Trong khi Nga và Ukraina cáo buộc nhau lên kế hoạch « tấn công » nhà máy điện hạt nhân Zaporijia, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế – AIEA – tỏ ra rất quan ngại. Hôm qua, 05/07/2023, AIEA yêu cầu được tiếp cận toàn bộ khu vực nhà máy do Nga kiểm soát từ mùa xuân 2022, để « xác minh không có mìn hoặc chất nổ ». Trước đó, Ukraina cho rằng « có nhiều vật giống như chất nổ được đặt » trên nóc các cơ sở chứa lò phản ứng 3 và 4.
Đăng ngày: 06/07/2023
![\"Nhà](\"https://s.rfi.fr/media/display/84ac7e68-55cb-11ed-9377-005056a97e36/w:980/p:16x9/photo1666816159.jpeg\")
Trong một thông cáo, được AFP trích dẫn, tổng giám đốc AIEA Rafael Grossi nhấn mạnh « vào lúc căng thẳng và hoạt động quân sự gia tăng ở trong vùng, đội ngũ chuyên gia của (AIEA) phải có quyền kiểm chứng tình hình trên thực địa » một cách « độc lập và khách quan ». Vài tuần trước, nhân viên của AIEA có mặt ở khu vực nhà máy đã thanh tra nhiều địa điểm, nhưng « cho đến lúc đó, không thấy có dấu vết của mìn hay chất nổ ». Tuy nhiên, họ đã không được lên nóc các cơ sở có lò phản ứng số 3 và 4, cũng như một số khu vực của hệ thống làm mát lò phản ứng.
Chính quyền Kiev kêu gọi cộng đồng quốc tế có « những biện pháp ngay lập tức » để đối phó những nguy cơ trên. Đặc phái viên RFI Stéphane Siohan gởi về bài tường trình sau khi gặp thống đốc vùng Zaporijjia tối qua:
« Ông Yuriy Malyshenko không trả lời điện thoại di động, một mắt nhìn về chiến tuyến, mắt kia hướng về phía thành phố Energodar, nơi đặt nhà máy điện hạt nhân, cách đó khoảng 50 km về phía đông nam. Thống đốc vùng Zaporijjia khẳng định là có gì đó mờ ám ở nhà máy này: « Người Nga làm gì ở đó à? Trước hết đó là những hành động đi ngược với các công ước quốc tế. Chúng tôi có những thông tin cho biết họ đã gài mìn khu vực này và người ta không biết chuyện gì xảy ra bên trong nhà máy ».
Ukraina cũng như cộng đồng quốc tế ngày càng quan ngại, nhưng thống đốc vùng Zaporijjia, đang ở tuyến đầu, kêu gọi mọi người giữ bình tĩnh. Ông trấn an : « Tình hình đáng lo ngại, nhưng không hề giống như thảm họa Chernobyl. Trong trường hợp xảy ra tai nạn, lượng phóng xạ thải ra sẽ rất nhỏ, nhất là vì hiện nay các lò phản ứng không hoạt động. Tuy nhiên, cần phải chuẩn bị, vì bất cứ chuyện gì cũng có thể xảy ra. Người Nga có thể đang toan tính gì đó ».
Tại Zaporijjia, cho dù để phòng ngừa, một số người đang tích trữ lương thực, nhưng người dân nói chung vẫn bình thản. Thống đốc vùng Zaporijjia cho biết : « Hiện giờ chỉ có một số ít người dân đã quyết định rời đi, chúng tôi tiếp tục làm việc và làm mọi thứ để giành được thắng lợi sớm nhất có thể. Chúng tôi đã lập kế hoạch sơ tán trong trường hợp khẩn cấp. Chúng tôi đã sẵn sàng cho mọi tình huống».
Ở phía nam thành phố, cuộc phản công của Ukraina tiếp diễn. Suy cho cùng, chính cuộc phản công đó sẽ định đoạt số phận của nhà máy ».
Nga oanh kích Lviv, 4 người thiệt mạng
Sáng 06/07, Nga đã bắn tên lửa vào một tòa chung cư cao tầng ở thành phố Lviv ở miền tây Ukraina, làm 4 người thiệt mạng và 9 người bị thương, hơn 50 căn hộ bị phá hủy. Một tòa nhà văn phòng cũng chịu nhiều thiệt hại. Theo thị trưởng Lviv Andri Sadovy, « đây là vụ tấn công nghiêm trọng nhất nhắm vào cơ sở hạ tầng dân sự ở Lviv từ đầu cuộc xâm lược quy mô lớn ». Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định sẽ có biện pháp đáp trả « thích đáng » vụ tấn công trên.
Ở mặt trận miền đông, ngày 06/07, lãnh đạo lực lượng ly khai vùng Donetsk khẳng định quân Nga tiến ở quanh khu vực Vuhledar, dù lực lượng Ukraina chống trả dữ dội. Quân Ukraina đã phá hủy một kho xăng dầu của Nga ở Makaivka, hiện do quân Nga chiếm đóng.
Trước đó, ngày 05/07, quân Nga cũng oanh kích khu vực Sumy ở đông bắc Ukraina, nơi có khoảng 279 vụ nổ, theo chính quyền địa phương. Sumy từng bị quân Nga oanh kích bằng drone vào đầu tuần, khiến 3 người chết.
