12 tháng 11 2024
Bhutan, vương quốc nằm trên dãy Himalaya, là nước đã giới thiệu khái niệm tổng hạnh phúc quốc gia cho thế giới. Đất nước này chuẩn bị xây dựng một “thành phố chánh niệm” và đã bắt đầu gây quỹ để khởi động dự án đầy tham vọng này.
“Thành phố Chánh niệm Gelephu” (GMC) sẽ nằm trong một khu hành chính đặc biệt với các quy tắc và luật lệ riêng, với mục đích trở thành một hành lang kinh tế kết nối Nam Á với Đông Nam Á, theo lời các quan chức nói với Reuters.
Thành phố sẽ khuyến khích đi bộ và đạp xe để giảm khí thải, tạo ra không gian xanh để thiền định và thư giãn, thúc đẩy giáo dục dựa trên chánh niệm, tổ chức các hoạt động cộng đồng, xây dựng trung tâm chăm sóc sức khỏe, thể chất và kiến tạo du lịch sinh thái.
GMC sẽ trải rộng trên diện tích hơn 2.500 km² trên biên giới giáp với quốc gia láng giềng khổng lồ Ấn Độ và cung cấp không gian cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính, du lịch, năng lượng xanh, công nghệ, chăm sóc sức khỏe, nông nghiệp, hàng không, hậu cần, giáo dục và tâm linh.
Một nhà phát triển của Bhutan đã thông báo vào hôm 11/11 về chương trình gửi tiền có kỳ hạn để huy động vốn từ người Bhutan không thường trú nhằm giúp xây dựng một sân bay quốc tế và các cơ sở hạ tầng quan trọng khác cho GMC.
“Đây không chỉ là một cơ hội tài chính; đây là lời kêu gọi đóng góp cho và chủ động tham gia vào việc định hình tầm nhìn chung của chúng ta về một Bhutan thịnh vượng, chánh niệm và kiên cường,” Ujjwal Dahal, giám đốc điều hành của Tập đoàn Phát triển và Đầu tư Gelephu, tuyên bố.
Tuần trước, trang web của GMC cho biết họ đang tung ra “trái phiếu kiến thiết quốc gia” kỳ hạn 10 năm để huy động 100 triệu USD.
Tuy nhiên, các quan chức của GMC đã nói với Reuters vào hôm 11/11 rằng không có đợt phát hành trái phiếu nào cho các cá nhân riêng lẻ cũng như không có mục tiêu gây quỹ nào được đặt ra cho toàn bộ hoạt động này mà không giải thích gì thêm.
Mục tiêu của GMC là thu hút đầu tư, phát triển kỹ năng và tạo việc làm tại quốc gia Phật giáo Bhutan nổi tiếng với chỉ số tổng hạnh phúc quốc gia (GNH) – một thước đo kinh tế tính đến các yếu tố vốn bị GDP bỏ qua như giải trí, sức khỏe tinh thần và môi trường.
Là một quốc gia có chưa đầy 800.000 dân nằm kẹp giữa hai cường quốc châu Á là Ấn Độ và Trung Quốc, Bhutan đã phải vật lộn để thúc đẩy nền kinh tế quy mô 3 tỷ đô la của mình, phụ thuộc nhiều vào viện trợ, thủy điện và du lịch, và bị ảnh hưởng nặng nề bởi các hạn chế trong thời kỳ đại dịch Covid.
Các vấn đề về việc làm, với tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên lên tới gần 30% vào năm 2022, đã kích hoạt làn sóng di cư của những người trẻ tuổi tìm kiếm cơ hội ở nước ngoài, trong đó có hàng ngàn người chuyển tới Úc.
Dự án kéo dài hàng thập kỷ
GMC sẽ được xây dựng theo từng giai đoạn và dự kiến hoàn thành trong 21 năm, theo các quan chức.
Các đối tác tư nhân sẽ đầu tư vào đường sá, cầu cống, sân bay, nhà ở, trường học, bệnh viện và doanh nghiệp.
Nhà chức trách dự kiến khoảng 150.000 người sẽ sinh sống tại đây trong 7-10 năm đầu tiên và con số đó sẽ lên hơn một triệu người khi dự án hoàn thành.
Là ý tưởng của Vua Jigme Khesar Namgyal Wangchuck, GMC được đề xuất vào năm 2023 như một thành phố bao gồm “các doanh nghiệp có ý thức và phát triển bền vững, lấy cảm hứng từ di sản tâm linh Phật giáo” và dựa trên các giá trị của tổng hạnh phúc quốc gia.
“Chánh niệm là giá trị cốt lõi của thành phố chúng tôi và phù hợp với tinh thần và bản sắc của quốc gia chúng tôi,” Rabsel Dorji, một quan chức cấp cao của GMC, nói.
Trang web của GMC cho biết dự án này dựa trên di sản và văn hóa Phật giáo của Bhutan, nhấn mạnh vào hạnh phúc, sức khỏe và chánh niệm.
Dự án cũng tích hợp kiến trúc thân thiện với môi trường. Bhutan là quốc gia đầu tiên trên thế giới có lượng carbon âm – hấp thụ nhiều carbon hơn lượng carbon thải ra.
Ấn Độ, đối tác kinh tế, thương mại và viện trợ lớn nhất của Bhutan, ủng hộ dự án này và sẽ mở rộng mạng lưới đường bộ và đường sắt của mình đến biên giới để kết nối với GMC, theo lời các quan chức.
Surya Raj Acharya, một chuyên gia về cơ sở hạ tầng và quy hoạch đô thị tại quốc gia láng giềng Nepal, nhận định rằng GMC là một “bước đi thông minh” nhưng kết nối giao thông có thể gây ra thách thức lớn đối với Bhutan – quốc gia không giáp biển.
“Phát triển thành phố thành một trung tâm sản xuất cạnh tranh cũng phụ thuộc vào việc kết nối với cơ sở hậu cần toàn cầu,” ông Acharya bình luận, đồng thời nói thêm rằng việc tiếp cận cảng sẽ phụ thuộc vào hạ tầng của Ấn Độ.
“Nó cũng phải hấp dẫn đối với các nhà đầu tư quốc tế. Đây là những yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát của Bhutan,” ông nói.
