- Tác giả,Hugh Schofield
- Vai trò,Phóng viên Pháp
- 17 tháng 6 2024
Chính trị gia Jordan Bardella có thể sớm trở thành thủ tướng Pháp ở tuổi 28. Nhưng đối với nhiều người thì ông ta vẫn là một ẩn số.
Người Pháp thật sự muốn biết Jordan Bardella thực sự là ai. Câu hỏi này thật thú vị khi ông ta là chủ tịch của Đảng Tập hợp Quốc gia (RN), một đảng cực hữu và là đảng lớn nhất nước Pháp.
Giờ đây, khi ông ta được nhắc đến một cách công khai với tư cách là thủ tướng tiếp theo của đất nước, điều này trở thành một vấn đề cấp bách.
Hai tuần nữa, nước Pháp sẽ bước vào cuộc bầu cử quốc hội sớm do Tổng thống Emmanuel Macron kêu gọi tổ chức sau khi đảng của ông bị RN làm cho bẽ mặt tại cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu.
Nếu RN giành được một chiến thắng lớn nữa sau vòng bỏ phiếu thứ hai vào ngày 7/7 thì ông Macron sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc cho đảng này một cơ hội cầm quyền.
Và nếu điều đó xảy ra, Jordan Bardella – người đang cùng nắm quyền lãnh đạo đảng với bà Marine Le Pen – dự kiến sẽ được bổ nhiệm làm thủ tướng.
Người Pháp đều biết những điều cơ bản về Bardella cũng như sự thăng tiến nhanh chóng của ông ta từ một chàng trai bỏ học, thất nghiệp ở vùng ngoại ô phía bắc Paris đến người được Le Pen bảo trợ rồi trở thành chủ tịch đảng.
Họ biết rằng ông ta rất trẻ, chỉ mới 28 tuổi. Nhưng điều đó hiện nay đã ít quan trọng hơn khi kinh nghiệm không đóng vai trò lớn nữa. Tổng thống hiện tại chỉ mới 46 tuổi và thủ tướng thì 35 tuổi.
Người dân biết ông ta luôn gọn gàng, ăn nói sắc sảo và cực kỳ chỉnh tề.
Nhưng ông ta nghĩ gì, tư tưởng của ông ta ra sao, ông ta là người như thế nào – là những điều họ chưa biết. Người Pháp cảm giác rằng người đàn ông mà họ nhìn thấy như một món hàng, được bọc cẩn thận nhưng bên trong thì bí ẩn.
Hình ảnh chính thức của Bardella là một chàng trai trẻ lớn lên trong một khu đất nghèo ở tỉnh Seine-Saint-Denis. Cậu ta bị bủa vây bởi ma túy, nghèo đói, tình trạng vô pháp luật và nhập cư không kiểm soát nên tin rằng chỉ có phe cực hữu mới giải quyết được những vấn nạn đó.
Đây là phương pháp “kể chuyện” (le story-telling), một thuật ngữ mà người Pháp vay mượn từ ngành marketing.
Ông ta từng nói:
“Tôi tham gia chính trị vì tất cả những gì tôi đã trải qua. Để ngăn chặn những thứ tệ hại đó trở thành điều bình thường trên toàn nước Pháp. Vì những điều xảy ra ở đó không bình thường chút nào.”
Sự thật thì phức tạp hơn. Bardella được người mẹ đơn thân của mình – bà Luisa – nuôi dưỡng tại khu Cité Gabriel-Péri ở khu đô thị Saint-Denis. Do đó, trải nghiệm của ông ta là có thật. Cha mẹ ông ta đều là người gốc Ý và người cha có bà nội người Algeria.
Nhưng cha của ông ta – Olivier, người đã rời đi khi Jordan Bardella còn rất nhỏ – đã điều hành một doanh nghiệp phân phối đồ uống và tương đối khá giả. Ông ta sống ở thị trấn Montmorency. Và Jordan Bardella không đi học ở trường công gần nhất mà học tại một cơ sở Công giáo bán tư thục phổ biến với tầng lớp trung lưu.
“Chàng Bardella trẻ tuổi đã sống ở hai thế giới,” Pierre-Stéphane Fort, tác giả cuốn tiểu sử về vị chủ tịch RN, chia sẻ.
Trong một bài viết gần đây trên tờ báo Le Monde, các tác giả đã quay trở lại Saint-Denis để tìm bạn bè và người quen của chàng trai trẻ Bardella.
Họ phát hiện ra ông ta đã để lại rất ít dấu vết. Những người bạn – thuộc nhiều chủng tộc khác nhau – nhớ rằng ông ta là một người hâm mộ trò chơi điện tử và đã lập một kênh YouTube để thảo luận về các phiên bản mới nhất.
Họ kể lại rằng Bardella đã dạy các lớp xóa mù chữ cho những người nhập cư sau giờ học tại trường trung học khi mới 16 tuổi. Nhưng họ không nhớ liệu Bardella có mối quan tâm đặc biệt nào đến chính trị cực hữu hay không.
“Tôi nghĩ anh ta đã nhìn khắp thế giới chính trị và tìm ra nơi có cơ hội tốt nhất để thăng tiến,” Chantal Chatelain, một giáo viên tại trường trung học của Bardella, nói với Le Monde.
Jordan Bardella gia nhập Đảng RN năm 17 tuổi và thăng tiến nhanh như vũ bão. Điều này xảy ra nhờ mối quan hệ với bà Le Pen.
Phần lớn lãnh đạo RN hoạt động xoay quanh các mối quan hệ cá nhân và lòng trung thành với thị tộc, giống như khi cha của bà Le Pen là ông Jean-Marie nắm quyền lãnh đạo đảng – khi đó có tên là Đảng Mặt trận Quốc gia (FN). Jordan Bardella đã trở thành bạn trai của con gái ông Frederick Chatillon – một cựu thành viên FN.
Chỉ vài ngày sau khi được giới thiệu với bà Le Pen vào năm 2017, bà đã chỉ định Jordan Bardella làm người phát ngôn của đảng.
Năm 2019, bà Le Pen đề nghị Bardella đứng đầu danh sách ứng cử viên của đảng tại cuộc bầu cử châu Âu mà Đảng RN đã giành chiến thắng. Ông ta trở thành Đại biểu Nghị viện châu Âu.
Năm 2022, bà Le Pen đưa Bardella lên làm chủ tịch của RN.
Theo Pascal Humeau, một người làm truyền thông từng làm việc với Jordan Bardella trong bốn năm, bà Le Pen đã ngay lập tức nhận ra chàng trai trẻ – với câu chuyện hoàn hảo về những khó khăn ở vùng ngoại ô – sẽ phục vụ đảng như thế nào. Bà Le Pen gọi Bardella là “sư tử con” của mình.
Nhưng còn lâu thì ông Humeau mới khen ngợi Bardella. Hai người ngừng làm việc chung sau một cuộc tranh cãi về tiền bạc, nên lời bình luận của Humeau cần phải được xem xét thận trọng. Ngày hôm nay, Humeau mô tả người lãnh đạo RN là sản phẩm PR (quan hệ công chúng) thuần túy.
“Ông ta là một cái vỏ rỗng. Chẳng có nhiều nội dung bên trong,” ông Humeau nói.
“Ông ta không đọc nhiều. Ông ta không tò mò. Ông ta chỉ tiếp thu những ngôn từ mà bà Marine Le Pen trao cho,” ông nói tiếp.
Ông Humeau cho biết ông đã mất nhiều tháng trời để thuyết phục Bardella bớt cứng và cười tự nhiên hơn.
“Tôi phải nhân cách hóa người máy. Công việc của tôi là khiến những người vốn ghét ông ta phải thốt lên ‘Hả! Một kẻ phát xít mà như vậy thì thật tử tế!’”
Người viết tiểu sử Pierre-Stephane Fort cũng là một người chỉ trích nữa đối với Bardella. Ông Fort nói rằng có rất ít chất đằng sau vẻ ngoài duyên dáng đó.
“Ông ta là một con tắc kè hoa. Ông ta thích nghi hoàn hảo với môi trường xung quanh mình. Và ông ta cũng là một kẻ cơ hội kinh niên. Chẳng có hệ tư tưởng nào ở đó. Tất cả đều là chiến lược. Ông ta biết gió thổi chiều nào và tận dụng điều đó,” ông Fort bình luận.
Thật vậy, việc xác định Jordan Bardella với bất kỳ phe phái chính trị nào của RN là điều không thể. Có những thời điểm, ông ta thuộc phe “xã hội”, tập trung vào người nghèo và xây dựng nhà ở xã hội; và cũng có thời điểm ông ta theo phe “bản sắc”, tập trung vào chủng tộc và bảo tồn văn hóa Pháp.
Nhưng chủ yếu là bà Le Pen đi đâu thì ông ta đi theo đó.
Giống như bà Le Pen và toàn bộ Đảng RN, Bardella có chung quan điểm được xây dựng dựa trên phản ứng cứng rắn đối với tội phạm và nhập cư. Ông ta cũng lên tiếng về việc nước Pháp đang “bị những người di cư nhấn chìm”.
Nhưng khi đi vào chi tiết thì các câu trả lời còn rất mơ hồ.
Không thể phủ nhận sự nổi tiếng của Jordan Bardella. Các cô gái trẻ cho rằng ông ta “tuyệt đẹp” và ông ta thì luôn cười và chụp selfie với mọi người. Nhưng nếu để ý kỹ, nụ cười của Bardella trông như được lập trình tự động.
Và nếu nghe một lúc, bạn sẽ thấy các diễn ngôn và các công thức cứ lặp đi lặp lại.
Trong cuộc tranh luận trên truyền hình gần đây với Thủ tướng Pháp Gabriel Attal, Jordan Bardella đã giữ quan điểm của mình nhưng rõ ràng công chúng thấy được ai là người thông minh hơn.
May mắn cho Bardella, Thủ tướng Attal đã đánh mất lợi thế khi liên tục nhếch mép cười – đúng cái kiểu trịch thượng mà RN tập trung khai thác.
Đối với bà Le Pen, “chú sư tử con” này là một tài sản to lớn và đã cho phép bà mở rộng sức hấp dẫn của đảng vượt xa các vấn đề xã hội truyền thống.
Với việc dùng TikTok, Jordan Bardella rõ ràng đã kết nối được với giới trẻ. Ông ta thường xuyên đăng các video ngắn của mình (đã được một công ty truyền thông tổng hợp) trên kênh có đến 1,3 triệu người theo dõi.
Các cử nhân, hưu trí và cư dân đô thị cũng đánh giá cao Bardella. Đây là những nhóm người từng thể hiện sự chống đối với Đảng RN trong quá khứ.
Nhưng câu hỏi về con người của Jordan Bardella vẫn chưa được trả lời. Sự hấp dẫn của ông ta chỉ đơn thuần là kết quả của khả năng giao tiếp xuất sắc, hay đây là một người đàn ông có đủ phẩm chất để điều hành đất nước?
Bardella 28 tuổi, chưa từng học đại học và không có kinh nghiệm quản lý chính quyền. Ông ta chưa bao giờ làm một công việc nào bên ngoài RN, ngoại trừ một tháng mùa hè ở công ty của cha mình. Điều này khiến cho việc Bardella trở thành thủ tướng Pháp là điều không thể tưởng tượng được.
Nhưng liệu các quy chuẩn xã hội cũ có áp dụng với Bardella?