13 tháng 11 2024
Tổng thống đắc cử Donald Trump dự kiến sẽ bổ nhiệm Thượng nghị sĩ bang Florida Marco Rubio cho vị trí ngoại trưởng Mỹ, nguồn tin nói với Reuters.
Nếu điều này đúng sự thật thì sau khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1/2025, ông Rubio sẽ trở thành ngoại trưởng gốc Mỹ Latinh đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ.
Thượng nghị sĩ Rubio được cho là lựa chọn “diều hâu” nhất trong danh sách rút gọn cho vị trí ngoại trưởng. Ông đã ủng hộ chính sách đối ngoại cứng rắn đối với các kẻ thù địa chính trị của Mỹ bao gồm Trung Quốc, Iran và Cuba.
Trong vài năm qua, ông đã làm dịu đi một số lập trường của mình để phù hợp hơn với quan điểm của ông Trump.
Tổng thống đắc cử Donald Trump đã cáo buộc các cựu tổng thống Mỹ dẫn dắt đất nước vào các cuộc chiến tranh tốn kém và vô ích. Ông Trump đã thúc đẩy một chính sách đối ngoại kiềm chế hơn.
Mặc dù ông Trump nổi tiếng là người hay thay đổi ý định vào phút cuối, nhưng dường như ông đã đưa ra lựa chọn của mình cho vị trí ngoại trưởng vào hôm 11/11 giờ Mỹ, theo các nguồn tin giấu tên của Reuters.
Các đại diện của ông Trump và ông Rubio đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận.
Chính quyền mới sẽ phải đối mặt với một thế giới bất ổn và nguy hiểm hơn so với khi Trump nhậm chức vào năm 2017, với các cuộc chiến tranh đang diễn ra ở Ukraine và Trung Đông, trong khi Trung Quốc thì đang gắn kết chặt chẽ hơn với các kẻ thù của Mỹ là Nga và Iran.
Cuộc khủng hoảng Ukraine sẽ là vấn đề quan trọng trong chương trình nghị sự của ông Rubio.
Thượng nghị sĩ Marco Rubio, 53 tuổi, đã nói trong các cuộc phỏng vấn gần đây rằng Ukraine cần tìm kiếm một giải pháp đàm phán với Nga thay vì tập trung vào việc giành lại toàn bộ lãnh thổ mà Nga đã chiếm trong thập kỷ qua.
Ông cũng là một trong 15 thượng nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu chống lại gói viện trợ quân sự trị giá 95 tỷ USD cho Ukraine, điều đã được thông qua vào tháng 4.
Mặc dù ông Rubio không phải là sự lựa chọn theo chủ nghĩa biệt lập nhất, nhưng việc ông là ứng viên hàng đầu vẫn nhấn mạnh sự thay đổi lớn trong quan điểm chính sách đối ngoại của Đảng Cộng hòa dưới thời ông Trump.
Từng là đảng của những người theo chủ nghĩa diều hâu ủng hộ can thiệp quân sự và chính sách đối ngoại cứng rắn, hầu hết các đồng minh của ông Trump hiện nay lại đang rao giảng sự kiềm chế, đặc biệt là ở châu Âu – nơi nhiều đảng viên Cộng hòa phàn nàn rằng các đồng minh không có đóng góp tương xứng cho quốc phòng.
“Tôi không đứng về phía Nga — nhưng thật không may rằng trên thực tế, cách để chiến tranh ở Ukraine kết thúc là thông qua một giải pháp đàm phán,” ông Rubio trả lời NBC vào tháng 9/2024.
Việc ông Rubio được lựa chọn cũng có ý nghĩa đối với bên trong nước Mỹ.
Ông Trump đã đánh bại Phó Tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris trong cuộc bầu cử một phần là nhờ giành được sự ủng hộ của số lượng lớn cử tri gốc Mỹ Latinh.
Đây là cộng đồng đã bỏ phiếu áp đảo cho Đảng Dân chủ trong các chu kỳ bầu cử trước đó nhưng đã trở thành một nhóm nhân khẩu học ngày càng đa dạng về mặt chính trị, với ngày càng nhiều người Mỹ gốc Latinh bỏ phiếu cho Đảng Cộng hòa.
Bằng cách chọn Thượng nghị sĩ Rubio cho một vai trò quan trọng, ông Trump có thể củng cố sự ủng hộ trong cộng đồng người Mỹ Latinh và gửi thông điệp rằng họ có một trong những vị trí ở cấp cao nhất trong chính quyền của ông.
Nếu được bổ nhiệm, ông Rubio có thể sẽ coi trọng Mỹ Latinh hơn bất kỳ ngoại trưởng nào trước đây, theo Mauricio Claver-Carone – một đồng minh của ông Rubio và là cựu chủ tịch Ngân hàng Phát triển Liên Mỹ, cựu trợ lý Hội đồng An ninh Quốc gia về Mỹ Latinh trong chính quyền Trump đầu tiên.
“Đây là thời điểm Mỹ Latinh sẽ xuất hiện nhiều nhất trên bản đồ so với bất kỳ nhiệm kỳ tổng thống nào của Mỹ. Đây là thời điểm mang tính lịch sử. Không thể nói gì khác hơn về điều đó,” ông Claver-Carone bình luận.
Diều hâu với Trung Quốc, Cuba
Ông Rubio là một trong ba ứng cử viên cuối cùng cho vị trí ứng viên phó tổng thống Đảng Cộng hòa. Tổng thống đắc cử cuối cùng đã chọn Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ JD Vance của bang Ohio, một nhân vật cánh hữu nổi tiếng với lập trường chính sách đối ngoại theo chủ nghĩa biệt lập.
Một số người ủng hộ ông Trump sẽ hoài nghi về quyết định chọn Thượng nghị sĩ Rubio – người cho đến gần đây vẫn giữ lập trường chính sách đối ngoại cứng rắn trái ngược với vị tổng thống đắc cử.
Ví dụ, trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, ông Rubio đã đồng bảo trợ cho một luật khiến tổng thống Mỹ khi đó khó rút khỏi NATO hơn.
Trong nhiều năm, Trump đã chỉ trích các quốc gia thành viên NATO không đạt định mức chi tiêu quân sự đã thỏa thuận và cảnh báo trong chiến dịch tranh cử rằng ông sẽ không chỉ từ chối bảo vệ các quốc gia “trễ hạn” mà còn khuyến khích Nga “làm bất cứ điều gì họ muốn” với những nước này.
Ông Rubio là một người theo chủ nghĩa diều hâu hàng đầu về Trung Quốc tại Thượng viện và đã bị Bắc Kinh trừng phạt vào năm 2020 vì lập trường của ông về Hong Kong sau các cuộc biểu tình đòi dân chủ.
Đáng chú ý nhất, chính trị gia này đã đề nghị Bộ Tài chính Mỹ vào năm 2019 tiến hành đánh giá an ninh quốc gia về việc ứng dụng Trung Quốc TikTok mua lại Musical.ly, dẫn đến một cuộc điều tra và lệnh thoái vốn đầy rắc rối.
Là đảng viên Cộng hòa hàng đầu trong Ủy ban Tình báo Thượng viện, ông cũng liên tục gây sức ép lên chính quyền ông Biden, yêu cầu chính quyền phải chặn tất cả các vụ bán hàng cho Huawei hồi đầu năm nay sau khi công ty công nghệ Trung Quốc, vốn bị Mỹ trừng phạt, phát hành một chiếc laptop mới chạy trên chip xử lý AI của Intel.
Là người có ông nội đã chạy trốn khỏi Cuba vào năm 1962, ông Rubio cũng phản đối thẳng thắn việc bình thường hóa quan hệ với chính phủ Cuba, một lập trường mà ông Trump cũng đồng tình.
Với vị trí đứng đầu tiểu ban Thượng viện giám sát các vấn đề Mỹ Latinh, ông thường xuyên chỉ trích gay gắt chính phủ của Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro.
Mối quan hệ với ông Trump
Ông Trump và ông Rubio hiện có mối quan hệ thân thiện, nhưng trước đây thì không hẳn vậy.
Cả hai người đều tranh cử tổng thống vào năm 2016 và đãđối đầu nhau gay gắt. Họ xung đột về nhiều vấn đề – đặc biệt là vấn đề nhập cư – và từ đó dẫn đến nhiều lời lăng mạ lẫn nhau. Ông Trump gọi thượng nghị sĩ là “Marco nhỏ thó”, còn ông Rubio thì giễu nhại “đôi bàn tay nhỏ” của ông Trump.
Cả hai đã hàn gắn mối quan hệ trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
Thượng nghị sĩ Rubio là người ủng hộ ông Trump từ sớm trong cuộc bầu cử sơ bộ lần này.
Là con trai của những người nhập cư Cuba thuộc tầng lớp lao động, ông Rubio lần đầu tiên được bầu vào Thượng viện vào năm 2010.
Kể từ đó, ông đã trở thành một người trung thành của nền chính trị Cộng hòa và từng được coi là ứng cử viên phó tổng thống tiềm năng cho ông Mitt Romney vào năm 2012 cũng như ông Trump vào năm 2024.
