Ukraine: Putin nói \’chúng ta không mất trí\’ nhưng \’nguy cơ hạt nhân đang gia tăng\’

• Alys Davies
• BBC News

8 tháng 12 2022

Vladimir Putin cho biết mối đe dọa về một cuộc chiến tranh hạt nhân đang gia tăng, nhưng khẳng định Nga không \”mất trí\” và sẽ không sử dụng vũ khí hạt nhân trước.

Tổng thống Nga khẳng định nước ông sẽ chỉ sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt để đáp trả một cuộc tấn công.

Phát biểu tại cuộc họp thường niên của Hội đồng nhân quyền Nga, ông cũng cho biết cuộc chiến ở Ukraine có thể là một \”tiến trình lâu dài\”.

Các quan chức phương Tây tin rằng Putin từ đầu đã lên kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh.

Khả năng Nga sử dụng vũ khí hạt nhân bị giám sát sát sao hơn kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng Hai.

\”Mối đe dọa như vậy đang gia tăng, sẽ là sai lầm nếu che giấu\”, ông Putin cảnh báo khi nói về viễn cảnh chiến tranh hạt nhân qua video từ Moscow.

Tuy nhiên, ông khẳng định rằng Nga \”dù trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng không\” sẽ sử dụng vũ khí trước và sẽ không đe dọa bất kỳ ai bằng kho vũ khí hạt nhân của mình.

\”Chúng ta không bị mất trí, chúng ta biết vũ khí hạt nhân là gì,\” ông nói và thêm rằng: \”Chúng ta sẽ không chạy vòng quanh thế giới khua thứ vũ khí này như thể là một con dao cạo.\”

Ông Putin cũng khoe rằng Nga có vũ khí hạt nhân hiện đại và tiên tiến nhất thế giới, đồng thời cho thấy sự tương phản giữa chiến lược hạt nhân của Nga với Mỹ – quốc gia mà ông cho rằng đã tiến xa hơn Nga bằng cách thiết đặt vũ khí hạt nhân trên những lãnh thổ khác.

\”Chúng ta không có vũ khí hạt nhân, kể cả vũ khí chiến thuật, trên lãnh thổ của các quốc gia khác, nhưng người Mỹ thì có – ở Thổ Nhĩ Kỳ và một số quốc gia châu Âu khác\”, ông nói.

Putin trước đây đã khẳng định rằng học thuyết hạt nhân của Nga chỉ cho phép sử dụng vũ khí hạt nhân để phòng thủ.

Dường như nhận ra rằng kế hoạch tuyên bố thắng lợi trong vòng vài ngày sau khi xâm lược Ukraine đã thất bại, Putin thừa nhận cuộc chiến tranh có thể là một \”quá trình lâu dài\”.

Tuy nhiên, ông cho biết kết quả là \”đáng kể\” – ví dụ, các vùng lãnh thổ mới mà Nga đã tuyên bố chủ quyền bất hợp pháp sau các cuộc trưng cầu dân ý giả ở bốn khu vực của Ukraine.

Ông khoe rằng các vụ sáp nhập đã biến Biển Azov – giáp với đông nam Ukraine và tây nam Nga – thành \”vùng nội hải\” của Nga, đồng thời nói thêm rằng đây là nguyện vọng của Sa hoàng Nga Peter Đại đế. Trước đây, tổng thống Putin từng so sánh mình với nhà cầm quyền vào thế kỷ 17 và 18 này.

Nhưng dù tuyên bố các khu vực Kherson, Zaporizhzhia, Luhansk và Donetsk là lãnh thổ mới của Nga – Moscow không hoàn toàn kiểm soát bất kỳ khu vực nào trong số này.

Tháng trước, quân Nga đã buộc phải rút khỏi thành phố Kherson, thủ phủ khu vực duy nhất mà họ chiếm được kể từ cuộc xâm lược hồi tháng Hai.

Những thất bại ở tuyến đầu đã dẫn đến việc Nga nhắm vào lưới điện của Ukraine bằng cách tiến hành các cuộc không kích lớn trên khắp đất nước.

Các cuộc không kích đã gây thiệt hại trên diện rộng lên cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, khiến hàng triệu người không có điện lẫn máy sưởi ấm trong nhiều giờ, thậm chí nhiều ngày khi nhiệt độ xuống dưới 0 độ C.

Thị trưởng Kyiv Vitali Klitschko cảnh báo thủ đô Ukraine – nơi bị ảnh hưởng nặng nề do mất điện – có thể đối mặt viễn cảnh \”tận thế\”.

\”Kyiv có thể mất điện, nước và nguồn cung cấp nhiệt. Ngày tận thế có thể xảy ra, giống như trong các bộ phim Hollywood, khi không thể sống trong nhà do nhiệt độ xuống quá thấp\”, ông Klitschko nói với Reuters trong một cuộc phỏng vấn.

Dù các nơi trú ẩn có hệ thống sưởi đã được thiết lập trong thành phố, ông Klitschko thừa nhận rằng không có đủ nơi trú cho tất cả người dân và mọi người nên sẵn sàng sơ tán nếu tình hình trở nên tồi tệ hơn.

Quay trở lại Nga, bất kỳ lời chỉ trích khả dĩ nào đối với cuộc xâm lược của Putin đều bị ngăn chặn trước hội đồng nhân quyền.

Trong thời gian chuẩn bị cho cuộc họp hôm thứ Tư 07/12, 10 thành viên của hội đồng, những người từng bày tỏ mối ngờ vực về chiến tranh đã bị loại thải. Thay vào đó, những người tỏ ra ủng hộ cuộc chiến tranh được lắp chỗ.

Theo hãng tin độc lập của Nga Verstka, các chủ đề sẽ được thảo luận trong cuộc họp đã được xem xét kỹ lưỡng trước đó.

Trong những tuần gần đây, học thuyết hạt nhân của Nga đã được theo dõi chặt chẽ về thời điểm vũ khí hạt nhân có thể được sử dụng, đặc biệt là vũ khí \”chiến thuật\” có thể được sử dụng trên chiến trường ở Ukraine.

Vũ khí hạt nhân chiến thuật được sử dụng trong quá trình tác chiến, trái ngược với vũ khí \”chiến lược\” lớn hơn được thiết kế để gây ra sự hủy diệt với quy mô rộng lớn.