Cuộc chiến Ukraine: Lính Nga \’bắn chết dân thường không có vũ khí\’

• Sarah Rainsford
• Phóng viên vùng Đông Âu, tại Kyiv

Khi Leonid Pliats và ông chủ của ông bị lính Nga bắn vào lưng, vụ giết người đã được ghi hình trên camera quan sát rõ ràng và chi tiết một cách khủng khiếp. Đoạn phim mà BBC có được, hiện đang được các công tố viên Ukraine điều tra nghi là tội ác chiến tranh.

Lúc đó là đỉnh điểm của giao tranh xung quanh Kyiv, các con đường chính vào thủ đô là một bãi chiến trường, trong đó có khu vực xung quanh cửa hàng xe đạp nơi ông Leonid làm bảo vệ.

Nhưng đó không phải là một cuộc đọ súng: đoạn video cho thấy rõ ràng các binh sĩ Nga súng ống đầy mình đang bắn hai người Ukraine không có vũ khí và sau đó cướp đồ trong cửa hàng.

BBC đã ghép toàn bộ các chuỗi sự kiện, khớp với những gì được ghi hình trên nhiều CCTV (camera quan sát) quanh đó, với lời khai của những người mà Leonid gọi điện vào ngày đó cũng như những chiến binh tình nguyện Ukraine đã cố gắng giải cứu ông.

Binh sĩ Nga tới trên một chiếc xe tải bị đánh cắp có ký hiệu V biểu tượng của quân đội Nga và dòng chữ Tank Spetsnaz sơn màu đen. Họ mặc quân phục Nga và đến gần giơ súng lên, ngón tay đặt vào cò.

Ông Leonid đi về phía những người lính và giơ tay lên trời để thể hiện rằng ông không có vũ khí và không phải là một mối đe dọa.

Lính Nga lúc đầu nói chuyện với Leonid và người chủ của ông qua hàng rào. Đoạn phim được quay lại không có âm thanh, nhưng những người đàn ông trông có vẻ bình tĩnh, thậm chí còn hút thuốc. Sau đó, hai người Ukraine quay đi và những người lính cũng bắt đầu rời đi.

Bất ngờ họ quay lại, cúi xuống rồi bắn nhiều phát vào lưng hai người dân thường.

Một người đã tử vong ngay lập tức nhưng Leonid bằng cách nào đó vẫn đứng vững được. Ông thậm chí còn buộc thắt lưng quanh đùi để cầm máu, rồi loạng choạng đi đến ngôi nhà gỗ nhỏ của mình và bắt đầu kêu cứu.

Một người bạn của Leonid là Vasyl Podlevskyi đã nói chuyện với ông hai lần trong hôm đó, khi Leonid ngồi và mất nhiều máu.

Leonid nói với Vasyl rằng những người lính tuyên bố họ không giết thường dân, sau đó họ bắn ông.

\”Tôi nói ít nhất ông có thể tự băng bó cho mình không? Và ông ấy nói với tôi, Vasya, tôi chỉ đủ sức lết đến đây. Chỗ nào cũng đau quá. Tôi cảm thấy thực sự tồi tệ\”, Vasyl nhớ lại cuộc gọi.

\”Vì vậy, tôi đã bảo ông ấy ở lại đó và bắt đầu gọi điện cho lực lượng phòng vệ lãnh thổ.\”

Vasyl Podlevskyi từng bán máy điều hòa trước khi cuộc chiến diễn ra.

Lúc này, các chiến binh tình nguyện, Sasha và Kostya cho tôi xem đoạn video trên điện thoại di động về cảnh xe tăng Nga đang lăn bánh qua vị trí của họ. Công việc của họ là gửi thông tin thời gian thực về các chuyển động của Nga tới các vị trí quân sự của Ukraine trên đường.

Khi Leonid Pliats bị thương, họ được giao nhiệm vụ băng qua đường cao tốc E40 nguy hiểm để cố gắng cứu ông ấy. Thậm chí ngày hôm nay, con đường này vẫn còn rải rác những xác xe tăng Nga bị đốt cháy, như một lời nhắc nhở về sự khốc liệt của các cuộc giao tranh.

Khi người bảo vệ của cửa hàng xe đạp nằm mất máu, quân đội Nga vẫn ở đó.

Camera quan sát cho thấy họ bắn dọn đường để vào trong, ăn trộm những chiếc xe đạp và thậm chí cả một chiếc xe tay ga rồi đi loanh quanh trong văn phòng giám đốc, uống rượu whisky của ông ấy và lục tung tủ.

Bị áp đảo về số lượng và chỉ có ít vũ khí, Sasha và Kostya buộc phải chờ đợi mặc dù họ nhận ra rằng Leonid đang hấp hối.

\”Chúng tôi đã nói chuyện với ông ấy qua điện thoại, chúng tôi cố gắng làm ông ấy bình tĩnh. Chúng tôi nói với ông ấy, không sao cả. Mọi thứ sẽ ổn thôi. Ông sẽ sống sót\”, Sasha cho biết họ đã cố gắng hết sức để an ủi Leonid.

\”Chúng tôi nói rằng chúng tôi đang trên đường rồi. Có lẽ điều đó đã giúp ông ấy. Có thể. Nhưng thật không may, vào thời điểm chúng tôi tới được, ông ấy đã chết.\”

Ngay cả khi đã thu thập được thi thể của hai người đàn ông, các chiến binh tình nguyện phải nấp khi một chiếc xe tăng Nga đi qua.

Có nhiều bằng chứng chống lại những người đàn ông chịu trách nhiệm cho vụ giết người này.

Chúng tôi đã nghiên cứu chi tiết đoạn video từng phút, và người lính Nga mà chúng tôi tin là một trong những kẻ giết người hiện rõ ràng, khuôn mặt của anh ta không bị che khuất.

Rất lâu sau, những người bạn của anh ta mới nhận ra rằng họ đang bị quay phim và họ đập vỡ một trong những camera an ninh.

Chúng tôi đã cho cảnh sát trưởng vùng Kyiv xem đoạn phim và ông nói rằng thi thể của 37 thường dân, tất cả đều bị bắn chết, đã được tìm thấy dọc đường tới thủ đô Ukraine sau khi quân Nga bị đẩy lùi.

Văn phòng Công tố xác nhận rằng họ đang điều tra vụ giết Leonid và ông chủ của anh, tình nghi là một tội ác chiến tranh: một trong số hơn 10.000 trường hợp mà họ đã lên hồ sơ.

\”Bố tôi hoàn toàn không phải là một quân nhân. Ông ấy đã về hưu. Họ đã giết một người đàn ông 65 tuổi. Để làm gì?\” Con gái của Leonid, Yulia Androshchuk, mong một câu trả lời.

Cô đang ở nước ngoài và thậm chí vẫn chưa thể chôn cất cha mình vì chiến tranh.

\”Tôi tức giận thì dĩ nhiên, nhưng chủ yếu là đau buồn – và sợ hãi. Những tên Nga chết tiệt này quá mất kiểm soát, tôi sợ những gì họ có thể làm tiếp theo,\” cô nói.

Yulia hy vọng những người có trách nhiệm sẽ phải hầu tòa vào một ngày nào đó, bằng cách nào đó. Hiện tại, cô muốn mọi người biết chính xác điều gì đã xảy ra với cha mình và mong sự tàn bạo chấm dứt.