October 26, 2024
Hình ảnh vệ tinh mới nhất từ công ty Planet Labs đã tiết lộ rằng Việt Nam đang xây dựng một đường băng mới trên Bãi Thuyền Chài, thuộc quần đảo Trường Sa ở Biển Đông. Đường băng này, dài khoảng 1.050 mét, đã bắt đầu hiện hình ngay giữa khu vực bãi. Đây là một trong những động thái tiếp theo của Việt Nam trong nỗ lực cải tạo và tăng cường kiểm soát các thực thể ở vùng biển tranh chấp này, đặc biệt là từ năm 2021 đến nay khi quá trình xây dựng diễn ra với tốc độ nhanh chóng.
Theo ước tính của RFA, tính đến tháng 10/2024, diện tích cải tạo trên Bãi Thuyền Chài đã tăng gấp đôi trong vòng một năm, lên gần 2,5 km². Với chiều dài tự nhiên lên tới 4,5 km, bãi này hoàn toàn có khả năng xây dựng một đường băng dài tới 3.000 mét hoặc hơn, tương tự các đường băng mà Trung Quốc đã xây dựng trên các đảo nhân tạo ở Trường Sa. Hiện tại, Việt Nam mới chỉ có một đường băng duy nhất ở quần đảo Trường Sa, dài 1.300 mét, đặt trên đảo Trường Sa Lớn.
Ông Gregory Poling, Giám đốc Sáng kiến Minh bạch Hàng hải (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược (CSIS) tại Washington DC, đã nhận định rằng Bãi Thuyền Chài “đã được chuẩn bị cho một đường băng”. AMTI vào tháng 6 vừa qua cũng đánh giá nơi này có tiềm năng phát triển một đường băng dài 3.000 mét, cho phép Việt Nam mở rộng đáng kể khả năng tuần tra hàng hải và không quân trong khu vực. Với đường băng hiện tại trên đảo Trường Sa Lớn, chỉ dài 1.300 mét, Việt Nam gặp khó khăn trong việc triển khai các máy bay cỡ lớn, khiến cho sự xuất hiện của một đường băng dài hơn là điều cần thiết để nâng cao năng lực quân sự.
Các nguồn tin từ Việt Nam, mặc dù không tiết lộ danh tính vì tính nhạy cảm của vấn đề, cho biết rằng Hà Nội đã có kế hoạch xây dựng thêm các đường băng trên các đảo do Việt Nam kiểm soát, có thể lên đến hai hoặc ba đường băng. Động thái này không chỉ giúp cải thiện khả năng triển khai máy bay chiến đấu mà còn đóng vai trò chiến lược trong việc cạnh tranh với sự hiện diện quân sự của Trung Quốc trong khu vực.
Hiện nay, Trung Quốc đã hoàn tất quân sự hóa ba đảo lớn gồm Đá Chữ Thập, Subi và Vành Khăn, với hệ thống tên lửa và các đường băng dài hơn 3.000 mét, tạo thành một “chuỗi đảo quân sự” ở Trường Sa. Điều này khiến cho việc Việt Nam xây dựng thêm đường băng không chỉ là nhu cầu về quốc phòng mà còn mang ý nghĩa chiến lược, nhằm khẳng định chủ quyền và đối trọng lại sự mở rộng của Trung Quốc.
Theo chuyên gia Tom Shugart từ Trung tâm An ninh Mỹ Mới, các đường băng dài trên Bãi Thuyền Chài sẽ cho phép Việt Nam triển khai nhiều loại máy bay, từ các máy bay vận tải nhỏ như Antonov An-2 và trực thăng, đến các chiến đấu cơ lớn. Điều này sẽ tạo ra lợi thế chiến thuật, giúp Việt Nam duy trì vị thế quân sự ở phía bên kia của các đảo lớn mà Trung Quốc đang kiểm soát.
Việc mở rộng các căn cứ và đường băng trên các đảo ở Trường Sa không chỉ mang lại lợi ích về mặt phòng thủ mà còn là cách để Việt Nam gửi một thông điệp mạnh mẽ đến Bắc Kinh về quyết tâm bảo vệ chủ quyền quốc gia và gia tăng sự hiện diện trên Biển Đông. Điều này cho thấy chiến lược dài hạn của Việt Nam nhằm củng cố vị thế ở một khu vực có tầm quan trọng chiến lược, không chỉ với các nước trong khu vực mà còn với các cường quốc quốc tế.
