Ông Ryan Wesley Routh, nghi phạm trong vụ ám sát hụt ông Donald Trump, có sự ủng hộ kiên định dành cho Ukraine, nhưng đã bị lực lượng vũ trang của nước này từ chối và không đóng góp được nhiều cho các nỗ lực chiến đấu.
Ông Routh, 58 tuổi, người đã phải hầu tòa vào thứ Hai ngày 16/9, sinh ra ở bang Bắc Carolina và đã sống phần lớn cuộc đời ở đó. Gần đây, ông Routh sống ở Hawaii.
Ông Routh từng bỏ phiếu bầu ông Trump vào năm 2016. Tuy nhiên, ông Routh sau đó chuyển qua ủng hộ và có những khoản đóng góp cho một số chính trị gia khác.
Dưới đây là một số thông tin khác về Routh.
Ông Routh đã làm gì?
Ông Routh bị tình nghi đã mang theo một khẩu súng trường kiểu SKS và tới câu lạc bộ Trump International Golf ở quận West Palm Beach, bang Florida hôm 15/9.
FBI đã thu giữ khẩu súng này, một ống ngắm, hai chiếc ba lô và một máy quay GoPro từ chỗ nấp trong bụi rậm của ông Routh.
Lực lượng chức năng cho rằng ông Routh đã chạy trốn sau khi một nhân viên Mật vụ Hoa Kỳ nổ súng vì đã phát hiện nòng súng của ông ta nhô ra từ bụi cây.
Ông Routh được cho là đã không nổ súng trong suốt vụ việc và cũng không hề có tầm nhìn rõ ràng đối với ông Trump vào bất cứ lúc nào.
Ông Ric Bradshaw, Cảnh sát trưởng quận Palm Beach, cho biết có hai sĩ quan đã phát hiện và đuổi theo chiếc xe SUV Nissan màu đen của ông Routh trong suốt 45 phút.
Ông Routh sau đó đã bị chặn lại và bị bắt giữ trên xa lộ liên bang Interstate 95.
Ban đầu, ông Routh bị cáo buộc phạm các tội liên quan đến vũ khí theo luật liên bang.
Bản khai có chứng thệ cho biết điện thoại của ông Routh đã “ở gần” địa điểm ẩn nấp trong 12 giờ đồng hồ.
Biển số chiếc SUV Nissan của ông Routh sau đó được xác định là của một chiếc Ford đời 2012 mà trước từng được báo cáo là bị mất cắp.
Tài khoản mạng xã hội của Routh cho thấy điều gì?
BBC Verify đã tìm thấy các tài khoản mạng xã hội có tên trùng với tên của ông Routh.
Ông Routh từng nhiều lần khoe việc mình khuyến khích các chiến binh nước ngoài đến Ukraine để chiến đấu chống lại Nga.
Ông ta làm phần lớn những hoạt động nói trên khi còn ở Mỹ, không phải ở Ukraine.
Năm 2022, khi đang ở Ukraine, do thiếu kinh nghiệm chiến đấu nên ông Routh đã bị từ chối tham gia vào Quân đoàn Quốc tế Ukraine.
FBI vẫn đang điều tra mối liên hệ giữa ông Routh và Ukraine. Họ đã gửi nhiều yêu cầu đến các công ty nhằm thu thập thông tin từ điện thoại và tài khoản mạng xã hội của ông ta.
Hồ sơ trên tài khoản mạng xã hội của Routh còn có những thông điệp ủng hộ Palestine, ủng hộ Đài Loan và phản đối Trung Quốc, bao gồm cả những cáo buộc việc Trung Quốc thực hiện “chiến tranh sinh học” và ám chỉ vi rút Covid-19 là một “cuộc tấn công”.
Trong một bài viết trên X vào năm 2020, ông Routh ám chỉ mình đã bầu cho ông Trump vào năm 2016 nhưng sau đó đã mất niềm tin vào cựu tổng thống. Ông ta viết rằng: “Tôi sẽ rất vui khi ông [ông Trump] biến mất.”
Quan điểm chính trị của ông Routh là gì?
Routh được đăng ký là cử tri độc lập tại bang Bắc Carolina, nhưng theo hồ sơ của bang, ông ta có vẻ đã bỏ phiếu trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ mới nhất vào tháng Ba.
Theo hồ sơ bầu cử liên bang trực tuyến, trong các năm 2019 và 2020, ông Routh đã đóng góp một số khoản nhỏ (tổng cộng khoảng 140 USD – khoảng 3,4 triệu VND) cho ActBlue, một tổ chức gây quỹ của Đảng Dân chủ.
Một bức ảnh của hãng tin AP chụp một chiếc xe tải bên ngoài nhà ông Routh ở Hawaii cho thấy có một nhãn vận động tranh cử của Biden-Harris được dán ở phía sau.
Trước đây, ông Routh từng ủng hộ một số ứng cử viên tổng thống, như bà Tulsi Gabbard từ Đảng Dân chủ, nhưng sau đó đã rời đảng và chuyển sang ủng hộ Trump.
Ông ta cũng từng tuyên bố ủng hộ các cựu ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa là ông Vivek Ramaswamy và bà Nikki Haley.
Ông Routh làm gì ở Ukraine?
Ông Routh tự gọi mình là một “điều phối viên tình nguyện”, nhưng mong muốn tham gia chiến đấu của ông ta đã không thành hiện thực.
Quân đoàn Quốc tế Ukraine nói rằng ông Routh “chưa bao giờ thuộc hoặc có sự liên quan và mối liên hệ dưới bất kỳ hình thức nào với quân đoàn…”.
Một tình nguyện viên của quân đoàn này nói với BBC rằng ông Routh là một người có cách cư xử nhốn nháo, thường xuyên tìm cách “qua mặt” các quan chức và “có hại nhiều hơn là có ích”.
Theo người này, ông Routh đã ở Ukraine vào tháng 4/2022.
“Ông ta không thuộc bất kỳ đơn vị nào và những việc ông ta làm hầu hết đều gây ra hỗn loạn,” người này nói.
“Ông ta cũng giả vờ là một đại diện chính thức của tất cả tình nguyện viên, nhưng trên thực tế, ông ta không phải như vậy.”
Ông Routh từng nói với New York Times vào năm 2023 rằng ông muốn tuyển mộ các binh sĩ Afghanistan đã rời khỏi lực lượng Taliban.
Trong một bài đăng trên Facebook vào tháng Bảy, ông Routh viết:
“Các binh sĩ, xin đừng gọi cho tôi. Chúng tôi vẫn đang cố gắng để Ukraine tiếp nhận các binh sĩ Afghanistan và hy vọng rằng sẽ có câu trả lời trong vài tháng nữa… xin hãy kiên nhẫn.”
Trong một cuốn sách tự xuất bản vào tháng 2/2023, ông Routh phàn nàn về cách Ukraine nhìn nhận những nỗ lực của ông.
“Tôi vẫn chưa thấy được.. dù chỉ là chút ít sự cảm kích hay tôn trọng,” ông viết.
Trong cuốn sách, Routh nói rằng ông đã ở Ukraine năm tháng và tham gia vào nhiều dự án, bao gồm cả một chương trình chế tạo máy bay không người lái (drone).
Ông nói rằng nỗ lực của bản thân hoặc gặp thất bại hoặc bị chính quyền ngăn cản.
Cuốn sách còn có một đoạn viết rằng ông Routh khuyến khích các quan chức Iran khi nói rằng họ “có thể thoải mái ám sát ông Trump”.
Ông Routh có tiền án tiền sự không?
Theo hồ sơ, ông Routh vướng vào những vấn đề pháp lý từ những năm 1990, bao gồm nhiều trọng tội và khinh tội, trong đó có nhiều cáo buộc liên quan đến những tài sản bị đánh cắp.
Hồ sơ trực tuyến cho thấy ông Routh đã bị buộc tội và kết án nhiều trọng tội ở quận Guilford, Bắc Carolina, trong giai đoạn từ năm 2002 đến năm 2010.
Vào năm 2002, ông Routh bị buộc tội sở hữu một khẩu súng máy hoàn toàn tự động, thứ mà tòa án gọi là “vũ khí hủy diệt hàng loạt”.
Một tờ báo địa phương vào thời điểm đó đưa tin rằng ông Routh đã cố thủ trong một cơ sở kinh doanh suốt ba giờ đồng hồ trước sự bao vây của cảnh sát tại thị trấn Greensboro (Bắc Carolina) trước khi bị bắt giữ.
Trong một sự việc khác, hồ sơ cho thấy ông Routh bị truy tố một số khinh tội như gây tai nạn giao thông rồi bỏ trốn, chống người thi hành công vụ và vi phạm quy định về sở hữu vũ khí.
Những vi phạm khác còn bao gồm lái xe khi giấy phép lái xe đã bị thu hồi và tàng trữ tài sản trộm cắp.
Vào năm 2019, FBI đã được “phím tin” rằng ông Routh là một tội phạm đang sở hữu trái phép vũ khí.
Thông tin chưa xác thực này đã được chuyển tới cơ quan thực thi pháp luật địa phương ở Honolulu (Hawaii)
Bà Kim Mungo, hàng xóm cũ của Routh, mô tả ông ta là một “người rất dễ thương” và nói rằng các đặc vụ liên bang đã từng đột kích vào nhà của ông ta.
Bà Mungo cho rằng ông Routh thường giữ “rất nhiều tài sản và đồ đạc bị đánh cắp” trong nhà, và kể rằng bà từng thấy Routh và người nhà nổ súng ở ngoài trời.
Gia đình Routh thế nào?
Con trai lớn nhất của Routh là Oran miêu tả cha mình là một người “giàu tình cảm, hay quan tâm người khác và thực sự siêng năng”.
“Tôi không biết chuyện gì đã xảy ra ở Florida và tôi hy vọng mọi thứ chỉ bị phóng đại quá mức, vì từ những gì tôi nghe được, điều đó không giống với người mà tôi biết, người sẽ chẳng làm điều gì điên rồ, chứ đừng nói đến bạo lực,” ông Oran nói với CNN.
FBI đang tích cực phỏng vấn người thân và bạn bè ông Routh ở North Carolina và Hawaii.
Tiếp theo là gì?
Ngày 16/9 (giờ Mỹ), ông Routh đã phải hầu tòa tại tòa án Quận Palm Beach gần Mar-a-Lago với cáo buộc phạm các tội liên quan đến vũ khí.
Dù FBI đã nói rằng họ đang điều tra vụ việc ngày 15/9 như một vụ ám sát, các cáo buộc nhắm vào ông Routh không hề đề cập tới nỗ lực giết ông Trump.
Sau phiên tòa, các cơ quan thực thi pháp luật đã tuyên bố rằng nghi phạm đã không nổ súng và không có tầm nhìn trực tiếp đối với ông Trump.
Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ và đặc vụ thuộc Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ đã khám xét ngôi nhà cũ của ông Routh ở Greensboro, North Carolina.
Một phiên tranh tụng dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 23/9 nhằm xác định liệu ông Routh có nên tiếp tục bị giam giữ hay không.
Các công tố viên cho rằng ông Routh là một mối nguy và mối đe dọa tiềm tàng đối với cộng đồng.
