2024.08.30
Ông Y Quynh Bdap
FB Y Quynh Bdap
Y Quynh Bdap khai trước Tòa hình sự Thái Lan hôm thứ Sáu (30/8) rằng ông không liên quan gì đến nhóm người Thượng đã tấn công vào hai trụ sở Uỷ ban nhân dân xã ở tỉnh Đắk Lắk vào năm ngoái.
Ông Y Quynh Bdap, thành viên sáng lập của tổ chức Người Thượng Vì Công Lý (MSFJ), đang tự bảo vệ mình khỏi bị trục xuất về Việt Nam, nơi ông sẽ phải đối mặt với bản án tù về tội khủng bố, trong phiên điều trần tiếp theo sau phiên điều trần diễn ra hôm 2/8/2024.
“Tôi không phải là người điều hành hay chủ mưu vụ việc”, ông Bdap nói với các thẩm phán thông qua phiên dịch viên tại phòng xử án tiếng Việt hôm 30/8, đồng thời bác bỏ quan điểm trong yêu cầu dẫn độ. Phóng viên RFA đã ghi lại sự việc trên.
Ông nói: “Người Thượng có nhiều nhóm nhỏ. Nhóm của tôi không liên quan gì đến vụ việc nổ súng ở Đắk Lắk.”
Hội đồng bốn thẩm phán đã nghe lời kể của ông về việc ông bị các công tố viên Thái Lan đại diện cho chính quyền Việt Nam thẩm vấn chéo và đưa ra yêu cầu xét xử ông tại quê nhà.
Trước khi tuyên thệ vào thứ Sáu, ông Bdap, trong trang phục nhà tù màu nâu, cho biết ông từ chối yêu cầu dẫn độ. Ông nói đã bị chính quyền Việt Nam đe dọa chỉ vì thực hành tín ngưỡng tự do tôn giáo.
“Nhà tôi ở Đắc Lắk đã bị công an Việt Nam lục soát và tịch thu máy tính, điện thoại di động và Kinh thánh của tôi,”
Tôi không nộp đơn khiếu nại vì sợ cảnh sát sẽ trả thù”, ông Bdap nói trước tòa.
Luật sư bào chữa của ông, bà Nadthasiri Bergman cho phóng viên của RFA biết, việc dẫn độ không thể được thực hiện, theo Điều 13 của Đạo luật ngăn chặn tra tấn và cưỡng bức mất tích năm 2022.
Văn phòng tổng chưởng lý cho biết luật này nhằm mục đích chống tra tấn, ngược đãi và cưỡng bức mất tích ở Thái Lan.
Somchai Homlaor, một luật sư nhân quyền, người làm chứng cho ông Bdap, phát biểu tại toà rằng, luật này được áp dụng cho trường hợp của ông Bdap. Đồng thời, vị luật sư này nói, ông Bdap còn có thể được áp dụng theo nguyên tắc không trục xuất và các luật quốc tế khác.
Luật sư Somchai cho biết ông Bdap được coi là người bảo vệ nhân quyền, người bảo vệ quyền tự do tôn giáo và quyền của người Thượng và là người được Văn phòng Cao uỷ của Liên Hiệp quốc về Người tị nạn – UNHCR công nhận là người tị nạn.
Ông nói: “Công ước về người tị nạn ngăn chặn việc dẫn độ người tị nạn theo cách gây tổn hại,” mặc dù Thái Lan không phê chuẩn công ước năm 1951.
Ông cho biết người Thượng đã bị phân biệt đối xử và đàn áp trong nhiều thập kỷ.
“Chính quyền Việt Nam sẽ tra tấn và đàn áp Bdap và điều này vi phạm luật chống tra tấn và công ước quốc tế.”, Luật sư Somchai khẳng định
Trước phiên điều trần, ông Ddap cho biết mạng sống của ông sẽ gặp nguy hiểm nếu bị trục xuất:
“Tôi chắc chắn sẽ chết. Chính quyền Việt Nam sẽ hành hạ tôi đến chết.”, ông Y Quynh Bdap nói.
Cho dù Thái Lan và Việt Nam chưa ký hiệp định dẫn độ tội phạm, phía Hà Nội vẫn đề nghị Bangkok cho phép dẫn độ ông Y Quynh Bdap về nước. Thực tế, Cảnh sát Thái Lan thừa nhận bắt giữ nhà hoạt động nhân quyền này theo yêu cầu từ phía Việt Nam.
Theo Uỷ ban Luật gia quốc tế, mục đích của việc dẫn độ là buộc ông Y Quynh Bdap chấp hành bản án 10 năm tù về “khủng bố” theo Điều 299 Bộ luật Hình sự Việt Nam, do Tòa án Nhân dân Đắk Lắk tuyên án vắng mặt trong phiên toà ngày 20/1 năm nay, vì cho rằng ông có liên quan đến vụ tấn công vào trụ sở công an của hai xã ở huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk vào ngày 11/6/2023 làm chín người đã thiệt mạng và hai người bị thương.
Ông Y Quynh Bdap luôn khẳng định rằng ông đang ở Thái Lan vào thời điểm đó và phủ nhận mọi liên quan đến vụ tấn công.
