December 4, 2024
Bị cáo Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, vừa bị tuyên y án tử hình trong phiên tòa phúc thẩm ngày 3-12 với ba tội danh: “tham ô tài sản,” “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” và “đưa hối lộ.” Phán quyết này khẳng định bản án sơ thẩm là “đúng người, đúng tội, không oan sai.”
Tuy bản án tử hình đã có hiệu lực ngay sau phiên tòa, Hội đồng xét xử cho biết nếu bị cáo Trương Mỹ Lan và gia đình “tích cực khắc phục 3/4 hậu quả” thì có thể được xem xét giảm án xuống tù chung thân. Đây được hiểu là lời nhắn nhủ tới gia đình bị cáo phải tiếp tục nộp thêm tiền khắc phục hậu quả trong thời gian tới. Hiện tại, gia đình bị cáo đã nộp một phần tiền, nhưng tòa phúc thẩm vẫn đánh giá rằng số tiền và tài sản hiện được đưa ra chưa đủ cơ sở pháp lý hoặc chưa đáp ứng đầy đủ để giảm án.
Theo phán quyết, dù không giữ chức vụ tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB), bị cáo Trương Mỹ Lan được xác định là “người chi phối mọi hoạt động” tại đây, nhờ sở hữu hơn 91% cổ phần trái với quy định của Luật Tín dụng. Hội đồng xét xử ghi nhận một số tình tiết giảm nhẹ mới trong quá trình xét xử phúc thẩm, bao gồm việc bị cáo: Thừa nhận hành vi phạm tội, nộp thêm tiền khắc phục hậu quả.
Tuy nhiên, do hậu quả vụ án được đánh giá là “đặc biệt nghiêm trọng” và số tài sản chiếm đoạt quá lớn, tòa khẳng định không có cơ sở để giảm án tử hình. Cùng với Trương Mỹ Lan, các bị cáo khác trong vụ án cũng nhận những mức án đáng chú ý:
Chu Lập Cơ (chồng bà Trương Mỹ Lan): Giảm án từ 9 năm xuống 7 năm tù với lý do đã tài trợ xây bệnh viện dã chiến trong thời kỳ COVID-19 và nộp thêm tiền khắc phục hậu quả. Trương Huệ Vân (cháu ruột bà Lan, vợ nhạc sĩ Thanh Bùi) được giảm án từ 17 năm tù xuống 13 năm tù. Nguyễn Cao Trí (đại gia nổi tiếng) giảm án từ 8 năm tù xuống 6 năm tù.
Phán quyết về vụ án Trương Mỹ Lan đã thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận, không chỉ vì quy mô tài sản khổng lồ liên quan mà còn vì các “gợi ý” khắc phục hậu quả để giảm án. Hình thức khắc phục hậu quả bằng tiền trong các vụ án kinh tế lớn tại Việt Nam đã từng gây nhiều tranh cãi, khi một số ý kiến cho rằng nó tạo điều kiện cho những người giàu có cơ hội “mua” án nhẹ hơn.
Vụ án cũng làm nổi bật những lỗ hổng trong quản lý tín dụng và ngân hàng, đặc biệt khi SCB – ngân hàng bị chi phối bởi Trương Mỹ Lan – đã sụp đổ, gây ra tổn thất lớn cho nền kinh tế.
Trong thời gian tới, liệu gia đình Trương Mỹ Lan có thể đáp ứng yêu cầu “khắc phục 3/4 hậu quả” để tránh án tử hay không sẽ là vấn đề được công chúng tiếp tục theo dõi sát sao.
