- Tác giả,Bernd Debusmann, Tom Bateman và Tom McArthur
- Vai trò,BBC News
Khu ngoại ô Bethel Park nhỏ bé của thành phố Pittsburgh ở bang Pennsylvania đang chao đảo sau khi FBI nêu tên một thanh niên địa phương, Thomas Matthew Crooks, là người đã bắn ông Donald Trump trong một sự kiện vận động tranh cử.
Vụ nổ súng gây chấn động cả nước.
Các nhà điều tra tin rằng Crooks, được trang bị súng trường AR-15 bán tự động, đã nổ súng vào cựu tổng thống khi ông đang phát biểu trước đám đông ở thành phố Butler, Pennsylvania, đồng thời khiến một người dự khán thiệt mạng và hai người khác bị thương.
Các quan chức cho biết Crooks, nhân viên nhà bếp 20 tuổi, đã bị một tay súng bắn tỉa của cơ quan Mật vụ Mỹ bắn chết ngay tại hiện trường.
Tuy nhiên, tại quê nhà khá giả của Crooks, hàng xóm cảm thấy sốc, không thể hiểu tại sao một thanh niên trầm tính như thế lại có bị buộc tội trong vụ nổ súng.
FBI chỉ nói rằng Crooks là “đối tượng liên quan đến vụ ám sát cựu tổng thống và cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành”.
Thomas Matthew Crooks là ai?
FBI cho biết Thomas Crooks không mang theo giấy tờ tùy thân nên các nhà điều tra đã sử dụng DNA và công nghệ nhận dạng khuôn mặt để xác nhận người này.
Theo một tờ báo địa phương, Crooks sống ở khu Bethel Park, bang Pennsylvania, cách địa điểm xảy ra vụ ám sát khoảng 70 km, đã tốt nghiệp trường Trung học Bethel Park năm 2022 cùng một giải thưởng 500 USD cho môn toán và khoa học.
Theo BBC tìm hiểu, Crooks làm việc trong một nhà bếp của viện dưỡng lão địa phương, nơi chỉ cách nhà thanh niên này một quãng lái xe ngắn.
Truyền thông Mỹ cho biết rằng hồ sơ cử tri của các bang cho thấy Crooks là một đảng viên Cộng hòa đã đăng ký đi bầu cử.
Crooks cũng được cho là đã quyên góp 15 USD cho nhóm vận động tự do ActBlue – một ủy ban hành động chính trị nhằm quyên tiền cho các chính trị gia thuộc Đảng Dân chủ và cánh tả – vào năm 2021.
Crooks từng là thành viên của một câu lạc bộ bắn súng địa phương – Câu lạc bộ Thể thao Clairton – trong ít nhất một năm.
Các quan chức thực thi pháp luật tin rằng vũ khí dùng để bắn Donald Trump đã được cha của Crooks mua, theo AP.
Trả lời phỏng vấn với điều kiện giấu tên, hai cảnh sát nói với AP rằng cha của Crooks đã mua vũ khí này ít nhất sáu tháng trước.
Báo chí Mỹ đưa tin rằng Crooks đã mặc chiếc áo phông của Demolition Ranch, một kênh YouTube nổi tiếng với nội dung về súng và sự hủy diệt. Kênh này có hàng triệu người đăng ký, chuyên sản xuất các video về các loại súng và thiết bị nổ khác nhau.
Một ngày sau vụ nổ súng, nguồn tin từ các cơ quan thực thi pháp luật cũng nói với CBS, đối tác ở Mỹ của BBC, rằng các thiết bị khả nghi đã được tìm thấy trong xe của Crooks.
Theo CBS, nghi phạm có sẵn một công cụ có khả năng khởi động các thiết bị đó.
Các kỹ thuật viên xử lý bom đã được đưa đến hiện trường để đảm bảo an toàn và điều tra các thiết bị.
Động cơ của Crooks là gì?
Sau khi xác định được danh tính của Crooks, cảnh sát và các cơ quan đang điều tra động cơ của người này.
Kevin Rojek, đặc vụ FBI ở thành phố Pittsburgh, phụ trách vụ án này, cho biết vào tối thứ Bảy ngày 13/7 (giờ Mỹ): “Chúng tôi hiện chưa xác định được động cơ”.
Ông Rojek cho biết cuộc điều tra về những gì đã xảy ra có thể kéo dài nhiều tháng và các nhà điều tra sẽ làm việc “không mệt mỏi” để xác định động cơ của Crooks.
Trả lời CNN, cha của Crooks, Matthew Crooks, cho biết ông đang cố gắng tìm hiểu “chuyện quái gì đang xảy ra” nhưng sẽ “đợi cho đến khi tôi nói chuyện với giới chức” trước khi nói về con trai mình.
Theo FBI, gia đình Crooks đang hợp tác với các nhà điều tra.
Cảnh sát đã phong tỏa con đường đến ngôi nhà nơi Crooks sống cùng bố mẹ.
Một người hàng xóm nói với CBS rằng cảnh sát đã sơ tán cô vào lúc nửa đêm mà không báo trước.
Cảnh sát Bethel Park cho biết đang có một cuộc điều tra về vụ đánh bom xung quanh nhà của Crooks.
Khu vực này vẫn được kiểm soát chặt chẽ với các xe cảnh sát chặn đường. Chỉ có cư dân ở đây mới được phép ra vào.
Các nguồn thực thi pháp luật nói với CBS rằng họ tin rằng đã có kế hoạch ở một mức độ nào đó trước khi vụ nổ súng xảy ra.
Tuy nhiên, bao nhiêu thời gian đã được dành cho việc lập kế hoạch đó vẫn đang được điều tra.
Cảnh sát tin rằng anh ta hành động một mình nhưng đang tiếp tục điều tra xem liệu Crooks có đi cùng ai đến cuộc mít tinh hay không.
Crooks là người như thế nào?
Cho đến nay, bức tranh về con người của Thomas Crooks vẫn khó hiểu và đôi khi mâu thuẫn.
Trao đổi với hãng tin địa phương KDKA, một số thanh niên từng học cùng trường với Crooks mô tả người này là người cô độc, thường xuyên bị bắt nạt và đôi khi mặc “trang phục đi săn đến trường”.
Một người bạn học cũ khác của Crooks, Summer Barkley, lại đánh giá Crooks theo cách khác, nói với BBC rằng Crooks “luôn đạt điểm cao trong các bài kiểm tra” và “rất đam mê lịch sử”.
“Dường như cậu ta biết bất cứ điều gì về chính phủ và lịch sử. Nhưng không có gì khác thường cả… cậu ta luôn tử tế,” Barkley nói
Cô cũng mô tả Crooks được các giáo viên yêu mến.
Những người khác chỉ nhớ Crooks là một người trầm tính.
“Tôi không nghĩ có ai biết rõ về con người cậu ta,” một bạn học cũ yêu cầu giấu tên nói với BBC.
“Cậu ta là người mà tôi không quan tâm nhiều. Nhưng cậu ta trông có vẻ bình thường,” người này nói tiếp.
Jameson Myers, cựu thành viên của đội súng trường của trường Trung học Bethel Park, người đã tốt nghiệp cùng với Crooks vào năm 2022, nói với CBS rằng Crooks không tham gia đội.
“Cậu ta thậm chí còn không được vào đội tuyển cấp cơ sở sau khi thử việc. Cậu ta không bao giờ quay lại để tập thử trong thời gian còn lại ở trường trung học,” Myers nói thêm.
Myers nhớ Crooks dường như là “một chàng trai bình thường”, “không đặc biệt nổi tiếng và chưa bao giờ được chú ý hay điều gì tương tự”.
“Cậu ta là một đứa trẻ tốt bụng, không bao giờ nói xấu ai và tôi chưa bao giờ nghĩ cậu ta có khả năng làm được bất cứ điều gì mà tôi nghe trong vài ngày qua.”
Các người dân khác trong khu vực chỉ nói rằng họ bị sốc khi biết nghi phạm của vụ xả súng có thể từng sống ở đây, nơi có những con đường rợp bóng cây yên tĩnh của Bethel Park.
Trong số đó có Jason Mackey, một thanh niên địa phương 27 tuổi sống gần nhà Crooks và đã làm việc tại trường của Crooks khi Mackey còn là sinh viên.
Mặc dù Mackey nói rằng anh không biết về cá nhân Crooks nhưng anh vẫn thấy choáng váng.
“Thật sốc. Tôi không nghĩ rằng hung thủ một vụ việc chấn động thế này lại ở gần nhà mình.”
“Điều này thật điên rồ,” Mackey nói.
Crooks đã bắn trúng ai?
Một người thiệt mạng và hai người khác bị thương trong vụ nổ súng.
CBS News đưa tin cả ba nạn nhân đều là nam giới trưởng thành và đều đến dự khán sự kiện vận động tranh cử của ông Trump.
Tại cuộc họp báo hôm Chủ nhật ngày 14/7, Thống đốc bang Pennsylvania Josh Shapiro đã xác định danh tính nạn nhân thiệt mạng tại Corey Comperator.
Đó là một đội trưởng đội cứu hỏa tình nguyện 50 tuổi. Ông thiệt mạng khi ông “lao vào gia đình mình” để bảo vệ họ.
Ông Shapiro nói rằng ông Comperatore “đã hy sinh như một người hùng”.
Bà Meredith O’Rourke – giám đốc tài chính cho chiến dịch tranh cử của ông Trump – đã tổ chức quyên góp cho gia đình các nạn nhân.
Số tiền quyên góp được hiện hơn 340.000 USD.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social của mình, ông Trump cho biết ông đã “bị một viên đạn bắn vào phần trên tai phải” và nói rằng ông cảm thấy viên đạn “xé toạc da”.
Máu được nhìn thấy chảy từ tai và mặt ông Trump khi các nhân viên bảo vệ hộ tống ông rời khỏi sân khấu.
Ông Trump đang “cảm thấy ổn” và biết ơn các quan chức thực thi pháp luật, theo một tuyên bố đăng trên trang web của Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa (RNC).
Crooks đã cách ông Trump bao xa?
Một nhân chứng nói với BBC rằng anh ta đã nhìn thấy một người đàn ông – được cho là Crooks – với một khẩu súng trường trên nóc một tòa nhà trước khi Trump bị bắn.
Đoạn video mà TMZ ghi lại cho thấy thời điểm vụ nổ súng xảy ra.
CBS News đưa tin kẻ tấn công đã dùng “súng trường kiểu AR”.
Các nguồn tin từ giới chức thực thi pháp luật cũng nói với CBS rằng một người đi đường nhìn thấy Crooks và đã báo cảnh sát.
Cảnh sát sau đó xác định Crooks là một người khả nghi, nhưng sau đđó mất dấu anh ta trước khi vụ tấn công diễn ra.
Tuy nhiên, FBI cho biết họ không biết ngay loại súng nào được sử dụng hoặc có bao nhiêu phát súng đã được bắn.
Hãng tin AP cho biết một lính bắn tỉa của Mật vụ Mỹ đã bắn trả và tiêu diệt tay súng.
Đoạn phim sau đó cho thấy cảnh sát có vũ trang tiếp cận một thi thể trên nóc tòa nhà.
