20 tháng 11 2024
Ukraine đã lần đầu tiên bắn tên lửa tầm xa do Mỹ cung cấp vào lãnh thổ Nga chỉ một ngày sau khi Washington cho phép tấn công như vậy, theo chính phủ Nga.
Các quan chức Mỹ cũng xác nhận việc sử dụng Hệ thống Tên lửa Chiến thuật Lục quân (ATACMS) với đài CBS – đối tác của BBC tại Mỹ. Ukraine chưa đưa ra bình luận gì.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết cuộc tấn công đã nhằm vào tỉnh Bryansk giáp với Ukraine về phía bắc vào sáng ngày 19/11.
Bộ này nói năm tên lửa đã bị bắn hạ và một tên lửa đã gây ra thiệt hại với các mảnh vỡ của nó tạo ra một đám cháy tại một căn cứ quân sự.
Nhưng hai quan chức Mỹ cho biết các dấu hiệu ban đầu cho thấy Nga chỉ chặn được hai tên lửa trong số khoảng tám tên lửa do Ukraine phóng.
BBC chưa thể xác minh độc lập các con số mâu thuẫn này.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cáo buộc Washington cố tình làm leo thang xung đột.
“Việc ATACMS được sử dụng nhiều lần trong đêm để tấn công tỉnh Bryansk chắc chắn là một tín hiệu cho thấy họ [Mỹ] muốn leo thang,” ông nói.
“Và nếu không có người Mỹ, việc sử dụng những tên lửa công nghệ cao này, như [Tổng thống Nga Vladimir] Putin đã nói nhiều lần, là không thể.”
Ông nói rằng sắp tới Nga sẽ “hành động với cách hiểu” rằng những quả tên lửa này được “các chuyên gia quân sự Mỹ” vận hành.
“Chúng tôi sẽ coi đây là một giai đoạn mới của cuộc chiến phương Tây chống lại Nga và sẽ phản ứng phù hợp,” ông nói trong một cuộc họp báo tại hội nghị G20 ở Rio de Janeiro, Brazil.
Cũng trong ngày 19/11, Điện Kremlin đã phê duyệt những thay đổi đối với học thuyết hạt nhân của Nga, đưa ra những điều kiện mới mà theo đó nước này sẽ cân nhắc sử dụng kho vũ khí của mình.
Giờ đây, họ cho rằng một cuộc tấn công từ một quốc gia phi hạt nhân, nếu được một cường quốc hạt nhân hậu thuẫn, sẽ được coi là một cuộc tấn công chung vào Nga.
Bình luận về những thay đổi, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói:
“Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine, [Nga] đã tìm cách cưỡng ép và đe dọa cả Ukraine lẫn các quốc gia khác trên thế giới thông qua diễn ngôn và hành động vô trách nhiệm liên quan tới hạt nhân.”
Ông nói thêm rằng Mỹ chưa “thấy lý do” để thay đổi lập trường hạt nhân của riêng mình, nhưng sẽ “tiếp tục yêu cầu Nga ngừng luận điệu và hành động hiếu chiến và thiếu trách nhiệm”.
Thủ tướng Anh Keir Starmer cũng mô tả động thái này là “luận điệu vô trách nhiệm”, đồng thời nói thêm rằng “sẽ không làm giảm sự ủng hộ của chúng tôi đối với Ukraine”.
Ukraine đã sử dụng ATACMS ở các khu vực do Nga chiếm đóng trên lãnh thổ của mình trong hơn một năm.
Các tên lửa có thể tấn công các mục tiêu ở tầm xa lên đến 300 km và rất khó bị chặn.
Kyiv giờ đây có thể tấn công sâu hơn vào Nga bằng cách sử dụng tên lửa này, bao gồm cả tỉnh Kursk – nơi quân Ukraine đang chiếm giữ hơn 1.000 km2 lãnh thổ.
Các quan chức Ukraine và Mỹ được cho là đang dự báo một cuộc phản công ở khu vực này.
Trong một tuyên bố, Bộ Quốc phòng Nga cho biết cuộc tấn công đã được tiến hành vào lúc 7 giờ 25 sáng 19/11 giờ Việt Nam.
Một đám cháy do mảnh vỡ của một trong những tên lửa gây ra đã nhanh chóng được dập tắt và không có thương vong, bộ này nói.
Quân đội Ukraine trước đó đã xác nhận rằng họ đã tấn công một kho đạn ở tỉnh Bryansk của Nga, nhưng họ không nói rõ liệu ATACMS đã được sử dụng hay không.
Họ nói rằng cuộc tấn công nhằm vào một nhà kho cách biên giới khoảng 100 km, gần thị trấn Karachev thuộc tỉnh Bryansk, đã gây ra 12 vụ nổ dây chuyền.
‘Đẩy Nga lùi sâu hơn nữa’
Tổng thống Ukraine Zelensky đã thúc giục châu Âu “đẩy Nga lùi sâu hơn” trong bài phát biểu đánh dấu 1.000 ngày kể từ khi Tổng thống Nga Putin phát động cuộc xâm lược toàn diện.
“Ông ta [Putin] càng có nhiều thời gian thì tình hình càng trở nên tồi tệ hơn,” ông Zelensky phát biểu tại phiên họp đặc biệt của Nghị viện châu Âu vào ngày 19/11.
Bài phát biểu diễn ra trong bối cảnh có nhiều đồn đoán rằng Ukraine đã lần đầu tiên sử dụng hệ thống tên lửa tầm xa ATACMS do Mỹ cung cấp để tấn công một mục tiêu sâu bên trong nước Nga.
Ukraine được cho là chỉ được phép sử dụng tên lửa để bảo vệ lực lượng của mình bên trong tỉnh Kursk của Nga – nơi Kyiv dự báo sẽ có cuộc phản công của quân Nga và Triều Tiên trong vài ngày tới.
Vị tổng thống Ukraine nhấn mạnh rằng việc lính Triều Tiên được điều tới là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy Moscow quyết tâm leo thang xung đột.
Trong khi đó, học thuyết hạt nhân mới được Điện Kremlin cập nhật cho rằng một cuộc tấn công quy mô lớn vào Nga bằng tên lửa, máy bay không người lái hoặc máy bay thông thường là đủ để nhận lại một sự đáp trả hạt nhân. Các cuộc tấn công vào Belarus hoặc bất kỳ mối đe dọa nghiêm trọng nào đối với chủ quyền của Nga cũng sẽ nhận phản ứng tương tự.
Người đứng đầu bộ phận đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell Fontelles cũng nói vào hôm 19/11 rằng EU tiếp tục sát cánh cùng Ukraine, nhưng “cần phải làm nhiều hơn và nhanh hơn”.
“Liên minh châu Âu sẽ tiếp tục thúc đẩy hỗ trợ để giúp Ukraine giành chiến thắng và mang lại hòa bình cho lục địa của chúng ta,” ông Borrell nói trong một video được đăng tải trên mạng xã hội X.
