Trung Quốc gần đây giành được nhiều hợp đồng in tiền giấy cho nhiều nước trong bối cảnh đang tìm cách bành trướng ảnh hưởng trên toàn cầu.
Nhu cầu thuê Trung Quốc in tiền phần lớn đến từ các nước tham gia sáng kiến Vành đai Con đường.
Tổng Công ty In và Đúc tiền Trung Quốc khẳng định các nhà máy đã hoạt động gần hết công suất để đáp ứng đủ quota từ năm ngoái của chính phủ, theo Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng.
Công ty này, do chính phủ Trung Quốc làm chủ, có trụ sở chính tại Bắc Kinh, tự mô tả là một công ty in tiền lớn nhất thế giới, với hơn 18.000 nhân viên, 10 nhà máy in tiền giấy và tiền xu được bảo vệ nghiêm ngặt.
Ngược lại, đối tác của nó tại Mỹ, Bộ Khắc và in ấn Hoa Kỳ, chỉ mướn 1/10 mười nhân viên tại hai nhà máy tiền tệ; công ty in tiền số hai trên thế giới, công ty De La Rue của Anh, có hơn 3.100 nhân viên vào cuối năm ngoái.
Theo Liu Guisheng, giám đốc Tổng Công ty In và Đúc tiền Trung Quốc, nước này gần đây mới bắt đầu in ngoại tệ.
Năm 2013, Trung Quốc tung ra sáng kiến Vành đai Con đường, với sự tham gia của 60 nước từ châu Á, châu Âu đến châu Phi, mục tiêu để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, với các dự án xây dựng hạ tầng và đầu tư ở quy mô lớn.
Hai năm sau đó, Trung Quốc bắt đầu in tiền giấy, đồng 100 rupee cho Nepal.
Từ đó đến nay, Trung Quốc đã nhận được thêm nhiều đơn hàng in tiền từ các nước như Thái Lan, Bangladesh, Sri Lanka, Malaysia, Ấn Độ, Brazil, và Ba Lan.
Nhưng đó mới chỉ là phần nổi của tảng băng. Số lượng thực tế các nước có hợp đồng in tiền với Trung Quốc phải lớn hơn rất nhiều, theo một nguồn tin trong ngành công nghiệp này.
‘Chạy hết công suất’
Tại Trung Quốc, sự phát triển của thanh toán di động trong những năm gần đây đã làm giảm đáng kể nhu cầu tiền giấy, khiến nhiều nhà máy in tiền thiếu việc.
Nhưng đến năm ngoái thì sự ế ẩm này chấm dứt.
Nhà máy giấy lớn nhất của Trung Quốc ở tỉnh Hà Bắc đột ngột nhận được “những đơn đặt hàng lớn”, khiến “phải chạy hết công suất suốt nhiều tháng nay”, theo lời một nhân viên.
Một nhà máy in tiền khác ở Côn Sơn, tỉnh Giang Tô, cũng ở tình trạng tương tự. Năm ngoái tình hình rất tồi tệ vì không có việc gì làm.
Một nhân viên cho hay “họ đã không có lựa chọn nào khác ngoài việc in giấy chứng nhận kết hôn và giấy phép lái xe để giữ dây chuyền sản xuất không bị rỉ sét. Nhưng năm nay thì công việc chất đống”.
Hầu hết tiền giấy mà các nhà máy sản xuất không phải là đồng nhân dân tệ, người này nói.
“Quy trình in tiền rất khác nhau. Do tiền tệ giữa các quốc gia khác nhau và mỗi khách hàng có yêu cầu của riêng mình.”
Chính phủ một số nước đã yêu cầu Bắc Kinh không tiết lộ thương vụ làm ăn giữa họ vì lo ngại vấn đề an ninh quốc gia và sợ nổ ra các cuộc tranh luận ‘không cần thiết’ trong nước.
Hu Xingdou, một giáo sư kinh tế tại Viện Công nghệ Bắc Kinh, nói rằng các nước này phải có sự tin tưởng đáng kể đối với chính phủ Trung Quốc để cho phép Bắc Kinh in tiền cho mình.
“Khi Trung Quốc trở nên lớn hơn và mạnh mẽ hơn, nó sẽ thách thức hệ thống giá trị do phương Tây thiết lập. In tiền cho các nước khác là một bước quan trọng,” ông nói.
“Tiền tệ là một biểu tượng chủ quyền của một quốc gia. Việc này giúp xây dựng niềm tin và thậm chí cả liên minh tiền tệ. “
Bắc Kinh coi việc in ngoại tệ này cũng quan trọng như chương trình bom nguyên tử đối với an ninh quốc gia trong bối cảnh lo sợ kẻ thù có thể sử dụng tiền giả để phá vỡ nền kinh tế.
Vì sao phải thuê in tiền?
Thị trường in tiền quốc tế do châu Âu thống lĩnh trong suốt một thế kỷ. Chính phủ một số nước thuê nhiều công ty khác nhau để in tiền.
Ví dụ như công ty De La Rue, có khách hàng từ 140 nước.
Giesecke & Devrient của Đức, có khách hàng từ 60 nước. Và Crane Currency, có trụ sở ở Mỹ, đã có lịch sử hơn 200 năm trong ngành thương mại này.
Các nhà máy in tiền hiện đại cực kỳ tinh vi, vận hành tốn kém và sử dụng công nghệ vượt ra ngoài phạm vi hoạt động kinh doanh thông thường để giảm nguy cơ sao chép.
Quá trình sản xuất tiền giấy liên quan đến việc biến các sợi bông và lanh mịn thành bột giấy, sau đó làm thành giấy có chất lượng cao với tem chống hàng giả.
Các tính năng bảo mật như chuỗi nhúng, băng kim loại và mực in đổi màu yêu cầu phí đáng kể để xin giấy phép; nhiều quốc gia không có khả năng in tất cả tiền giấy mà họ cần.
Nguồn: BBC