- Tác giả,Merlyn Thomas & Mike Wendling
- Vai trò,BBC Verify & BBC News
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố vô căn cứ rằng những người nhập cư bất hợp pháp từ Haiti đã ăn thịt thú cưng ở một thành phố thuộc bang Ohio, Mỹ.
Trong cuộc tranh luận trên đài ABC, ông Trump nói:
“Ở Springfield (Ohio), họ ăn thịt chó. Những người này đến đây, và họ ăn thịt mèo.”
“Họ ăn thịt thú cưng của nhưng cư dân ở đó.”
Nhưng các quan chức thành phố đã nói với BBC Verify rằng “không có báo cáo đáng tin cậy nào” cho thấy điều này thực sự đã xảy ra.
Tuyên bố vô căn cứ này đã lan truyền trên mạng xã hội và ứng viên phó tổng thống Đảng Cộng hòa JD Vance chia sẻ nó trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter). Bài đăng đã có hơn 11 triệu lượt xem.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby gọi những bình luận của Vance là “nguy hiểm” và là “thuyết âm mưu… dựa trên yếu tố phân biệt chủng tộc”.
Tuyên bố này bắt nguồn từ đâu?
Tuyên bố này dường như đến từ một số nguồn khác nhau được các tài khoản mạng xã hội ủng hộ Trump chuyển thành một câu chuyện mạch lạc, dù vô căn cứ.
Tại cuộc họp ngày 27/8 của ủy ban thành phố Springfield, bang Ohio, một cư dân địa phương tự nhận mình là người có ảnh hưởng trên mạng xã hội đã phát biểu công kích những người nhập cư Haiti.
Ông đã đưa ra một danh sách dài những lời phàn nàn, bao gồm việc họ giết vịt ở công viên để làm thức ăn và cáo buộc các quan chức thành phố nhận tiền để đưa người nhập cư vào, nhưng lại không đưa ra bằng chứng cho những lời này.
Trong một bài đăng trên Facebook nói về tội phạm ở Springfield, có cáo buộc cho rằng người nhập cư Haiti đã giết chết một con mèo. Người viết bài cho rằng đó là bạn của con gái một người hàng xóm.
Trong cuộc tranh luận vào hôm 10/9, ông Trump khẳng định đã thấy trên truyền hình có người nói chó của mình đã bị bắt và làm thịt.
BBC Verify đã xem xét các video được lưu trữ của mọi đài truyền hình lớn của Mỹ, bao gồm Fox, CNN và CBS. BBC cũng sử dụng từ khóa để tìm kiếm video có liên quan trên mạng xã hội và chưa xác định được bất kỳ cuộc phỏng vấn truyền hình nào có thông tin như vậy.
Có một bản tin – cũng như cảnh quay từ camera đeo trên người của cảnh sát – từ cuối tháng 8/2024 về một người phụ nữ bị bắt vì giết và ăn thịt một con mèo được lan truyền trực tuyến.
Nhiều nhà bình luận cánh hữu đã gọi người phụ nữ đó là người Haiti và chỉ ra bản tin này là bằng chứng cho tuyên bố vô căn cứ rằng những người nhập cư Haiti đã tham gia vào hoạt động tương tự.
Tuy nhiên, vụ việc này xảy ra ở thành phố Canton (bang Ohio), cách Springfield khoảng 273 km.
Cảnh sát Canton nói với BBC rằng nghi phạm sinh năm 1997 và là công dân Mỹ. Cơ quan này cũng nói với BBC:
“Chúng tôi chưa giải quyết bất kỳ khiếu nại nào của những người nhập cư Haiti.”
BBC Verify đã trao đổi với Ủy ban thành phố Springfield về các khiếu nại.
Các quan chức cho biết:
“Không có báo cáo đáng tin cậy hoặc khiếu nại cụ thể nào về việc vật nuôi bị những cá nhân trong cộng đồng người nhập cư làm hại hoặc ngược đãi.”
Những cáo buộc liên quan khác
Những cáo buộc này được đăng trong một bài viết trên mạng xã hội Reddit với hình ảnh một người đàn ông mang theo một thứ trông như một con ngỗng chết ở thành phố Columbus, bang Ohio.
Vào hôm 10/9, hãng tin phe bảo thủ The Federalist đã đăng một câu chuyện với bản ghi âm được cho là từ một cuộc gọi không khẩn cấp tới cảnh sát ở Springfield. Người gọi khẳng định đã nhìn thấy bốn người Haiti đang mang theo bốn con ngỗng.
Bài viết cũng có nội dung được cho là báo cáo của cảnh sát từ Văn phòng Cảnh sát trưởng quận Clark (bang Ohio) về cuộc gọi mà họ cho biết là được thực hiện vào ngày 26/8.
BBC Verify đã liên hệ với văn phòng cảnh sát trưởng và hỏi họ liệu bản ghi âm và báo cáo của cảnh sát có đúng không.
Họ đã chuyển yêu cầu của BBC đến người phát ngôn của chính quyền thành phố Springfield.
Người này cho biết “những cáo buộc này không có căn cứ”.
Các bức ảnh chế nhanh chóng được lan truyền
Tỷ phú Elon Musk đã đăng các bức ảnh liên quan đến những tuyên bố vô căn cứ và chúng đã được xem hàng triệu lần.
Charlie Kirk, giám đốc điều hành của nhóm hoạt động bảo thủ Turning Point, cho biết:
“Người dân Springfield, Ohio báo cáo rằng người Haiti đang ăn thịt thú cưng của gia đình họ.”
Các kênh truyền thông xã hội chính thức của Đảng Cộng hòa, chẳng hạn như tài khoản X của Ủy ban Tư pháp Hạ viện Cộng hòa, cũng đã đề cập đến những tuyên bố này.
Tài khoản này đã đăng một hình ảnh do AI tạo ra về cựu Tổng thống Trump đang ôm một con vịt và một con mèo với chú thích “Bảo vệ vịt và mèo con của chúng ta ở Ohio!”.
Bài đăng đó được xem gần 70 triệu lần.
BBC đã liên hệ với ban tranh cử của ông Trump để xin bình luận.
Vào hôm 10/9, ông JD Vance dường như đã rút lại bình luận trước đó của mình và viết trên X:
“Tất nhiên, có khả năng tất cả những tin đồn này sai sự thật.”
Nhưng ông này viết thêm:
“Hãy tiếp tục đăng ảnh chế về mèo.”
Vào hôm 15/9, khi bị CNN chất vấn về tuyên bố này, ông trả lời:
“Bằng chứng là lời kể trực tiếp của những người ủng hộ tôi, những người nói với tôi rằng điều đó đã xảy ra.”
“Nếu tôi phải bịa những câu chuyện để giới truyền thông Mỹ thực sự chú ý đến nỗi đau khổ của người dân Mỹ, thì tôi sẽ làm,” ông nói thêm.
Người nhập cư Haiti ở Springfield
Springfield, một thành phố ở vành đai công nghiệp cũ của Ohio, là nơi sinh sống của khoảng 60.000 người và có hàng nghìn người nhập cư đến đây trong những năm gần đây.
Nhiều người trong đó đến từ Haiti.
Các quan chức thành phố cho biết có tới 20.000 người đã đến Springfield trong những năm trở lại đây, giúp đảo ngược tình trạng suy giảm dân số kéo dài tại đây. Trong 60 năm qua, dân số thành phố giảm hơn 20.000.
Những người nhập cư đã giúp hồi sinh các công ty công nghiệp địa phương nhưng cũng gây áp lực lên các dịch vụ công.
Ông Vance, một thượng nghị sĩ đại diện cho bang Ohio và là người lớn lên cách Springfield không xa, đã nhiều lần nói về thành phố này trong chiến dịch tranh cử.