Sau lễ khai mạc thượng đỉnh khối các nền kinh tế đang trỗi dậy BRICS tại Kazan, sự kiện đáng chú ý trong ngày hôm nay 24/10/2024 là đối thoại đầu tiên giữa tổng thống Nga Vladimir Putin và tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres về vãn hồi hòa bình cho Ukraina.
Đăng ngày: 24/10/2024
Hãng tin Pháp AFP cho biết trước khi tiếp tổng thư ký Liên Hiệp Quốc bên lề thượng đỉnh khối BRICS tại Kazan, sáng nay tổng thống Nga cảnh báo phương Tây « không che giấu mục tiêu giáng cho nước Nga một thất bại quân sự, thế nhưng tính toán đó là điều không tưởng mà chỉ có những ai không hiểu biết gì về lịch sử nước Nga mới dám nói ra, mà đó cũng là những người không biết rằng sự đoàn kết của dân tộc Nga đã được tôi luyện hàng thế kỷ ».
Việc tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres nhận lời mời của Matxcơva đến Kazan đã bị nhiều chỉ trích. Tổng thống Volodymyr Zelensky đánh giá tổng thư ký Liên Hiệp Quốc đến thượng đỉnh BRICS là một « sai lầm », làm xấu đi hình ảnh của định chế đa quốc gia này. Theo giới quan sát, trao đổi với Vladimir Putin hôm nay, ông Guterres sẽ chỉ nhắc lại một cách chung chung rằng « thôn tính một vùng lãnh thổ của một quốc gia có chủ quyền là hành động không phù hợp trong thế giới hiện đại ngày nay ». Có thể là lãnh đạo Liên Hiệp Quốc sẽ nhấn mạnh đến một số điều kiện tái lập hòa bình cho Ukraina căn cứ trên « những nghị quyết của Liên Hiệp Quốc và luật pháp quốc tế ». Theo tin mới nhất, ông Guterres trực tiếp kêu gọi vãn hồi một nền « hòa bình công bằng cho Ukraina ».
Ngoại trừ Nga là bên trực tiếp liên quan, các đối tác còn lại, từ Ấn Độ đến Brazil và nhất là Trung Quốc đã đồng loạt kêu gọi chấm dứt xung đột. Nhưng cả Ấn Độ lẫn Trung Quốc đều tránh lên án Nga đưa quân sang Ukraina. Về phần tổng thống Brazil Lula da Silva, ông cho rằng trách nhiệm là thuộc về cả hai phía, Kiev và Matxcơva.
Tuyên bố chung kêu gọi ngừng chiến tại Gaza
Ngoài hồ sơ Ukraina, tiếp lãnh đạo các đối tác trong khối BRICS, ông Vladimir Putin cảnh báo « toàn khu vực Trung Đông đang cận kề một cuộc chiến toàn diện ». Trong cương vị thành viên quan trọng nhất của khối này, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kêu gọi ngừng bắn tại Gaza và hướng tới một giải pháp « hai Nhà nước » Palestine và Do Thái để chấm dứt xung đột Israel–Palestine, ngừng chiến tranh tại Liban. Tuyên bố chung của hội nghị Kazan kêu gọi « ngừng ngay lập tức » các cuộc tấn công vào lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc FINUL tại Liban, « bảo đảm toàn vẹn lãnh thổ » cho Liban, và vãn hồi hòa bình tại Gaza.
Trung Quốc, Nga, Brazil Nam Phi và Ấn Độ là 5 thành viên ban đầu của BRICS. Nay khối này đã đón thêm 9 thành viên mới, nhưng mới chỉ có 4 quốc gia đã chính thức hoàn tất mọi thủ tục gia nhập khối được gọi là South Global. Bốn quốc gia đó gồm Ai Cập, Ethiopia, Iran và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất. Thổ Nhĩ Kỳ, thành viên Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO, vào tháng 9/2024 đã để ngỏ khả năng gia nhập BRICS. Tổng thống Recep Tayyip Erdogan khẳng định mong muốn « gắn bó duy trì đối thoại » với khối các nền kinh tế đang trỗi dậy.
