- Tác giả,Tessa Wong và James FitzGerald
- Vai trò,BBC News
- 16 tháng 7 2024
Cơ quan Mật vụ Mỹ đã đối mặt với một loạt câu hỏi quan trọng theo sau vụ bắn súng nhằm vào cựu Tổng thống Donald Trump trong sự kiện vận động tranh cử ở bang Pennsylvania.
Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) hiện dẫn đầu cuộc điều tra về vụ bắn súng khiến một người chết và hai người khác bị thương nặng, trong khi ông Trump bị thương ở tai.
Trong khi nước Mỹ đòi hỏi có câu trả lời, vị giám đốc cơ quan Mật vụ Mỹ đã được triệu tập cho phiên điều trần trước một ủy ban của Hạ viện vào ngày 22/7.
Sau đây là những câu hỏi mà các chuyên gia an ninh muốn được giải đáp.
Tại sao mái nhà nơi tay súng nằm phục lại không được rà soát từ trước?
Vẫn chưa rõ làm cách nào mà tay súng Thomas Matthew Crooks lại có thể leo lên mái nhà gần địa điểm diễn ra sự kiện vận động tranh cử của ông Trump, với cự ly đến chỗ cựu tổng thống chỉ hơn 130 mét.
Mái nhà này được biết là một điểm yếu dễ bị lợi dụng đối với sự kiện, theo hãng tin NBC News, dẫn hai nguồn tin nắm vấn đề về các hoạt động của cơ quan Mật vụ.
“Lẽ ra đã phải có ai đó leo lên mái nhà ấy hoặc phong tỏa tòa nhà để không ai có thể leo lên được,” đài NBC News dẫn một trong hai nguồn tin nói.
Bên cạnh câu hỏi về khả năng đột nhập, cũng có nhận định cho rằng hướng từ mái nhà đến bục sân khấu nơi ông Trump đứng lẽ ra cũng nên bị phong tỏa.
“Đây là một trong những yếu tố căn bản nhất trong công tác đảm bảo an ninh ở một địa điểm sự kiện, đặc biệt (đối với) một nơi nằm ngoài trời và phần lớn không thể kiểm soát được,” cựu Phó Giám đốc FBI, ông Andrew McCabe, trả lời đài CNN.
Những cảnh báo về tay súng đã bị phớt lờ?
Một nhân chứng nói với BBC rằng ông và những người khác “rõ ràng” đã thấy Crooks bò trên mái nhà với khẩu súng trường. Họ đã báo cảnh sát nhưng nghi phạm vẫn tiếp tục bò xung quanh trong vài phút trước khi nã súng và sau đó bị bắn chết, nhân chứng này cho biết.
Đặc vụ FBI Kevin Rojeck thừa nhận sự “ngạc nhiên” khi người tấn công đã có thể nổ súng.
Vị cảnh sát trưởng của quận xác nhận việc một cảnh sát đã thấy Crooks, nhưng không ngăn chặn được tay súng này kịp thời. Vẫn chưa rõ liệu thông tin này có đến được các đặc vụ bảo vệ Trump hay không.
Crooks đã nằm trong tầm ngắm của giới chức, một quan chức thực thi luật pháp cấp cao cho biết.
Họ trả lời CNN trong điều kiện ẩn danh rằng cảnh sát nghĩ Crooks đang có hành động khả nghi gần thiết bị đo từ của sự kiện vận động tranh cử. Thông tin này được cho là đã được chuyển đến cơ quan Mật vụ.
Mật vụ đã quá dựa vào cảnh sát địa phương?
Tay súng đã bắn từ nơi mà cảnh sát gọi là “vành đai thứ cấp”, là khu vực không được Mật vụ tuần tra nhưng do cảnh sát địa phương và của bang phụ trách.
Một cựu nhân viên Mật vụ nói kiểu bố trí này chỉ có tác dụng trong trường hợp có một kế hoạch rõ ràng về cách thức phản ứng khi phát hiện mối nguy hiểm.
“Khi dựa vào các đối tác thực thi pháp luật tại địa phương thì bạn nên cẩn trọng trong việc lên kế hoạch và cho họ biết họ cần làm gì để xử lý một mối đe dọa,” ông Jonathan Wackrow trả lời tờ The Washington Post.
Cảnh sát trưởng của quận cũng thừa nhận đã có “thất bại” nhưng nói không đổ lỗi cho riêng một bên nào cả.
Nguồn lực có được phân bổ đúng cách cho sự kiện?
Cựu Chủ tịch Ủy ban Giám sát của Hạ viện Mỹ nhận định Mật vụ Mỹ “đã bị dàn trải nguồn lực quá mỏng”, cộng thêm việc cảnh sát địa phương “không được huấn luyện” đầy đủ để đảm bảo an toàn cho một sự kiện như cuộc vận động tranh cử hôm 13/7 vừa qua.
Jason Chaffetz, người trước đây từng nói về những lỗ hổng của Mật vụ Mỹ, trả lời tờ The Washington Post rằng ông Trump hoặc Tổng thống Biden là những “mục tiêu bị đe dọa lớn nhất”, nhưng sự hiện diện lực lượng an ninh tại bang Pennsylvania không phản ánh điều này.
Cơ quan Mật vụ đã bác bỏ các thông tin cho rằng, trước buổi mít tinh, họ đã từ chối một yêu cầu từ ban tranh cử của ông Trump về việc tăng cường nhân sự bảo vệ.
Thế nhưng theo The Washington Post, đã có trao đổi tin nhắn, trong đó một cựu nhân viên Mật vụ đã hỏi các đồng nghiệp là làm cách nào mà kẻ tình nghi lại có thể mang súng gần ông Trump.
Được biết người này đã được trả lời: “Nguồn lực”.
Ông Trump có được kéo ra khỏi sân khấu một cách nhanh chóng?
Các đặc vụ che chắn cho ông Trump đã nhận được lời tán dương. Cựu đặc vụ Robert McDonald nói rằng họ đã làm “khá tốt” mặc dù không có “sách hướng dẫn” chính xác nào cho một tình huống như vậy.
Nhưng câu hỏi đã được đặt ra là các đặc vụ đã hành động đủ nhanh hay không trong việc đẩy cựu tổng thống vào xe.
Hình ảnh từ vụ việc cho thấy các đặc vụ đã nhanh chóng che chắn cho ông Trump ngay sau khi xảy ra vụ nổ súng, nhưng sau đó dường như đã dừng lại khi ông Trump yêu cầu lấy giày. Cựu tổng thống tiếp tục giơ cao nắm đấm để đáp sự ủng hộ.
Một cựu nhân viên Mật vụ Mỹ trả lời tờ The New York Times rằng ông đã không chậm trễ nếu ở trong hoàn cảnh ấy. “Nếu tôi ở đó, tôi sẽ không làm như vậy. Chúng ta phải di chuyển và di chuyển,” ông Jeffrey James nói. “Nếu đó là tôi, tôi sẽ mua cho ông ấy một đôi giày mới.”
