- Tác giả,Anthony Zurcher
- Vai trò,Phóng viên Bắc Mỹ đưa tin từ Philadelphia
Cựu Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Kamala Harris đã đối đầu lần đầu tiên trên sân khấu trong cuộc tranh luận ở thành phố Philadelphia, bang Pennsylvania vào tối 10/9 theo giờ Mỹ (sáng 11/9 giờ Việt Nam).
Họ đã bắt tay nhau, nhưng không vì thế mà tỏ ra hòa nhã.
Trong 90 phút tranh luận căng thẳng trực tiếp trên đài ABC News, bà Harris thường xuyên làm cựu tổng thống bối rối với những màn công kích cá nhân khiến ông Trump mất tập trung và làm tăng nhiệt của cuộc tranh luận rất được mong đợi này.
Bà Harris liên tục chê các cuộc mít tinh vận động tranh cử của ông Trump, chỉ trích hành vi của ông Trump trong vụ tấn công Đồi Capitol ngày 6/1/2021 cũng như nhấn mạnh việc các quan chức từng phục vụ trong chính quyền Trump sau đó đã trở thành những người chỉ trích ông.
Màn tấn công của bà Harris đã liên tục đưa ông Trump vào tình thế khó khăn.
Trong phần lớn cuộc tranh luận, bà Harris chọc tức đối thủ Đảng Cộng hòa, buộc ông phải biện minh cho những hành vi và bình luận trong quá khứ của ông.
Ông Trump vui vẻ đáp trả, đôi khi lên giọng và lắc đầu.
Ở đoạn đầu của cuộc tranh luận, khi nói về chủ đề nhập cư, bà Harris nói người Mỹ nên đến một sự kiện vận động tranh cử của ông Trump để thấy rõ vấn đề.
“Tại các sự kiện ấy, người ta đã bỏ về sớm vì mệt mỏi và chán ngán.”
Những lời chỉ trích này rõ ràng đã làm cho ông Trump bối rối, sau đó ông dành phần lớn câu trả lời của mình nói về một chủ đề lẽ ra phải là một trong những điểm mạnh chính của ông – đó là biện minh cho quy mô các cuộc mít tinh vận động tranh cử của ông và dè bỉu các cuộc mít tinh của bà Harris.
Rồi ông Trump chuyển sang câu chuyện tranh cãi dài dòng, vốn đã bị kiểm chứng và bác bỏ, về việc người Haiti nhập cư ở thị trấn Springfield, bang Ohio, đã bắt và ăn thịt thú cưng của hàng xóm.
Nếu kết quả thắng thua dựa trên việc ứng cử viên nào tận dụng tốt nhất những vấn đề là điểm mạnh của họ với cử tri, và bảo vệ hoặc lảng tránh các lĩnh vực mà họ yếu kém, thì cuộc tranh luận hôm nay nghiêng về phía Phó Tổng thống Harris.
Điều đó đã được thể hiện rõ ngay từ đầu cuộc tranh luận, vì các chủ đề được nhắc đến là nền kinh tế và quyền phá thai.
Các cuộc khảo sát dư luận cho thấy nhiều người Mỹ không hài lòng với cách chính quyền Biden – trong đó bà Harris là thành viên chủ chốt – xử lý lạm phát và điều hành nền kinh tế.
Nhưng bà Harris chuyển chủ đề sang đề xuất áp thuế toàn diện của ông Trump, mà bà gọi là “thuế bán hàng của ông Trump”, sau đó bà nhắc đến Dự án 2025 (Project 2025), các đề xuất về chính sách gây tranh cãi định hướng cho một chính quyền bảo thủ tiếp theo.
Như trước đây, ông Trump đã phủ nhận liên quan đến dự án này và bảo vệ kế hoạch thuế của mình. Ông lưu ý rằng chính quyền Biden đã giữ nguyên nhiều mức thuế trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên.
Đó là những điểm hợp lý, nhưng nói ra vậy thì khiến ông không thể chỉ trích phó tổng thống về lạm phát và giá cả tiêu dùng được nữa.
Về vấn đề phá thai, ông Trump đã bảo vệ cách xử lý vấn đề của mình, nói rằng người Mỹ muốn Tòa án Tối cao đảo ngược phán quyết công nhận phá thai theo án lệ ‘Roe kiện Wade’ (Roe v Wade) – một tuyên bố mà kết quả các cuộc thăm dò cho thấy dân chúng không ủng hộ.
Ông Trump đã gặp khó khăn trong việc làm rõ quan điểm của mình và câu trả lời của ông đôi khi bị lan man.
Trong khi đó, bà Harris đã nắm bắt cơ hội để đưa ra lời kêu gọi đầy nhiệt huyết, mang tính cá nhân đối với các gia đình có người đã gặp các biến chứng thai kỳ nghiêm trọng và không thể tiếp cận dịch vụ chăm sóc phá thai tại các tiểu bang đã cấm thủ thuật này – các tiểu bang mà bà gọi là có “lệnh cấm phá thai của ông Trump”.
“Điều đó xúc phạm đến phụ nữ Mỹ,” bà kết luận.
Đó là một thông điệp được điều chỉnh cẩn thận trong một lĩnh vực mà bà có lợi thế hơn ông Trump gấp đôi.
Trong diễn biến tiếp theo của cuộc tranh luận, bà Harris liên tục dồn ông Trump vào thế thủ bằng những lời chỉ trích và châm biếm mà cựu tổng thống có thể bỏ qua nhưng dường như cảm thấy bị thúc ép phải đối phó.
Có một lúc, bà Harris được hỏi về các lập trường tự do, chẳng hạn như về khai thác dầu đá phiến, mà bà đã nêu trong chiến dịch tranh cử thất bại vào năm 2019 của mình và đã từ bỏ kể từ đó.
Bà vẫn cố tình khiêu khích và kết thúc câu trả lời của mình bằng cách lưu ý rằng bà không nhận tiền trợ cấp từ người cha giàu có của mình, ngụ ý ông Trump được kế thừa tài sản.
Một lần nữa, cựu tổng thống đã mắc bẫy. Thay vì tấn công phó tổng thống về sự thay đổi lập trường của bà – một điểm yếu rõ ràng – ông Trump đã mở đầu lời đáp trả bằng cách nói số tiền mà ông đã nhận từ cha ông là “nhỏ xíu à”.
Về việc rút quân khỏi Afghanistan, một điểm yếu khác của bà Harris, phó tổng thống đã chuyển hướng cuộc trò chuyện sang các cuộc đàm phán của ông Trump với các quan chức Taliban và mời họ đến Trại David (nơi để các tổng thống Mỹ nghỉ ngơi và tránh khỏi những ồn ào, ngột ngạt ở Nhà Trắng). Đây là một mô tuýp lặp đi lặp lại và tỏ ra rất hiệu quả.
Các đảng viên Cộng hòa đã phàn nàn về những gì họ cho là sự thiên vị mà những người dẫn chương trình của đài ABC, David Muir và Linsey Davis, dành cho bà Harris.
Cả hai người dẫn chương trình đã phản bác và nhiều lần kiểm chứng thực tế các tuyên bố của ông Trump.
Tuy nhiên, cuối cùng, chính phản ứng của ông Trump và việc muốn ăn tươi nuốt sống bất kì mồi nhử nào mà bà Harris đưa ra cho ông mới là câu chuyện của buổi tranh luận.
Và điều đó cũng thể hiện trên khuôn mặt của hai ứng cử viên. Bất cứ khi nào ông Trump lên tiếng, bà Harris thể hiện vẻ mặt bối rối hoặc ngạc nhiên có chủ đích. Về phần mình, ông Trump chủ yếu là cau mày.
Trước cuộc tranh luận, đội ngũ của bà Harris đã giữ im lặng về việc liệu phó tổng thống có đồng ý tham gia một cuộc tranh luận nữa hay không.
Ngay sau khi cuộc tranh luận tối 10/9 kết thúc, họ đã kêu gọi tổ chức một cuộc tranh luận tổng thống thứ hai trước tháng 11.
Chỉ điều đó thôi đã cho thấy Đảng Dân chủ nghĩ rằng cuộc tranh luận lần này đã diễn ra tốt đẹp như thế nào đối với bà Harris.
