RFA –

Việt Nam tiếp tục siết chặt mạng xã hội

.

Trong báo cáo gởi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, về việc thực hiện các nghị quyết, kết luận trong lĩnh vực thông tin và truyền thông, Chính phủ Việt Nam cho biết vừa yêu cầu Facebook gỡ bỏ hơn 200 link bài viết, được cho là có nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, xử lý vấn đề phát tán thông tin sai sự thật trên Facebook và Youtube…

Siết chặt kiểm soát

Cũng như trước đây, nhà cầm quyền Việt Nam không nêu rõ, như thế nào là chống phá Đảng, Nhà nước, cũng như quy chuẩn nào để xác định đâu là thông tin sai sự thật.

Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS đã tự giải thể, khi trao đổi với RFA hôm 14/8 từ Hà Nội cho rằng, nếu là vấn đề tin giả, tin thất thiệt, thì việc các nhà cung cấp như Facebook phải có các chính sách và biện pháp quyết liệt với các tin giả là rất cần thiết. Đây là vấn đề chung của cả thế giới, chứ không chỉ Việt Nam. Tuy nhiên, ông nói tiếp về tình hình thực tế của Việt Nam hiện nay:

“Nhưng vấn đề Việt Nam còn trầm trọng hơn, đó là thông tin mà người ta gọi là chống phá đảng và nhà nước. Những thông tin như thế là những thông tin nói lên sự thật, phê phán đảng cộng sản Việt Nam, chính quyền Việt Nam… việc đấy là cần thiết cho một xã hội lành mạnh, và bản thân đảng cộng sản Việt Nam và nhà nước cũng cần những thông tin như thế để tự sửa mình. Nhưng mà người ta lại liệt những thông tin như vậy là thông tin chống phá, và rất đáng tiếc là chính quyền đã ép được Facebook gỡ những thông tin như thế.”

Đây không phải lần đầu tiên Google và Facebook thực hiện yêu cầu xóa link bài của chính quyền Việt Nam. Vào năm 2018, theo thông tin từ Bộ thông tin và truyền thông công bố, Google đã ngăn chặn và gỡ bỏ 4.500 video theo yêu cầu của VN, Facebook cũng đã xóa bỏ 107 tài khoản bị cho là giả mạo và 159 tài khoản bị cho là nói xấu, bôi nhọ, tuyên truyền chống nhà nước.

Nhà báo Nguyễn Ngọc Già, người từng bị khóa tài khoản Facebook trong thời gian dài, đưa ra nhận định liên quan vấn đề này:

“Tôi cho rằng chính quyền đang siết chặt kiểm soát ngày một khắt khe hơn, còn chuyện Facebook tuân thủ họ (VN-pv) thì không có gì khó hiểu, vì làm ăn kinh doanh trên đất nước nào thì tuân thủ pháp luật đất nước đó. Tuy nhiên pháp luật ở đây chúng ta phải nhấn mạnh đó là một pháp luật văn minh, một pháp luật để giữ trật tự, để bảo vệ người dân. Chứ không phải là pháp luật theo kiểm nhà cầm quyền Việt Nam, như câu nói của họ: ‘những gì có lợi cho cách mạng thì cứ làm, làm bậy làm luôn, làm ác làm luôn’, câu đó có từ thời Hồ Chí Minh. Diễn giải trong luật pháp hiện nay về vấn đề Facebook, thì tôi không có gì ngạc nhiên, bởi vì đó là lập luận theo thành ngữ của Việt Nam: ‘gà què ăn quẩn cối xay’.”

Nhưng như thế nào là ‘chống phá’? Nhà báo Nguyễn Ngọc Già cho rằng nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã cố tình phớt lờ, vì về triết lý của luật pháp, phải chứng minh được mối quan hệ nhân quả, vì hình sự là phải chứng minh được hậu quả, phải cho thấy được nguyên nhân, các tổn hại, thiệt hại, thì mới gọi là hình sự. Ông nói tiếp:

“Ở đây họ cứ nói chung chung là chống phá, và họ cứ ghép tùy tiện cái họ yêu thích, hay ghét, hay muốn bắt ai đó, thậm chí họ sử dụng để đấu đá nội bộ. Ví dụ như nhà báo Trương Duy Nhất, trước đây ông Trương Duy Nhất là người của Nguyễn Bá Thanh, và trong vấn đề đấu đá thì rõ ràng chúng ta thấy ông Nhất đã bị xử tội 258. Và mãi sau này cũng rất là nhiều người bị như vậy.”

Những yêu cầu vô lý

Cũng trong báo cáo gởi Ủy ban Thường vụ Quốc hội của Chính phủ Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, đến thời điểm hiện tại, Google đã ngăn chặn hơn 7.000 video clip, gỡ 19 kênh có nội dung được cho là xấu độc trên mạng xã hội YouTube và gỡ 58/63 trò chơi vi phạm pháp luật Việt Nam trên kho ứng dụng Google Play.

Ngoài ra, Facebook cũng đã gỡ bỏ 208/211 tài khoản bị cho là giả mạo, 2.444 link rao bán, quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ bất hợp pháp, hơn 200 link bài viết bị cho là sai sự thật có nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, vi phạm pháp luật Việt Nam, gỡ bỏ 215 fanpage quảng cáo game cờ bạc.

Facebooker Thái Văn Đường, người từng bị xóa nhiều bài viết một cách vô lý, cũng như bị khóa tài khoản Facebook của mình, đưa ra nhận định với RFA liên quan vấn đề này hôm 14/8:

“Thật sự theo tôi, không phải Facebook trực tiếp can thiệp gỡ các bài viết. Vì ở Việt Nam hiện nay đang có 5 công ty làm đối tác cho Facebook, là những công ty làm quảng cáo thôi, thế nhưng trong các công ty này có 2 công ty là sân sau của an ninh là Vinalink và Yeah1. Có nghĩa là, nếu gỡ bài hay mở khóa tài khoản, thì họ đều liên lạc các công ty đối tác này làm.”

Anh Thái Văn Đường đưa ra ví dụ của anh khi những bài viết trên facebook bị gỡ bỏ một cách vô lý:

“Chẳng hạn bài tôi đăng hôm 30 về cưỡng chế đất, thì họ lấy cớ là video mang tính chất bạo lực, và gỡ bay cái bài đó. Cái đấy là minh chứng thôi, thực tế có rất nhiều bài Facebook gỡ rất vô lý. Chẳng hạn tin của tôi rất thật, nhưng họ đưa ra một cái giả khác để dẫn dắt nói rằng tin em nói là không thật… Họ dùng một lượng lớn các tài khoản để báo cáo tin em là giả, thì thuật toán Auto của Facebook sẽ tin và xóa bài viết hay khóa trang Facebook đó.”

Khi báo cáo Quốc hội, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng cho biết đã chính thức đưa vào hoạt động Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia, giám sát khoảng 100 triệu thông tin tiếng Việt công khai được tạo ra mỗi ngày trên mạng, để kịp thời có biện pháp xử lý.

Trong khi liên tục yêu cầu Facebook xóa tài khoản một cách vô lý, thì Bộ Thông tin và Truyền thông lại đề nghị Facebook triển khai cấp nhanh xác thực (blue tick) cho các fanpage chính thức của một số cơ quan, tổ chức… Nhưng đồng thời lại yêu cầu Facebook chỉ được cho phép thành lập fanpage chính thức của một số cơ quan khi có sự đồng ý của Bộ Thông tin và Truyền thông.

Nhận xét về việc hợp tác của Facebook với chính quyền Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Quang A cho rằng, Facebook nên gạt bỏ, xóa những thông tin giả, thất thiệt, còn như thế nào là giả thì bản thân Facebook phải có những tiêu chí riêng tương đối khách quan để phê duyệt chuyện đấy. Còn những thông tin mà chính quyền Việt Nam cho rằng chống phá đảng và nhà nước, thì Facebook phải có một thái độ rất cương quyết là không thể chấp nhận.

Nhà báo Nguyễn Ngọc Già đưa ra ý kiến của mình:

“Bởi vì người cộng sản không có luật pháp rõ ràng văn minh, và đúng chuẩn mực quốc tế, vì vậy Facebook, Google… chắc là cũng khó khăn. Tuy nhiên tôi nghĩ họ nên đứng về phía người dân yêu chuộng tự do dân chủ, chỉ cất lên tiếng nói ôn hòa, để mà đòi thay đổi xã hội Việt Nam.”

Luật an ninh mạng được Quốc hội Việt Nam thông qua vào tháng 6/2018, và có hiệu lực vào ngày 1/1/2019. Luật này qui định nhà cung cấp dịch vụ phải công bố những thông tin cá nhân người dùng nếu được lực lượng an ninh Việt Nam yêu cầu. Đây là điều được giới chỉ trích đưa ra nói rằng, luật này là nhằm để đàn áp những tiếng nói phản biện ôn hòa.

Nguồn: RFA