August 10, 2024
WASHINGTON, DC (NV) – Chính quyền Tổng Thống Joe Biden quyết định dỡ bỏ lệnh cấm bán võ khí tấn công cho Ả Rập Saudi, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ loan báo hôm Thứ Sáu, 9 Tháng Tám, lật ngược chính sách kéo dài ba năm nhằm gây áp lực buộc vương quốc này chấm dứt chiến tranh tại Yemen, thông tấn xã Reuters loan tin.
Bộ Ngoại Giao dỡ bỏ lệnh đình chỉ trong đó không cho Hoa Kỳ bán một số loại võ khí không đối địa cho Ả Rập Saudi, một viên chức cấp cao trong Bộ Ngoại Giao xác nhận. “Chúng tôi sẽ xem xét các đợt chuyển giao võ khí mới theo từng trường hợp nhất định, phù hợp với Chính Sách Chuyển Giao Võ Khí Thông Thường CATP,” viên chức ẩn danh cho biết.
Reuters là hãng thông tấn đầu tiên đưa tin về quyết định này trong thời gian trước đây, trích dẫn năm nguồn tin.
Trong tuần này, chính quyền Biden đã cho Quốc Hội biết về quyết định dỡ bỏ lệnh cấm, một viên chức Quốc Hội cho biết. Sớm nhất là vào tuần tới, các đợt bán võ khí mới có thể được nối lại, một nguồn tin cho biết. Chính phủ Hoa Kỳ tiến hành loan báo về một đợt bán võ khí vào chiều Thứ Sáu, một viên chức nhận được tin tức về vấn đề này cho biết.
Ả Rập Saudi đã hoàn thành nghĩa vụ của họ và chúng tôi cũng chuẩn bị hoàn tất nghĩa vụ của Hoa Kỳ,” một viên chức cấp cao trong chính quyền Biden cho biết.
Theo luật pháp Hoa Kỳ, các thỏa thuận quốc tế về buôn bán võ khí có quy mô lớn phải được các thành viên Quốc Hội xem xét trước khi được phê duyệt. Các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ và Đảng Cộng Hòa đặt ra câu hỏi về việc cung ứng võ khí tấn công cho Ả Rập Saudi trong những năm gần đây, trích dẫn các khúc mắc, gồm có số lượng thường dân thiệt mạng trong chiến dịch quân sự của Ả Rập Saudi tại Yemen và hàng loạt lo ngại về nhân quyền.
Nhưng làn sóng phản đối phần nào lắng dịu trong tình cảnh hỗn loạn tại Trung Đông sau khi Hamas nổ phát súng đột kích miền Nam Israel vào ngày 7 Tháng Mười và do những thay đổi trong cách thức tiến hành chiến dịch tại Yemen.
Tính từ Tháng Ba 2022 – thời điểm Ả Rập Saudi và Houthi tham gia vào lệnh ngừng bắn do Liên Hiệp Quốc dẫn đầu – Ả Rập Saudi không thực hiện bất kỳ cuộc không kích nào nhắm vào Yemen và hỏa lực xuyên biên giới từ Yemen vào vương quốc này phần lớn cũng dừng lại, viên chức ẩn danh cho biết.
Chiến cuộc tại Yemen được coi là một trong số nhiều cuộc chiến có bàn tay của Iran và Ả Rập Saudi. Houthi lật đổ chính phủ do Ả Rập Saudi hậu thuẫn và cai trị thủ đô Sanaa vào cuối năm 2014 và dẫn tới bùng nổ chiến tranh chống lại liên minh quân sự do Ả Rập Saudi cầm đầu từ 2015, vốn là cuộc xung đột sát hại hàng trăm ngàn người và khiến 80% dân số Yemen phụ thuộc vào viện trợ nhân đạo.
Tổng Thống Biden từng áp dụng lập trường cứng rắn hơn về chính sách bán võ khí cho Ả Rập Saudi vào năm 2021, viện dẫn rằng chiến dịch quân sự mà vương quốc này chống lại Houthi tại Yemen dính líu tới Iran, làm thường dân lâm vào cảnh máu đổ đầu rơi tàn khốc.
Bang giao giữa Ả Rập Saudi và Hoa Kỳ dần dần cải thiện hơn từ thời điểm đó, khi Washington hợp tác chặt chẽ hơn với Riyadh sau cuộc tập kích của Hamas vào ngày 7 Tháng Mười nhằm vạch ra kế hoạch cho Gaza trong thời hậu chiến.
Chính quyền Biden cũng ngồi vào bàn đàm phán để thảo luận về một hiệp ước quốc phòng và một thỏa thuận hợp tác nguyên tử dân sự với Riyadh như một phần trong thỏa thuận tầm cỡ lớn trong đó định hướng rằng Ả Rập Saudi sẽ bình thường hóa bang giao với Israel, mặc dù đó vẫn là một mục tiêu đầy khó khăn.
Quyết định này được đưa ra khi hiểm họa trong khu vực ngày càng gia tăng từ cuối tháng trước, trong đó Iran và lực lượng dân quân Hezbollah hùng mạnh do Iran chống lưng hoạt động tại Lebanon tuyên bố trả thù Israel sau khi thủ lãnh chính trị của Hamas, Ismail Haniyeh, bị ám sát tại Tehran.
Houthi nổi lên như một lực lượng quyết liệt ủng hộ tổ chức Hồi Giáo tại Palestine, Hamas, trong cuộc chiến chống lại Israel. Đầu năm 2024, Houthi không kích hàng loạt thương thuyền bị cho là liên can tới Israel hoặc trên đường đi tới các hải cảng tại Israel. (TTHN)
