lên án việc bắt giữ Huy Đức như một đòn đánh trực diện vào quyền tự do biểu đạt, và thúc đẩy để ông được trả tự do ngay lập tức.”
Nội dung thông cáo cũng thể hiện, Công an ở Hà Nội cáo buộc ông Huy Đức tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước” theo điều 331 của Bộ Luật Hình sự, một điều luật có nội dung quá rộng mà nhà nước Việt Nam thường sử dụng đối với những người lên tiếng phê phán chính quyền. Việc nhà chức trách Việt Nam đã để bảy ngày mới thông báo với gia đình nhà báo này về việc bắt giữ và tạm giam ông, trên thực tế là buộc ông bị mất tích, gây ra nhiều quan ngại về sự an nguy của ông.
Trước đó, hai tổ chức theo dõi nhân quyền là Phóng viên Không Biên giới (RSF) và Bảo vệ Ký giả (CPJ) cũng đã ra thông cáo kêu gọi Việt Nam trả tự do ngay cho nhà báo Huy Đức, đồng thời hủy bỏ những cáo buộc đối với ông.
Giám đốc Văn phòng Châu Á- Thái bình dương của RSF, Cédric Alviani, phát biểu rằng: “Những bài viết của nhà báo độc lập Huy Đức là nguồn thông tin vô giá cho phép công chúng tiếp cận những tin tức bị chế độ Hà Nội kiểm duyệt. Chúng tôi kêu gọi cơ quan chức năng Việt Nam trả tự do ngay cho nhà báo này và khôi phục lại trang Facebook của ông ta.”
Ông Huy Đức sinh năm 1962, là một cựu quân nhân. Ông từng cộng tác với nhiều tờ báo hàng đầu của Việt Nam và có những bài viết vạch trần tình trạng lạm dụng quyền hành của quan chức; ông bị cho thôi việc năm 2009 do lời lẽ chỉ trích của ông.
Ông Huy Đức được nhận học bổng Hubert H. Humphrey để đi học tại trường Đại học Maryland. Sau khi trở về Việt Nam năm 2006, Huy Đức mở một blog thu hút nhiều độc giả, nơi ông tiếp tục đăng các bài bình luận về các vấn đề chính trị xã hội cấp thiết. Chính quyền Việt Nam đóng blog của ông vào năm 2010. Năm 2012, Huy Đức dành một năm học ở trường Đại học Harvard theo học bổng Nieman, trong thời gian đó ông viết tác phẩm “Bên Thắng Cuộc”, được đa số độc giả coi là cuốn sách phi hư cấu quan trọng nhất về lịch sử và chính trị Việt Nam thời hậu chiến. Cuốn sách chưa từng được công khai bày bán trên giá sách nào ở Việt Nam.
Kể từ năm 2020, Huy Đức tiếp tục viết về hàng loạt nan đề chính trị và xã hội ở Việt Nam trên Facebook của ông.
“Bắt giữ một nhà báo vì ông ta viết bài phê phán chỉ thể hiện rằng chính quyền Việt Nam đang càng ngày càng rời xa dân chủ và pháp quyền,” bà Grossman nói. “Trừng phạt Huy Đức vì ông phản đối lạm dụng quyền lực nhà nước và tham nhũng sẽ khiến những người mong đợi được chứng kiến các cải cách chính trị và kinh tế ở Việt Nam trong một tương lai gần phải quan ngại.”
Cũng trong ngày 7/6, truyền thông Việt Nam dẫn lại thông tin từ Bộ Công an cho biết ngoài ông Trương Huy San, cũng bị khởi tố và bắt tạm giam trong cùng vụ án là ông Trần Đình Triển, trưởng Văn phòng luật sư Vì Dân, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội.
Công an nói rằng kết quả điều tra ban đầu xác định hai ông San và Triển đã “vi phạm pháp luật, lợi dụng các quyền tự do dân chủ, đăng tải các bài viết trên mạng xã hội Facebook xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.
