2024.10.21
Ông Lương Cường tuyên thệ nhậm chức Chủ tịch nước trước Quốc hội ở Hà Nội hôm 21/10/2024.
Quốc hội Việt Nam vào chiều 21/10 đã bầu ông Lương Cường, Uỷ viên Bộ Chính trị và Thường trực Ban Bí thư của Đảng Cộng sản, cho chức vụ Chủ tịch nước nhiệm kỳ 2021-2026.
Ông Lương Cường, 67 tuổi, người giữ chức Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam trong giai đoạn 2016-2024 và sau đó là Thường trực Ban Bí thư, được Quốc hội bầu kế nhiệm ông Tô Lâm, người giữ chức vụ này từ ngày 22/5 thay cho ông Võ Văn Thưởng bị miễn nhiệm hai tháng trước đó.
Ông Lương Cường nhận được toàn bộ 440 phiếu tán thành của các đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết.
Trong phát biểu của mình sau nghi lễ tuyên thệ, tân Chủ tịch nước Lương Cường nói:
“Tôi sẽ nỗ lực hết mình phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ Chủ tịch nước theo Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam… Tiếp tục giữ gìn và tăng cường sự đoàn kết thống nhất cao trong Đảng; cùng với toàn Đảng toàn dân, toàn quân tiếp tục chăm lo xây dựng và phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc; xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch vững mạnh, thậc sự của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.”
Với việc giữ chức Chủ tịch nước, ông Lương Cường sẽ là người đứng đầu Nhà nước, thay mặt đất nước về đối nội và đối ngoại. Ông cũng thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân, giữ chức Chủ tịch Hội đồng quốc phòng và an ninh.
Đại tướng Lương Cường từng là Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam trước khi được Bộ Chính trị phân công sang làm Thường trực Ban Bí thư vào tháng 5 vừa qua, thay bà Trương Thị Mai. Ông là uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương trong ba khóa liên tiếp 11, 12 và 13 và là Ủy viên Bộ Chính trị từ đầu khóa này (từ tháng 1/2021).
Hai tuần trước khi được bầu làm Chủ tịch nước, ông Lương Cường có chuyến thăm Trung Quốc bốn ngày. Trong chuyến thăm này, ông hội kiến với Chủ tịch kiêm Tổng Bí thư Tập Cận Bình và hội đàm với Bí thư Ban Bí thư, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Thái Kỳ.
Việc bầu Chủ tịch nước mới là một phần trong chương trình nghị sự của kỳ họp thứ tám Quốc hội Việt Nam bắt đầu vào ngày 21/10 và dự kiến kéo dài 29 ngày.
Với việc tướng Lương Cường làm Chủ tịch nước, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Tô Lâm thôi không còn kiêm nhiệm hai chức vụ là Tổng bí thư và Chủ tịch nước.
Ông Tô Lâm được Ban Chấp hành Trung ương Đảng bầu làm Tổng Bí thư Đảng thay thế ông Nguyễn Phú Trọng vào hồi đầu tháng 8 vừa qua sau khi ông Trọng qua đời. Với việc bầu ông Lương Cường, ban lãnh đạo cao cấp nhất của Việt Nam quay lại mô hình “tứ trụ” bao gồm Tổng bí thư, Thủ tướng, Chủ tịch nước, và Chủ tịch Quốc hội.
Luật sư Đặng Đình Mạnh, người theo dõi chính trường Việt Nam từ Hoa Kỳ, cho rằng việc ông Tô Lâm phải rời chức vụ Chủ tịch nước cũng là chỉ dấu cho tương quan quyền lực trong Đảng Cộng sản hiện nay. Ông Tô Lâm tuy đang ở vị thế rất mạnh, nhưng vẫn chưa phải là tuyệt đối. Cho nên, ông ta buộc phải chia sẻ quyền lực với thế lực khác trong Đảng, ở đây là quân đội.
Vị luật sư bị buộc phải lưu vong sau khi tham gia bào chữa cho nhiều người hoạt động cho rằng người dân không có vai trò gì trong cuộc cạnh tranh quyền lực hiện nay. Ông nói:
“Nhưng dù bất luận như thế nào đi nữa, thì người dân, với tư cách là chủ đất nước vẫn tiếp tục bị đẩy ra bên lề xã hội, phải tọa quan như là khán giả trước các diễn biến chính trị gây tác động sâu sắc đến đời sống của họ, bao gồm các giá trị tự do, dân chủ và nhân quyền.”
Một người bất đồng chính kiến ở Hà Nội nói không quan tâm đến việc Quốc hội tiến hành bầu chủ tịch nước. Ông nói với RFA trong điều kiện ẩn danh vì lý do an ninh:
“Tôi không quan tâm đến việc Quốc hội bầu Chủ tịch nước hôm nay vì các quan chức hiện nay đều cùng một giuộc và thay đổi theo chiều hướng xấu cho dân cho nước. Xu hướng độc tài đã thể hiện rõ, và sẽ không bao giờ có cải cách.”
Nhà báo độc lập Nam Việt có nhận định tương tự. Ông cho rằng tất cả những cuộc bầu bán ở Việt Nam hoàn toàn không phải là sự tuyển chọn công khai và dân chủ, mà chỉ là những con cờ được sắp đặt cho những mục đích để phân chia quyền lực trong nội bộ đảng cầm quyền.
Ông cho rằng, với việc sáu người xuất thân từ công an và ba người từ quân đội là Uỷ viên Bộ Chính trị thì đất nước Việt Nam bây giờ chỉ là đang bị xâu xé giữa hai phe quân đội và công an trong thời kỳ hậu cộng sản suy tàn.
Một nhà hoạt động khác (giấu tên vì lý do an ninh) cho biết ông cũng thờ ơ với sự kiện này, vì đó là “việc của Đảng, chứ không phải của dân”: “Chủ tịch nước là người do Đảng lựa chọn, và ông ta làm việc theo nghị quyết của Đảng, vì thế chắc chắn sẽ không có thay đổi gì lớn. Có chăng là ít quyền lực hơn so với tiền nhiệm là ông Tô Lâm, người cũng đang giữ chức Tổng bí thư Đảng, và lại là cựu Bộ trưởng Công an.”
Ông Lương Cường là Chủ tịch nước thứ tư trong nhiệm kỳ này. Ông Nguyễn Xuân Phúc và ông Võ Văn Thưởng xin thôi chức và lần lượt bị miễn nhiệm trong tháng 1/2023 và tháng 3/2024 vì có sai phạm nghiêm trọng.
