- Tác giả,Yuna Ku & Richard Kim
- Vai trò,BBC News Tiếng Hàn
Một nhóm người đào tẩu Triều Tiên sinh sống tại Hàn Quốc đang vận động để thực hiện một sứ mệnh táo bạo chưa từng có: đi đến chiến trường ở Ukraine và giúp những người lính Triều Tiên đang chiến đấu ở đó đào ngũ.
Họ lập luận rằng sự hiểu biết sâu sắc của họ về tâm lý binh lính và cơ cấu của quân đội Triều Tiên có thể giúp họ có khả năng thuyết phục được các binh sĩ đào ngũ, những người mà họ tin rằng đã bị nhồi sọ để coi cái chết của mình là “vinh quang”.
Việc Triều Tiên được cho là điều động khoảng 10.000 binh lính đến Nga để đánh nhau với quân đội Ukraine đã khiến những người đào tẩu ở Hàn Quốc lo ngại.
Nhiều người coi đây là động thái nhằm đảm bảo nguồn tài chính cho đất nước và hiện đại hóa công nghệ quân sự của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.
Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc ước tính rằng mỗi người lính Triều Tiên được đưa sang chiến đấu cho Nga có thể kiếm được 2.000 USD mỗi tháng – đây sẽ là khoản lợi nhuận béo bở của Bình Nhưỡng.
Dù lính Triều Tiên từng được triển khai trong Chiến tranh Việt Nam vào những năm 1970, nhưng sự tham gia của họ trong cuộc chiến ở Ukraine đánh dấu lần đầu tiên quân đội Bình Nhưỡng tham gia vào chiến tranh hiện đại.
Về lý thuyết, Triều Tiên và Hàn Quốc vẫn ở trong tình trạng chiến tranh kể từ khi kết thúc cuộc Chiến tranh Triều Tiên – kéo dài từ năm 1950 đến năm 1953 – với sự hỗ trợ của Trung Quốc cho Triều Tiên và Mỹ cho Hàn Quốc, và quan hệ giữa hai miền vẫn căng thẳng.
Ước tính có khoảng 34.000 người Triều Tiên đã đào tẩu xuống miền Nam kể từ khi bán đảo Triều Tiên bị chia cắt hơn 70 năm trước.
Kêu gọi hành động
Hai tổ chức dân sự do những người đào tẩu Triều Tiên đứng đầu – Hiệp hội Binh sĩ Cơ đốc giáo Triều Tiên và Quân đội Đào tẩu Bắc Triều Tiên – đã đưa ra tuyên bố chung lên án “hành vi vô nhân đạo” của chính quyền Kim Jong-un và yêu cầu cho phép những người đào tẩu được phép đến Ukraine.
“Chúng tôi lên án mạnh mẽ hành vi vô nhân đạo của chế độ Kim Jong-un, đưa những người con của dân tộc làm bia đỡ đạn để thu về nguồn tài chính và hiện đại hóa vũ khí chiến tranh,” hai tổ chức này nói.
Sim Ju-il, một cựu sĩ quan và hiện là lãnh đạo Hiệp hội Binh sĩ Cơ Đốc giáo Triều Tiên, tin rằng sứ mệnh này đang rất cấp bách.
“[Những người lính Triều Tiên được điều động] có thể chiến đấu với ảo tưởng được truyền thụ từ nền giáo dục Triều Tiên, tin rằng ‘Cái chết của tôi là vinh quang’. Chúng ta phải khiến họ nhận ra [rằng đó không phải là sự thật],” ông nói.
“Nếu tôi ra tiền tuyến, có lẽ tôi sẽ phải đối mặt với súng đạn cùng với những người lính Triều Tiên. Nhưng trọng tâm của tôi sẽ là giúp họ nhận thức về thực tế của chiến tranh,” ông nói thêm.
Chiến lược
Những người đào tẩu đề xuất nhiều phương pháp khác nhau để tiếp cận quân đội Triều Tiên được triển khai đến Nga, như sử dụng chiến tranh tâm lý thông qua việc thả truyền đơn bằng thiết bị bay không người lái, phát thanh qua loa phóng thanh và các chiến dịch trên mạng xã hội.
“Chúng tôi sẽ sử dụng thiết bị bay không người lái để phát truyền đơn và các nền tảng truyền thông xã hội như YouTube. Nếu chúng tôi có thể đến gần tiền tuyến, chúng tôi có thể sử dụng loa phóng thanh để tiến hành chiến tranh tâm lý,” Tiến sĩ Ahn Chan-il, giám đốc Viện Nghiên cứu Triều Tiên Thế giới và lãnh đạo Quân đội Đào tẩu Triều Tiên, cho biết.
Tiến sĩ Ahn, người từng phục vụ trong một trung đoàn dân phòng ở Triều Tiên, đặc biệt lo ngại về khả năng lực lượng đặc nhiệm Triều Tiên có liên quan, bao gồm cả Quân đoàn Bão táp khét tiếng – một đơn vị được huấn luyện để xâm nhập, phá hoại cơ sở hạ tầng và ám sát – trong cuộc chiến ở Ukraine.
“Nếu hai hoặc ba sư đoàn của quân đội Triều Tiên được đưa [đến Nga], chúng tôi chắc chắn sẽ phải hành động. Đó là lý do cho tuyên bố này,” ông nói.
Các báo cáo cho thấy một số người đào tẩu gần đây đã thành lập một tổ chức nhằm mục đích kích động những người lính Triều Tiên được triển khai đến Ukraine đào ngũ. Chiến thuật của họ bao gồm việc phát truyền đơn và đoạn ghi âm cho lực lượng Ukraine để hướng dẫn cách thoát khỏi tiền tuyến.
Thách thức
Các kế hoạch này đang vướng phải những trở ngại thực tế và ngoại giao. Bộ ngoại giao Hàn Quốc đã áp lệnh cấm đi đến Ukraine, người vi phạm có thể bị phạt tới một năm tù hoặc phạt tiền lên tới 7.000 USD.
Ngoài ra, còn có lo ngại rằng việc đưa những người đào tẩu sang Ukraine có thể khiêu khích Bình Nhưỡng và Moscow, từ đó làm mất ổn định an ninh khu vực.
“Tuyên bố rằng: ‘Chúng tôi sẽ đi và chiến đấu’ là điều tốt, nhưng thực tế việc điều động quân đội là vấn đề tế nhị về mặt quan hệ đối ngoại,” Lee Min-bok, người đứng đầu Nhóm khinh khí cầu Triều Tiên, một nhóm người đào tẩu khác từ Triều Tiên, cho biết.
Một số người khác đặt câu hỏi về khả năng thuyết phục các binh sĩ Bắc Triều Tiên đào tẩu.
Lee Woong-gil, cựu thành viên của Quân đoàn Bão táp tinh nhuệ Triều Tiên, cảnh báo rằng những nỗ lực thuyết phục họ có thể phản tác dụng: “Nếu bạn cố gắng thuyết phục họ đào tẩu, họ sẽ bắn bạn ngay lập tức,” ông Lee nói.
Ông này cũng lưu ý rằng một số người đào tẩu, đã sống ở Hàn Quốc nhiều năm, thiếu kiến thức cập nhật về động thái nội bộ của quân đội Triều Tiên.
Ông Sim từ Hiệp hội Binh lính Cơ đốc giáo Triều Tiên thừa nhận thách thức trong việc thuyết phục các binh lính khi tính kỷ luật và lòng trung thành đã ăn sâu vào quân đội Triều Tiên.
“Kim Jong-un muốn mọi người nói rằng: ‘Quân đội Triều Tiên không phải là trò đùa’ khi các đơn vị của ông ta đi [ra chiến trường] và chiến đấu tốt.”
“Có phải việc điều động quân đội Triều Tiên [chỉ] được lên kế hoạch trước một hoặc hai ngày không? Họ hẳn đã lên kế hoạch với Nga và được huấn luyện phù hợp,” ông Sim nói.
“[Lính Triều Tiên] là những người quyết tâm và sẵn sàng chiến đấu dũng cảm và hy sinh vì lãnh đạo và đảng. Không phải là việc chỉ tập hợp những người không có tiền hoặc thức ăn rồi điều họ đi.”
Đối với Tiến sĩ Doo Jin-ho của Viện Phân tích Quốc phòng Hàn Quốc, phương án phát thanh trực tiếp qua loa phóng thanh cũng rất rủi ro. “Ngay khi họ bật loa phóng thanh chống Triều Tiên, máy bay không người lái sẽ tấn công,” ông cảnh báo.
Cựu thành viên Lực lượng Bão táp Lee Woong-gil đề xuất các phương pháp giao tiếp ít trực tiếp hơn.
Ông tin rằng các thông điệp video hoặc bản ghi âm có thể hiệu quả hơn so với tiếp xúc trực tiếp:
“Sẽ hữu ích hơn nhiều nếu gửi các video ngắn về những người đào tẩu Triều Tiên đã đến đây [Hàn Quốc] và đang sống hạnh phúc như thế này.”
Vì binh lính Triều Tiên có thể gặp khó khăn khi tiếp cận các đoạn băng như vậy, ông Lee đề xuất gửi máy nghe nhạc MP3 hoặc điện thoại di động cũ có chứa các tệp này.
Kiên quyết
Bất chấp những rủi ro và sự hoài nghi, những người đào tẩu vẫn kiên định với sứ mệnh của mình.
“Chúng tôi [những người đào tẩu] làm những gì chúng tôi tin là đúng. Thật ý nghĩa biết bao khi dành những ngày cuối đời để đóng góp theo cách này,” ông Sim nói.
Trong khi kế hoạch của những người đào tẩu Triều Tiên vẫn đang được thảo luận, chính phủ Ukraine đã hành động.
Họ đã phát hành một video tuyên truyền nhằm vào những người lính Triều Tiên có nhan đề là “Một lời nhắn gửi đến những người lính của Quân đội Nhân dân Triều Tiên” trên các nền tảng như YouTube và Telegram.
Các Bộ Ngoại giao và Thống nhất của Hàn Quốc đã tuyên bố rằng họ “không có lập trường” về ý định của những người đào tẩu Triều Tiên muốn đến Ukraine.
Heorhii Tykhyi, phát ngôn viên của Bộ ngoại giao Ukraine, nói với BBC rằng những người đào tẩu Triều Tiên được “hoan nghênh” và khuyến khích tham gia “quân đoàn quốc tế của chúng tôi”.
“Chúng tôi rất vui khi có họ tại Ukraine và hợp tác với họ. Kiến thức của họ về lực lượng Triều Tiên, ngôn ngữ và sự hiểu biết của họ về bản chất của quân đội Bình Nhưỡng có thể vô cùng có giá trị đối với chúng tôi,” ông nói.
Ông cũng tuyên bố: “Việc [Tổng thống Nga Vladimir] Putin đưa quân đội Triều Tiên vào cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine là một mối đe dọa toàn cầu nghiêm trọng, đòi hỏi một phản ứng từ toàn cầu.”
