16 tháng 3 2024
Một cựu quan chức Bộ Ngoại giao Hà Lan bình luận với BBC rằng phía Việt Nam đề nghị hủy chuyến thăm cấp nhà nước của Vua và Hoàng hậu Hà Lan là việc “hoàn toàn bất ngờ” cho nước này.
Chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam của Vua Willem-Alexander và Hoàng hậu Maxima theo lời mời của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng vốn dự kiến diễn ra từ ngày 19/3 đến 22/3.
Tuy nhiên, chuyến đi này đã bị hủy theo yêu cầu của phía Việt Nam mà lý do được nêu ra là do “chuyện nội bộ”.
Trả lời BBC News Tiếng Việt ngày 15/3 qua email, một cựu đại sứ Hà Lan bình luận:
“Việc này được thông báo chỉ trước bốn ngày khi chuyến thăm dự kiến bắt đầu. Các nhà chức trách Việt Nam không đưa ra lý do cụ thể nào ngoài ‘tình hình nội bộ’.
“Một số nguồn tin cho rằng nguyên nhân là do sức khỏe của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ngày càng trầm trọng. Nhưng điều này vẫn chưa được xác nhận.”
Một nhà báo người Hà Lan làm việc tại Bangkok (Thái Lan) nói với BBC News Tiếng Việt rằng, báo chí cũng không nghe ngóng được gì thêm về lý do Việt Nam yêu cầu hoãn chuyến thăm của Vua và Hoàng hậu, ngoài thông tin công khai là do “tình hình nội bộ”.
“Điều đáng chú ý nhất mà tôi thấy là trong chương trình nghị sự ban đầu, Vua và Hoàng hậu dự kiến gặp Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng. Tuy nhiên, cuộc gặp này đã không còn trong lịch trình cuối cùng mà các nhà báo Hà Lan nhận được từ Hoàng gia,” nhà báo này chia sẻ với BBC qua email hôm 16/3.
Bà cũng cho BBC xem lịch trình cuối cùng nói trên.
Theo lịch trình ban đầu được công bố trên website của Hoàng gia Hà Lan, ngày 19/3, sau khi Vua Willem-Alexander cùng Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng dự khán cuộc đua thuyền rồng truyền thống của Việt Nam thì Vua và Hoàng hậu Hà Lan sẽ gặp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Tuy nhiên, chương trình gặp ông Trọng đã không còn được thể hiện trong lịch trình cuối cùng mà các nhà báo Hà Lan nhận được.
Theo báo NL Times, chỉ khoảng 60 phút sau khi các nhà báo nhận được lịch trình cuối cùng thì có thông tin chuyến thăm bị hủy.
Về bình luận liên quan đến sức khỏe của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, quan sát những ngày gần đây có thể thấy người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn tham gia một số hoạt động được báo chí đưa tin rộng rãi, mới đây nhất là cuộc họp vào ngày 13/3 của Tiểu ban Nhân sự chuẩn bị cho Đại hội Đảng XIV.
Liên quan đến chuyến thăm của Vua và Hoàng hậu Hà Lan, hôm 14/3, trang web của Hoàng gia Hà Lan thông báo:
“Nhà chức trách Việt Nam đã yêu cầu hoãn chuyến thăm cấp nhà nước của Vua và Hoàng hậu Máxima tới nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam vì lý do nội bộ. Chuyến thăm cấp nhà nước dự kiến diễn ra từ ngày 19 đến 22 tháng 3 sẽ không được tiến hành.”
Trước đó, theo kế hoạch được Hoàng gia Hà Lan công bố vào đầu tháng 12/2023, Vua Willem-Alexander và Hoàng hậu Máxima dự kiến đến thăm Việt Nam vào nửa cuối tháng 3/2024.
Tới ngày 20/2/2024, Hoàng gia Hà Lan đăng tải lịch trình chi tiết chuyến thăm cấp nhà nước của Vua và Hoàng Hậu.
Theo đó, nguyên thủ Hà Lan sẽ có chuyên công du từ ngày 19/3-22/3 và vào ngày 19/3 sẽ có cuộc gặp với Chủ tịch nước Việt Nam Võ Văn Thưởng, người đã đưa ra lời mời.
Điều này cho thấy các công tác hậu cần của chuyến thăm đã được thống nhất từ khoảng một tháng trước khi chính thức được diễn ra.
Cựu Đại sứ Hà Lan giấu tên phân tích: “Phải hiểu rằng, những chuyến thăm cấp nhà nước như vậy tiêu tốn nhiều tháng trời cho công tác chuẩn bị, với sự tham gia của nhiều cá nhân và tổ chức.
Vị cựu quan chức ngoại giao này nói rằng “vấn đề không chỉ đơn giản là nói dời lại vài tháng; Vua và Hoàng hậu có hai phái đoàn thương mại lớn đi cùng” nên công tác tổ chức, điều chỉnh sẽ rất phức tạp.
Tới thời điểm hiện tại, Bộ Ngoại giao Việt Nam vẫn chưa lên tiếng về việc hoãn chuyến thăm của Vua và Hoàng hậu Hà Lan đến Hà Nội.
Báo chí Việt Nam trong nước cũng chưa đưa tin về vụ hoãn này.
Từ Hà Lan, trang tin NLTimes cho biết việc đột ngột hoãn chuyến thăm Việt Nam của người đứng đầu hoàng gia gây bất ngờ cho các tổ chức tháp tùng chuyến đi như Liên đoàn Công nghiệp và Nhà sử dụng lao động Hà Lan (gọi tắt là VNO-NCW) và các tập đoàn của Hà Lan. VNO-NCW là tổ chức sử dụng lao động lớn nhất của quốc gia này.
Người phát ngôn nhóm vận động hành lang VNO-NCW nói với NLTimes rằng họ cũng “không biết chuyện gì đang xảy ra”.
Tuy nhiên, công bố của Hoàng gia Hà Lan cho thấy nhóm này và các phái đoàn khác vẫn đến Việt Nam theo kế hoạch, chỉ riêng Vua và Hoàng hậu là không thực hiện lịch trình đã được ấn định trước đó vài tháng.
Điều này dường như gợi ý rằng việc điều chỉnh toàn bộ lịch trình – hủy hoàn toàn các sự kiện – là không thể do thời gian quá gấp rút. Do đó, các phái đoàn quan chức và doanh nghiệp vẫn giữ lịch trình.
Lần gần nhất hai người thăm Việt Nam là 13 năm trước, vào tháng 3/2011. Khi đó, Vua Willem-Alexander còn là thái tử. Cả hai được Thủ tướng Việt Nam thời điểm đó là ông Nguyễn Tấn Dũng tiếp đón.
Theo tờ chương trình phía Hoàng gia Hà Lan công bố ngày 20/2, vào ngày 19/3, Vua và Hoàng hậu Hà Lan dự kiến sẽ được Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và phu nhân Phan Thị Thanh Tâm đón tiếp với lễ đón tại Phủ Chủ tịch.
Vua Willem-Alexander và Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng sẽ duyệt Đội danh dự Quân đội nhân dân Việt Nam.
Tiếp theo là cuộc gặp mặt giữa các phái đoàn để thảo luận các văn bản cần ký kết giữa hai nước Hà Lan và Việt Nam
Theo chương trình nghị sự, Vua và Hoàng hậu Hà Lan cũng sẽ gặp Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và có buổi hội kiến với Thủ tướng Phạm Minh Chính.
Vua Willem-Alexander dự định sẽ cùng Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng dự khán cuộc đua thuyền rồng truyền thống của Việt Nam. Sau đó, Vua và Hoàng hậu Hà Lan sẽ gặp Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng.
Lịch trình cho thấy buổi tối 19/3 sẽ có tiệc chiêu đãi do Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và phu nhân tổ chức. Nguyên thủ hai nước sẽ có bài phát biểu tại buổi tiệc này.
Vào các ngày 20, 21 và 22/3, Vua và Hoàng hậu Hà Lan dự kiến sẽ có một số hoạt động tại Hà Nội, Hải Phòng, Cát Bà, TP HCM và Đắk Lắk.
Sau 50 năm quan hệ ngoại giao (1973-2023), Hà Lan hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam tại EU. Trao đổi thương mại song phương năm 2022 đạt 11,09 tỷ USD, tăng 32% so với năm 2021.
Hà Lan cũng là nhà đầu tư lớn nhất của EU tại Việt Nam với khoảng 400 dự án đầu tư, tổng vốn đạt 13,5 tỷ USD, tính tới năm 2023.