IAEA: ‘Iran vẫn tuân thủ thỏa thuận hạt nhân’
01/06/2019
![\"Trụ](\"https://gdb.voanews.com/CCEFA1FD-736C-4F3B-A80B-667F8C053733_w1023_r1_s.jpg\")
Iran vẫn tuân thủ các giới hạn chính của thỏa thuận hạt nhân, một phúc trình hàng quý của cơ quan giám sát nguyên tử Liên Hiệp Quốc cho biết hôm 31/5 vào lúc mà Tehran đe dọa phá vỡ những quy định này trong tương lai để đáp trả các lệnh trừng phạt của Mỹ.
Bản phúc trình này nhận thấy Iran tuân thủ những điều khoản của thỏa thuận 2015 với các cường quốc thế giới, trong đó có những vấn đề nhạy cảm nhất về kho uranium được làm giàu và mức độ làm giàu.
Tuy nhiên, phúc trình này cũng nhấn mạnh câu hỏi về số lượng các máy ly tâm tối tân mà Iran được phép sở hữu – vấn đề vốn chỉ được xác định lỏng lẻo trong thỏa thuận.
Một năm kể từ khi Washington từ bỏ thỏa thuận quan trọng này vốn nhằm để kiềm chế chương trình hạt nhân của Tehran để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh cấm vận, các cường quốc châu Âu vẫn đang cố gắng duy trì thỏa thuận này.
Phúc trình của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế được đưa ra vào thời điểm hết sức nhạy cảm trong lúc Washington đang siết chặt các lệnh chế tài nhằm vào Iran trong tháng này, và Iran đe dọa sẽ có những bước đi đáp trả mà cuối cùng sẽ dẫn đến việc họ ngừng tuân thủ thỏa thuận.
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump nói rằng thỏa thuận do người tiền nhiệm Barack Obama đàm phán không đi đủ xa để ngăn chặn các chương trình hạt nhân và tên lửa của Iran.
Sau khi tái áp đặt các lệnh trừng phạt hồi năm ngoái, chính quyền Trump đã yêu cầu tất cả các nước ngừng tất cả việc nhập khẩu dầu từ Iran bắt đầu trong tháng này. Tehran đã đáp trả bằng việc đe dọa tăng cường mức độ làm giàu uranium mặc dù họ nói rằng cho đến nay họ vẫn không vi phạm thỏa thuận.
Washington cũng nêu lên khả năng đối đầu quân sự trong những tuần qua và buộc tội Iran đứng sau các vụ tấn công vào tàu chở dầu và tuyên bố triển khai thêm quân đến Vùng Vịnh. Iran đã bác bỏ bất cứ sự liên quan nào với các vụ tấn công này và nói rằng các động thái quân sự của Mỹ là ‘chiến tranh tâm lý’.
Bản phúc trình của IAEA cho biết các nhân viên của họ đã được ‘tiếp cận tất cả các địa điểm ở Iran mà họ cần đến thanh tra’.
Các thanh viên đã nhận thấy rằng cho đến ngày 20/5 kho uranium được làm giàu của Iran thấp hơn rất nhiều mức giới hạn mà thỏa thuận đặt ra. Ngày cuối cùng mà các thanh sát viên đến kiểm tra cũng là ngày Iran loan báo sẽ tăng cường làm giàu uranium. Điều này có nghĩa là bất cứ sự thay đổi nào cũng chỉ sẽ được ghi nhận trong báo cáo lần tới.
