17 tháng 11 2023
Nghiên cứu do Đại học Yale công bố hôm thứ Năm cho biết hơn 2.400 trẻ em Ukraine từ 6 đến 17 tuổi đã được đưa đến 13 cơ sở trên khắp Belarus kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, theo Reuters.
Tổng công tố Ukraine hồi tháng Năm cho biết ông đang điều tra vai trò bị cáo buộc của Belarus trong việc chuyển giao hơn 19.000 trẻ em đã được xác định danh tính từ các vùng lãnh thổ do Nga chiếm đóng kể từ khi xung đột nổ ra, bao gồm cả sang Nga.
Tổng số trẻ em bị chuyển giao trên thực tế còn cao hơn nhiều, theo ước tính của một số chuyên gia và tổ chức.
Những phát hiện mà Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Nhân đạo tại Trường Y tế Công cộng Yale, nơi nhận tài trợ của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, chia sẻ với Reuters là những phát hiện sâu rộng nhất cho đến nay về vai trò bị cáo buộc của Belarus trong chương trình tái định cư của Nga đối với trẻ em Ukraine.
Nga trước đây cho biết họ đang cung cấp viện trợ nhân đạo cho những người muốn tự nguyện chạy khỏi Ukraine và bác bỏ cáo buộc về tội ác chiến tranh.
Cơ quan báo chí của Ủy viên Quyền Trẻ em Nga, người giám sát việc đưa trẻ em rời Ukraine đi tái định cư, và Bộ Ngoại giao Belarus đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận về nghiên cứu này.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong một tuyên bố: “Tiết lộ này về sự tham gia của Belarus là một phần trong chiến dịch rộng lớn hơn do Nga chỉ đạo. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục truy cứu trách nhiệm những người liên quan đến các hành vi lạm dụng trong cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine.”
Trong số những phát hiện quan trọng được nêu chi tiết trong báo cáo dài 39 trang là việc trẻ em đã bị chuyển ra khỏi ít nhất 17 thành phố ở các vùng Donetsk, Luhansk, Kherson và Zaporizhzhia của Ukraine, điều mà các nhà nghiên cứu của Yale mô tả là một hoạt động đang tiếp diễn.
Hơn 2.000 trẻ em mà Yale xác định đã được chuyển đến trung tâm trẻ em Dubrava ở vùng Minsk của Belarus trong khoảng thời gian từ tháng 9/2022 – 5/2023, trong khi 392 trẻ em được đưa đến 12 cơ sở khác.
Báo cáo cho biết: “Nỗ lực có hệ thống của Nga nhằm xác định, tập hợp, vận chuyển và giáo dục lại trẻ em Ukraine đã được Belarus tạo điều kiện thuận lợi”.
“Chính phủ liên bang Nga và chế độ Belarus đã hợp tác cùng nhau để điều phối và tài trợ cho việc di chuyển trẻ em từ Ukraine do Nga chiếm đóng qua Nga đến Belarus.”
Việc vận chuyển đến Belarus qua Nga đã được điều phối giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko.
Tòa án Hình sự Quốc tế ở The Hague đã ban hành lệnh bắt giữ ông Putin vào tháng Ba.
Tòa án này cáo buộc ông và Ủy viên Quyền Trẻ em Maria Lvova-Belova về tội ác chiến tranh khi trục xuất trái phép hàng trăm trẻ em khỏi Ukraine.
Luật nhân đạo quốc tế cấm đưa trẻ em dưới 18 tuổi qua biên giới mà không có sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ.
Các công tố viên về tội phạm chiến tranh Ukraine cho biết họ đang điều tra vụ trục xuất có thể là một hành vi diệt chủng.
Công ước diệt chủng quy định năm hành vi mà mỗi hành vi có thể cấu thành tội phạm, nếu được thực hiện với mục đích diệt chủng, bao gồm cả việc cưỡng bức chuyển trẻ em ra khỏi nhóm của chúng.
Bộ Ngoại giao Ukraine và văn phòng tổng công tố, cơ quan giám sát các cuộc điều tra tội ác chiến tranh, đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.
Báo cáo của Yale cho biết, Lukashenko đã thông qua việc sử dụng các tổ chức nhà nước để vận chuyển trẻ em từ Ukraine đến Belarus và tài trợ cho việc vận chuyển chúng. Khi đến Belarus, trẻ em sẽ bị đưa đi huấn luyện quân sự và cải tạo.
Không rõ có bao nhiêu trẻ em được nghiên cứu của Yale xác định vẫn còn ở Belarus.
