- Tác giả,James FitzGerald
- Vai trò,BBC News
- 16 tháng 6 2024
Khoảng 240 triệu người đủ điều kiện bỏ phiếu trong cuộc bầu cử Mỹ năm nay, nhưng chỉ số ít trong đó có khả năng quyết định ai sẽ trở thành tổng thống tiếp theo.
Các chuyên gia tin rằng chỉ có một số bang mà cả Tổng thống Joe Biden hay người tiền nhiệm Donald Trump đều có khả năng giành chiến thắng.
Sáu bang – gồm Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, Pennsylvania và Wisconsin – dường như đang ở thế giằng co và những bang này có thể là yếu tố then chốt trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Do đó, cả hai đảng đang vận động mạnh mẽ để thu hút phiếu bầu từ những cử tri còn chưa quyết định ở các bang này.
Arizona
Ông Biden đắc cử tổng thống vào năm 2020 với sự ủng hộ từ tiểu bang quê hương của Đại Vực (Grand Canyon). Số phiếu sít sao đã đưa Arizona trở thành bang ủng hộ Đảng Dân chủ lần đầu tiên kể từ năm 1990.
Bang này có đường biên giới hàng trăm dặm với Mexico và đã trở thành tâm điểm cuộc tranh luận về nhập cư trên toàn quốc. Lượng người đến biên giới Mỹ đạt mức cao kỷ lục trong thời gian ông Biden nắm quyền, khiến ông phải đau đầu về cuộc bầu cử.
Số người di cư qua biên giới đã giảm trong những tháng gần đây nhưng vị tổng thống cho thấy lập trường cứng rắn hơn và lên kế hoạch ban hành lệnh đóng cửa biên giới khi lượng người vượt biên tăng mạnh.
Ông Trump nhiều lần chỉ trích con số nhập cư của ông Biden và khẳng định sẽ thực hiện “chiến dịch trục xuất lớn nhất” trong lịch sử Mỹ nếu ông tái đắc cử tổng thống.
Arizona cũng đã chứng kiến một cuộc tranh cãi gay gắt về quyền phá thai sau khi Đảng Cộng hòa ở bang này cố gắng khôi phục một lệnh cấm phá thai gần như hoàn toàn đã có cách đây 160 năm.
Vấn đề này đã bùng nổ trên khắp nước Mỹ từ năm 2022 khi Tòa án Tối cao Mỹ đảo ngược phán quyết hợp pháp hóa quyền phá thai.
Georgia
Danh sách các bang dao động của BBC trùng khớp với những bang mà các quan chức Đảng Cộng hòa được ông Trump hậu thuẫn đã cố gắng cản trở chiến thắng của ông Biden trong cuộc bầu cử năm 2020. Tại Georgia, cáo buộc can thiệp bầu cử đã khiến ông Trump đối mặt với một trong bốn vụ án hình sự.
Vị cựu tổng thống và 18 người khác bị cáo buộc âm mưu lật ngược thất bại sít sao trước ông Biden ở bang này. Ông Trump phủ nhận mọi hành vi sai trái và vụ việc thì ngày càng khó có thể được xét xử tại tòa trước cuộc bầu cử.
Chưa thể biết chắc liệu những rắc rối pháp lý có thể gây hại cho số phiếu của ông Trump hay không. Câu trả lời có thể sớm xuất hiện khi mới đây, phiên tòa xét xử ông Trump liên quan tới việc dùng tiền “bịt miệng” đã kết thúc với phán quyết có tội dành cho vị cựu tổng thống.
Với 33%, Georgia có tỷ lệ người Mỹ gốc Phi cao nhất toàn quốc và nhiều người tin rằng nhân khẩu học là yếu tố giúp ông Biden lật ngược bang này vào năm 2020. Tuy nhiên, nhiều cử tri da màu đã vỡ mộng, một số người trong đó nói rằng ông Biden chưa làm đủ để chống lại sự bất công chủng tộc cũng như mang lại hiệu quả kinh tế.
Michigan
Bang thuộc vùng Ngũ Đại Hồ (Great Lakes) đã bầu cho người đắc cử tổng thống trong hai cuộc bầu cử gần nhất. Mặc dù bầu cho Tổng thống Joe Biden vào năm 2020, nhưng Michigan đã trở thành biểu tượng cho sự phản ứng dữ dội trên toàn quốc đối với việc ông Biden ủng hộ Israel trong cuộc chiến tại Gaza.
Trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ tại Michigan vào tháng 2/2024, hơn 100.000 cử tri đã chọn phương án “không cam kết” trên lá phiếu của họ sau khi các nhà hoạt động mong muốn chính phủ Mỹ ủng hộ lệnh ngừng bắn ở Gaza và ngừng viện trợ quân sự cho Israel đã mở một chiến dịch vận động.
Một điều đáng chú ý là Michigan có tỷ lệ người Mỹ gốc Ả Rập lớn nhất đất nước – nhóm nhân khẩu học mà sự ủng hộ dành cho ông Biden dường như đang lung lay.
Ông Donald Trump đã nhấn mạnh tầm quan trọng của bang Michigan trên con đường dẫn đến chiến thắng tiềm năng của mình. Bình luận về các sự kiện ở Trung Đông, ông kêu gọi Israel kết thúc chiến dịch chống Hamas ở Gaza và “hãy kết thúc nhanh chóng”.
Nevada
Trong những cuộc bầu cử gần nhất, Nevada đã bầu cho Đảng Dân chủ. Tuy nhiên, có những dấu hiệu cho thấy Đảng Cộng hòa sẽ khiến bang này đảo ngược quyết định.
Số liệu gần đây từ công ty thăm dò 538 cho thấy ông Trump đang dẫn trước ông Biden ở bang này. Cả hai đang cạnh tranh để thu hút sự ủng hộ của cộng đồng Mỹ Latin đông đảo tại Nevada.
Cho dù nền kinh tế Mỹ đã tăng trưởng mạnh mẽ và tạo ra nhiều việc làm kể từ khi ông Biden nhậm chức tổng thống, quá trình phục hồi sau Covid ở Nevada vẫn chậm hơn so với những nơi khác.
Theo thống kê mới nhất từ chính phủ Mỹ, Nevada có tỷ lệ thất nghiệp hàng đầu nước Mỹ với mức 5,1%, chỉ xếp sau California và thủ đô Washington DC.
Ông Trump tuyên bố sẽ quay trở lại chương trình nghị sự về giảm thuế trên diện rộng cũng như giảm bớt quy định nếu chiến thắng cuộc bầu cử.
Pennsylvania
Không chỉ có người dân ở bang Pennsylvania mới cảm thấy áp lực về chi phí sinh hoạt do lạm phát. Tuy nhiên, theo công ty phân tích thị trường Datasembly, giá hàng tạp hóa ở đây đã tăng nhanh hơn bất kỳ bang nào khác.
BBC gần đây đã đưa tin về việc người dân đang vật lộn với cuộc sống ở Erie – một hạt hàng đầu tại Pennsylvania. Ở đó, cứ tám người thì có một người bị “mất an ninh lương thực”.
Bang Pennsylvania đã chứng tỏ vai trò then chốt trong cuộc bầu cử năm 2020 khi ủng hộ ông Biden trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Ông Biden có mối quan hệ sâu sắc với thành phố Scranton của tầng lớp lao động, nơi ông lớn lên.
Lạm phát cao có thể gây bất lợi cho ông Biden trên khắp nước Mỹ. Các cuộc thăm dò cho thấy lạm phát đang mang lại cho cử tri cái nhìn không tích cực về nền kinh tế.
Ông Trump đã nhắm đến việc giá cả liên tục tăng cao để tấn công đối thủ của mình. Tuy nhiên, ông vẫn còn thách thức ở Pennsylvania sau màn thể hiện mạnh mẽ tại đó của bà Nikki Haley – đối thủ chính của ông trong Đảng Cộng hòa.
Wisconsin
Bang Wisconsin đã bầu cho người chiến thắng trong các năm 2016 và 2020, với sự chênh lệch phiếu bầu cho hai đảng trong mỗi lần khoảng 20.000 phiếu.
Các chuyên gia cho rằng chính ở những bang cận biên như thế này, việc các ứng cử viên bên thứ ba vận động chống lại chính sách của hai ứng cử viên lớn có thể gây ra tác động.
Các cuộc thăm dò đã chỉ ra rằng sự ủng hộ đáng kể dành cho một ứng viên độc lập như ông Robert F Kennedy Jr. – người đang vận động để giành được phiếu bầu ở Wisconsin và các bang khác – có thể gây sụt giảm đến số phiếu bầu cho ông Biden hoặc ông Trump.
Ông Trump mô tả bang này là “thực sự quan trọng… nếu chúng ta thắng Wisconsin, chúng ta sẽ thắng toàn bộ”. Đại hội mùa hè của Đảng Cộng hòa sẽ được tổ chức tại thành phố Milwaukee, bang Wisconsin.
Ông Biden gần đây dùng một trung tâm dữ liệu của Microsoft đang được xây dựng ở Wisconsin làm bằng chứng minh họa cho giải pháp cung cấp thêm việc làm mới, đồng thời lập luận rằng người tiền nhiệm đã không thể thực hiện được cam kết.